Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 sắp khai mạc. Một điều bất ngờ là nhiều tướng lĩnh hàng đầu của nước này bị loại khỏi danh sách đại biểu quân đội tham dự.
Theo nhận định của giới quan sát quốc tế, điều này chắc chắn sẽ giúp Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình đưa những người thân cận vào các vị trí quan trọng tại Đại hội 19.
Vào ngày 6/9, tờ báo quân đội Trung Quốc, PLA Daily, công bố danh sách 303 đại biểu quân sự tham dự Đại hội. Người đọc hết sức bất ngờ khi thấy trong danh sách này, nhiều tướng lĩnh hàng đầu như Thượng tướng Phòng Phong Huy-Cựu Tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc, Ủy viên Quân ủy Trung ương, và Thượng tướng Trương Dương – Chủ nhiệm Công tác Chính trị của quân đội không có tên trong danh sách đại biểu.
Điều đó khiến nhiều người dân Trung Quốc cảm thấy khó hiểu, nhưng theo tờ The Diplomat, giới quan sát quốc tế sẽ không hề thấy đó là “chuyện lạ”.
Trước hết phải kể đến Tướng Phòng Phong Huy, 66 tuổi. Ông Phòng là người đã tháp tùng Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến đi gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Florida hồi tháng 4/2017. Cuối tháng 9, Trung Quốc bất ngờ thay tướng Lý Tác Thành vào vị trí Tổng tham mưu trưởng của ông Phòng Phong Huy. Bloomberg hôm 23/8 dẫn hai nguồn tin thông thạo cho biết về sự thay đổi này, mặc dù Trung Quốc không hề ra thông báo chính thức.
Về chuyện này ông Từ Quang Dụ, một quan chức cấp cao về hưu và cũng là nhà nghiên cứu cao cấp của Hiệp hội Giải giáp và Kiểm soát Vũ khí Trung Quốc, nhận định với Bloomberg rằng: “Nếu một thành viên trong Quân ủy Trung ương chưa đến tuổi nghỉ hưu mà lại không được tham dự Đại hội Đảng, thì phải có một số lý do đặc biệt”.
Vì sao hai vị Thượng tướng vắng mặt tại Đại hội? Theo Reuters và báo chí Hồng Kông, hai ông này đang phải đối mặt với một cuộc điều tra tham nhũng.
Reuters dẫn nguồn Tân Hoa Xã và PLA Daily bất ngờ đề cập đến Đô đốc Miêu Hoa, Chính ủy Hải quân Trung Quốc trong tư cách Chủ nhiệm công tác chính trị của quân đội. Chuyện thay thế vị trí Chủ nhiệm không hề có thông báo chính thức nào.
Nhớ lại Đại hội 18 thì không có một tướng cấp cao nào vắng mặt trong danh sách đại biểu.
Ngoài hai Thượng tướng, trong danh sách đại biểu quân đội của Đại hội 19 còn vắng mặt nhiều tướng lĩnh thuộc diện “con ông cháu cha”. Trong số 5 “thái tử Đảng” bị loại khỏi Đại hội 19, đáng chú ý nhất là Thiếu tướng Mao Tân Vũ, cháu nội của Mao Trạch Đông.
Dư luận Trung quốc cho rằng, sự vắng mặt của nhiều “thái tử Đảng” trong danh sách đại biểu dự Đại hội 19 là do ông Tập Cận Bình không yên tâm và tin tưởng họ có thể đảm trách các vị trí quan trọng. Nhà quan sát quân sự Anthony Wong Dong trao đổi ý kiến với Hoa Nam Buổi Sáng cũng thống nhất như vậy.
Ngoài ra còn 4 vị tướng “con ông cháu cha” khác không nằm trong danh sách đại biểu. Đó là: Thượng tướng Lưu Nguyên, con trai cố Chủ tịch nước Trung Quốc Lưu Thiếu Kỳ; Đô đốc Lưu Hiểu Giang, con rể cố Tổng bí thư Hồ Diệu Bang; Thượng tướng Trương Hải Dương, con trai Trương Chấn – cố Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương; Thượng tướng Lưu Á Châu – con rể cố Chủ tịch nước Lý Tiên Niệm.
Để có thể loại các vị tướng này trong những tuần gần đây, giới cầm quyền Bắc Kinh đã liên tục thay thế các chỉ huy của quân đội, hải quân và không quân.
Như vậy trong tổng số 2.300 đại biểu tham dự Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 sẽ có khoảng 300 đại biểu quân đội. Trong số đó đã khuyết đi 7 vị tướng từng có nhiều công tích trong xây dựng quân đội, cũng như cuộc đấu tranh chống tham nhũng, “đả hổ, diệt ruồi” và là người thân cận với ông Tập Cận Bình.