Quan hệ Philippines – Mỹ đang dần cải thiện dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đại sứ Mỹ khẳng định Washington sẽ giúp Manila đánh bại nhóm phiến quân Maute thân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Đại sứ Mỹ tại Philippines Sung Kim – Ảnh: Philstar.
Trước đó, phát ngôn viên Đại sứ quán Mỹ tại Manila nói với Reuters, theo yêu cầu của chính phủ Philippines, các lực lượng đặc biệt của Mỹ đã giúp giải phóng thành phố Marawi, bị phiến quân Hồi giáo Maute chiếm đóng một phần từ 23/5 vừa qua.
Theo báo cáo của truyền thông địa phương, một máy bay giám sát Orion P3 của Mỹ được nhìn thấy bay qua thành phố thuộc đảo Mindanao.
Sự hỗ trợ quân sự này diễn ra sau nhiều tháng căng thẳng giữa hai đồng minh lâu năm, do thái độ thiếu thiện chí của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đối với Washington, cũng như tuyên bố của ông về việc “trục xuất” quân đội Mỹ ra khỏi lãnh thổ Philippines.
Washington triển khai quân đội đặc biệt, lên đến 1.200 lính, tới Mindanao vào năm 2002 để đào tạo và cố vấn cho các đơn vị chiến đấu Philippines, để đối phó với phiến quân Abu Sayyaf.
Hoạt động này bị ngưng vào năm 2015, nhưng vẫn còn sự hiện diện quy mô nhỏ phục vụ công tác hậu cần và hỗ trợ kỹ thuật.
Phiến quân thân IS đánh chiếm Marawi, thành phố nằm ở phía Nam Philippines với phần đông dân số theo đạo Hồi, từ ngày 23/5. Theo Bộ Quốc phòng Philippines, sau 148 ngày giao tranh, quân đội đã tiêu diệt tổng cộng 824 phiến quân, giải cứu 1.771 con tin, thu giữ 827 súng. Nhưng giao tranh cũng khiến 162 binh sĩ chính phủ thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương.
Mỹ và Philippines là đồng minh lâu năm, được gắn kết bởi một hiệp ước phòng thủ chung. Tuy nhiên, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte liên tục có những phát biểu cứng rắn nhằm vào Mỹ, đồng thời tìm cách thắt chặt quan hệ quốc phòng với Trung Quốc và Nga.
Dù vậy, quan hệ Philippines – Mỹ đang dần cải thiện dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, bắt đầu bằng việc khôi phục các hoạt động diễn tập quân sự bị hủy trước đó. Đại sứ Sung Kim khẳng định Mỹ không lo ngại việc Philippines muốn tăng cường quan hệ với Nga và Trung Quốc, sau khi hai quốc gia kể trên viện trợ lượng lớn vũ khí cho quân đội Philippines.