“Anh em nuôi” của Vua Sihamoni cho rằng, Quốc vương Campuchia thực sự muốn rời khỏi chính trị, ông khác với cha mình – cố Quốc vương Norodom Sihanouk.
Nhà vua Campuchia Norodom Sihamoni, ảnh: Siv Channa / The Cambodia Daily.
The Cambodia Daily ngày 21/3 đưa tin, trong một lá thư bắt đầu được lưu hành trên mạng internet từ thứ Hai 20/3, Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni kêu gọi các cử tri Campuchia đi bỏ phiếu bầu cử chính quyền địa phương sẽ diễn ra trong tháng Sáu tới.
Vua Campuchia viết trong thư:
“Ngày 4/6/2017 tới, cuộc bầu cử là một bí mật, cuộc tổng tuyển cử diễn ra trên nguyên tắc của nền dân chủ tự do và do đó không ai phải lo lắng về sự đàn áp, đe dọa hay bị đe đọa bởi bất kỳ cá nhân hoặc đảng phái chính trị nào.
Tôi mong muốn tất cả đồng bào, các anh em, các chị em thực hiện quyền bỏ phiếu theo mong muốn của mình, với lương tâm của mình cho bất kỳ ứng viên nào các bạn tin tưởng, bất kỳ đảng phái chính trị nào các bạn tin tưởng”.
Lá thư của Vua Sihamoni xuất hiện giữa bối cảnh Thượng viện nước này vừa ban hành đạo luật Đảng phái chính trị sửa đổi, cho phép Bộ Nội vụ nước này đình chỉ, giải tán các đảng chính trị trong một số trường hợp.
Trong những ngày lưỡng viện Quốc hội Campuchia họp bàn về đạo luật này và sau đó thông qua nó bởi các nhà lập pháp của đảng CPP cầm quyền chiếm đa số, thì Vua Sihamoni và Thái hậu đã rời Campuchia sang Trung Quốc.
Theo luật Campuchia, khi Quốc vương vắng mặt thì Chủ tịch Thượng viện là người nắm quyền đại diện, đứng đầu nhà nước trong thời gian Vua ở nước ngoài.
Trong bối cảnh này, Chủ tịch Thượng viện Say Chhum đã thay Vua ký vào đạo luật Đảng phái chính trị sửa đổi.
Ông Sam Rainsy, cựu Chủ tịch đảng CNRP đối lập hiện đang sống lưu vong tại Pháp đã bình luận trên Facebook về việc này:
“Quốc vương Norodom Sihamoni gần đây đã rời Campuchia sang Trung Quốc nhằm tránh phải ký vào đạo luật sửa đổi về đảng phái chính trị, mà trên thực tế nó cho phép CPP giải thể CNRP bất cứ lúc nào”.
Ông Sok Eysan, người phát ngôn của đảng cầm quyền CPP nói, ông không thể bình luận gì về ý định của Quốc vương, nhưng ông ủng hộ kêu gọi của Vua để cử tri Campuchia yên tâm đi bầu cử. Ông Eysan nói:
“Nội dung thông điệp của Quốc vương là kêu gọi người dân của mình đi bỏ phiếu tự do, không phải sợ hãi.
Điều đó cho thấy tình hình chính trị trước cuộc bầu cử không có gì phải sợ hãi, không có gì đe dọa hay quấy rối từ bất kỳ đảng phái chính trị nào”.
Hoàng tử Sisowath Thomico, một thành viên cao cấp của CNRP và là “anh em nuôi” của Vua Sihamoni cho rằng, Quốc vương Campuchia thực sự muốn rời khỏi chính trị, ông khác với cha mình – cố Quốc vương Norodom Sihanouk.
Tuy nhiên việc này được chứng minh là rất khó khăn.
Thomico lưu ý rằng, trong khi Vua Sihamoni rõ ràng không thể ký vào đạo luật Đảng phái chính trị sửa đổi gây tranh cãi khi ông đang ở nước ngoài, nhưng ông lại ký một sắc lệnh hoàng gia khi đang ở Trung Quốc.
Ông Thomico nói: “Tôi không thể bình luận về những gì Nhà vua đang suy nghĩ. Tôi chỉ muốn nói rằng, có 2 văn bản, một có chữ ký của Vua và một do Chủ tịch Thượng viện ký.
Tôi nghĩ mọi người có thể tự rút ra kết luận cho riêng mình”.
Trong một động thái khác có liên quan, The Cambodia Daily ngày 24/3 cho biết, các quan chức Bộ Nội vụ Campuchia nói rằng việc bầu cử ông Kem Sokha làm Chủ tịch CNRP cùng với 3 Phó Chủ tịch khác vi phạm nội quy của đảng này.
Tờ báo cho rằng đây là một “mối đe dọa mơ hồ” về hậu quả pháp lý có thể trở thành nguy hiểm thường trực đối với các ứng viên của phe đối lập trước cuộc bầu cử cấp xã tháng Sáu tới.
Theo The Phnom Penh Post ngày 24/3, CNRP tổ chức đại hội bất thường tại Phnom Penh bầu Chủ tịch đảng Kem Sokha và 3 Phó Chủ tịch đảng, sau khi đạo luật Đảng phái chính trị sửa đổi được ban hành, cho phép giải thể các đảng phái có lãnh đạo đảng bị truy tố hình sự.
Đồng thời trong đại hội bất thường, CNRP cũng sửa Điều 47 trong điều lệ đảng này, cho phép Phó chủ tịch thứ nhất của CNRP sẽ ngay lập tức giữ ghế Chủ tịch đảng trong trường hợp vị trí này bị khuyết.
Điều 47 cũ lập ra từ năm 2013 quy định phải sau ít nhất 18 tháng kể từ khi Chủ tịch đảng từ chức, việc lựa chọn Chủ tịch mới mới được tiến hành.
Lá thư của Bộ Nội vụ Campuchia hôm qua cho rằng, CNRP đã vi phạm chính điều lệ của mình, bởi điều lệ sửa đổi vẫn chưa được xem xét.
Bộ Nội vụ Campuchia cũng yêu cầu CNRP sửa ngay khẩu hiệu tranh cử không chính thức của họ cho cuộc bầu cử cấp xã: “Hãy thay thế các xã trưởng phục vụ các đảng phái bằng các xã trưởng phục vụ dân”.