Chủ tịch Trung Quốc hôm qua (14/5) đã cam kết khoản ngân sách 124 tỷ USD cho dự án “Con đường tơ lụa” mới nhằm thúc đẩy thương mại tự do, bao trùm và hòa bình, đồng thời kêu gọi từ bỏ các mô hình cũ dựa trên quyền lực ngoại giao và sự thù địch.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hội đàm với Tổng thống Nga Putin bên lề Hội nghị ngày 14/5. Nguồn: Reuters
Reuters cho rằng, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tận dụng Hội nghị sáng kiến “Một vành đai, một con đường” với sự góp mặt của các lãnh đạo và quan chức hàng đầu thế giới, để thúc đẩy tham vọng của Bắc Kinh giữa lúc Tổng thống Mỹ Donald Trump củng cố chính sách “nước Mỹ trên hết” và nghi ngờ các thỏa thuận thương mại tự do toàn cầu hiện có.
“Chúng ta nên xây dựng một nền tảng hợp tác, duy trì và tăng trưởng trong một nền kinh tế thế giới mở”, ông Tập phát biểu khai mạc Hội nghị kéo dài hai ngày tại Bắc Kinh.
Trung Quốc từng cho biết sáng kiến “Một vành đai, một con đường” là cách thức mới để tăng cường phát triển toàn cầu kể từ khi ông Tập tiết lộ kế hoạch này năm 2013, với mục tiêu mở rộng mối liên kết giữa châu Á, châu Phi, châu Âu và xa hơn nữa với nền tảng là hàng tỷ USD đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Chủ tịch Tập Cận Bình cho rằng thế giới cần phải tạo ra các điều kiện để thúc đẩy sự phát triển mở và khuyến khích xây dựng những hệ thống “thương mại toàn cầu minh bạch, hợp lý, công bằng và các quy tắc đầu tư”.
Vài tiếng trước khi Hội nghị khai mạc, Triều Tiên đã thử một quả tên lửa đạn đạo mới nhất, như một phép thử sự kiên nhẫn của Trung Quốc, đồng minh thân cận nhất của nước này. Hoa Kỳ hôm 12/5 đã phàn nàn với Bắc kinh về sự có mặt của đoàn đại biểu Triều Tiên trong Hội nghị này.
Ngân sách khổng lồ
Chủ tịch Trung Quốc đã cam kết sẽ đầu tư một nguồn ngân sách khổng lồ cho con đường tơ lụa mới, bao gồm tăng thêm 14,5 tỷ USD cho Qũy Con đường Tơ lụa hiện tại, hơn 50 tỷ USD tiền vay từ hai ngân hàng chính sách và khoảng 8 tỷ USD tiền hỗ trợ cho các quốc gia đang phát riển và các cơ quan quốc tế ở các nước nằm dọc con đường thương mại mới này.
Thêm vào đó, ông Tập cho biế Trung Quốc cũng khuyến khích các thể chế tài chính mở rộng công việc kinh doanh để phù hợp với nguồn ngân sách lớn. Tuy nhiên, trong tuyên bố ngày hôm qua (14/5), lãnh đạo Trung Quốc không cung cấp khung thời gian cụ thể cho các khoản vay mới, các cam kết hỗ trợ cũng như rót tiền.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Trung Quốc Zhong Shan cho biết, nước này dự định nhập khẩu 2 nghìn tỷ USD các sản phẩm từ những quốc gia tham gia vào sáng kiến “Một vành đai, một con đường” trong 5 năm tới.
“Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển với tất cả các nước. Chúng tôi sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác. Chúng tôi sẽ không xuất khẩu hệ thống xã hội và mô hình phát triển và thậm chí sẽ không áp đặt quan điểm của mình vào các nước khác. Để thúc đẩy “Một vành đai, một con đường”, chúng tôi sẽ không đi lại lối mòn cũ. Thay vào đó, chúng tôi sẽ tạo ra một hình mẫu mới của sự hợp tác và các bên cùng có lợi”, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết.
Các nhà lãnh đạo đến từ 29 quốc gia đã tham dự diễn đàn tổ chức ở Bắc Kinh, cùng với các quan chức Liên Hiệp Quốc, Qũy tiền tệ quốc tế và Ngân hàng thế giới.
Bộ trưởng Tài chính Vương quốc Anh cho biết tại hội nghị rằng Anh là một “đối tác tự nhiên” của con đường tơ lụa mới, trong khi Thủ tướng Pakistan, Nawaz Sharif, một đồng minh thân cận của Bắc Kinh, đã khen ngợi “tầm nhìn và sự khéo léo” của Trung Quốc.
Cố vấn Nhà Trắng Mattt Pottinger cho hay Hoa Kỳ hoan nghênh các nỗ lực của Trung Quốc trong việc thúc đẩy sự kết nối cơ sở vật chất như một phần của sáng kiến “Một vành đai, một con đường” và các công ty Mỹ có thể cung cấp các dịch vụ giá trị hàng đầu.
Trong khi đó, Ấn Độ từ chối cử đại biểu tới Bắc Kinh, cho thấy sự không hài long với Trung Quốc xung quanh việc phát triển hành lang thương mại 57 tỷ USD qua Pakistan, đi qua cả khu vực tranh chấp lãnh thổ ở Kashmir.
“Không một quốc gia nào có thể chấp nhận dự án đã bỏ qua những mối lo ngại cốt lõi về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ Gopal Baglay cho biết.
Tại diễn đàn, Bộ trưởng Tài chính từ 27 quốc gia, đã tán thành một bộ nguyên tắc, giúp hướng dẫn hỗ trợ tài chính cho các quốc gia dọc theo con đường tơ lụa mới. Đức, không nằm trong số các quốc gia tán thành bản hướng dẫn tài chính, cho biết các công ty của nước này sẵn sàng hỗ trợ sáng kiến “Một vành đai, một con đường” nhưng cần phải có thêm sự minh bạch.
Một số đối tác và lãnh đạo các quốc gia đã tham dự diễn đàn, bao gồm Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Campuchia HunSen và Tổng thống Kazakh President Nursultan Nazarbayev. Một số lãnh đạo châu Âu khác cũng tham dự, gồm các Thủ tướng Tây Ban Nha, Italy, Hy Lạp và Hungary.