Cuộc gặp giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin bên lề hội nghị cấp cao G20 ở Hamburg, Đức, đã làm lu mờ chính cuộc cấp cao này.
Lãnh đạo quốc tế chụp ảnh tại hội nghị cấp cao G20 ở Hamburg, Đức
Hội nghị Trump-Putin được dư luận để tâm theo dõi và thông tin còn nhiều hơn cả theo dõi và thông tin về hội nghị. Cũng phải thôi khi Mỹ và Nga chứ không phải G20 có thể giải quyết được nhiều vấn đề thời sự cấp thiết của thế giới.
Ở G20 có thảo luận và trao đổi, có gặp gỡ và ủ mưu, nhưng đạt được sự thống nhất về ý tưởng gì đấy đã là việc khó, sau hội nghị còn mấy ai lưu tâm đến việc thực hiện nó.
Trong khi ấy, đây lại là lần đầu tiên ông Trump và ông Putin gặp nhau kể từ khi ông Trump lên nắm quyền. Quan hệ giữa hai nước không được tốt lành từ nhiều năm nay. Ngay trước cuộc gặp này, khi còn ở thăm Ba Lan, ông Trump còn cáo buộc Nga gây mất ổn định ở châu Âu.
Ở nhiều nơi trên thế giới và trong nhiều chuyện, Mỹ và Nga không chỉ bất đồng quan điểm mà còn xung khắc lợi ích. Cứ động đến Nga và cá nhân ông Putin, nước Mỹ lại sôi sục về nội bộ bởi những cáo buộc và đồn thổi về Nga can dự vào bầu cử ở Mỹ. Ai ai cũng biết rằng từ cuộc hội ngộ đầu tiên này của hai người sẽ có thể trù đoán được về triển vọng tương lai của mối quan hệ giữa hai nước.
Cả mọi biểu hiện bề ngoài cũng như những công bố của cả hai phía về kết quả cuộc gặp đều cho thấy cặp quan hệ song phương này đang đứng trước sự khởi đầu mới. Hai lãnh đạo không giấu diếm sự coi trọng và tranh thủ lẫn nhau.
Cuộc gặp thành công lớn
Từ dự kiến chỉ có 35 phút gặp gỡ đã trở thành cuộc hội đàm thực sự kéo dài 136 phút. Họ trao đổi về chống khủng bố, về Syria, Ukraine và Triều Tiên, về định hướng cho quan hệ giữa Mỹ và Nga trong tương lai.
Bên ngoài không được biết họ nhất trí và bất đồng quan điểm đến đâu ngoài thông báo của hai phía là ông Trump chấp nhận sự phủ nhận của ông Putin về việc Nga can dự vào bầu cử ở Mỹ và hai bên thỏa thuận thực thi ngừng bắn ở khu vực miền nam Syria, với sự tham gia của cả Israel và Jordan.
Để gặp nhau và trao đổi như thế, hai người đã bỏ cả phần thứ hai của cuộc thảo luận ở hội nghị cấp cao của G20 về chủ đề nội dung bảo vệ khí hậu trái đất và làm cho buổi hòa nhạc mà thủ tướng Đức Angela Merkel chiêu đãi các vị khách phải chờ thêm nửa giờ đồng hồ. Họ coi trọng chuyện gặp riêng nhau hơn cả tham dự hội nghị cấp cao nhóm G20.
Họ đã không chỉ làm quen với nhau mà xem ra còn đã biết là phải thiết kế, định hướng và phát triển quan hệ giữa hai nước như thế nào. Ông Trump cần sự phủ nhận trực tiếp của ông Putin về những cáo buộc Nga can dự vào bầu cử ở Mỹ làm bằng chứng trước dư luận và công chúng Mỹ, theo kiểu: “Thấy chưa, tôi đã nói rồi mà”.
Thỏa thuận về ngừng bắn ở vùng miền nam Syria giúp Nga loại trừ Israel ra khỏi chiến sự ở Syria, giúp ông Trump có được kết quả cụ thể mới trong chính sách đối với Syria và giúp cả hai bên chứng tỏ cho bên ngoài thấy là hai nước này vẫn có thể hợp tác được với nhau và chỉ cần họ hợp tác với nhau là giải quyết được mọi vấn đề ở Syria cũng như trên thế giới.
Ông Trump chưa nhượng bộ ông Putin vì chưa thể nhượng bộ được về chấm dứt những biện pháp trừng phạt Nga. Ông Putin cũng ý thức được rằng ở thời ban đầu này không thể và không nên ép ông Trump làm những gì không thể hoặc khó có thể làm được. Đầu đã xuôi thì đuôi sẽ lọt và cái gì phải đến thì rồi cũng sẽ đến.
Nhìn nhận như thế sẽ thấy cuộc gặp này là thành công lớn đối với cả hai bên. Mọi sự khởi đầu còn là bước mở đường để lần tiếp theo dễ dàng và thuận lợi hơn. Bước tiến nhỏ ở sự khởi đầu tạo tiền đề không thể thiếu và động lực quan trọng cho những bước tiến lớn tiếp theo.
Tình trong đã có nhưng ở lần hẹn hò đầu chưa thể hết ngay được mọi e ngại. Như thế không chỉ thường tình mà còn hợp lẽ. Sẽ không có gì khó hiểu khi từ nay, các nước Phương Tây càng thêm ngại về ông Trump và mối quan hệ giữa Mỹ và Nga.