Tại Việt Nam, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm 12/11 tuyên bố rằng ông sẵn lòng làm trung gian giữa các nước về vấn đề Biển Đông.
Ông Trump đề nghị làm trung gian về Biển Đông ở Việt Nam ít ngày sau khi thăm Trung Quốc và gặp Chủ tịch Tập Cận Bình.
Phát biểu trước cuộc họp song phương với Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng “về Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), chúng tôi đang cùng nhau xem xét vấn đề”.
Nhà Trắng cung cấp tuyên bố của ông Trump, trong đó ông nói: “Nếu tôi có thể giúp làm trung gian hay phân xử, xin hãy cho tôi biết”.
Nguyên thủ Hoa Kỳ cũng cho hay rằng ông biết về tranh chấp “trong thời gian khá dài” giữa các nước với Trung Quốc.
“Tôi là người trung gian rất tốt và là một người phân xử rất tốt. Tôi đã làm nhiều từ cả hai phía. Vì thế, nếu tôi có thể giúp gì, xin hãy cho tôi biết”, ông Trump đề xuất với phía Việt Nam, theo thông tin từ Nhà Trắng.
Chủ đề Biển Đông sau đó cũng đã được nêu lên trong cuộc họp báo chung giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Quang ở Phủ Chủ tịch tại Hà Nội sau cuộc họp song phương.
Ông Trump tuyên bố rằng Hoa Kỳ “sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác Việt Nam cũng như các đối tác khắp khu vực về một loạt các thách thức, trong đó có an ninh hàng hải”.
Khi được đề nghị bình luận về đề xuất muốn làm trung gian của nhà lãnh đạo Mỹ, ông Quang nói: “Về vấn đề Biển Đông, tôi cũng đã chia sẻ với Tổng thống Donald Trump về những diễn biến, tình hình gần đây”.
“Chúng tôi chủ trương sẽ giải quyết những vấn đề mâu thuẫn, tranh chấp ở Biển Đông thông qua đàm phán hòa bình, bằng các biện pháp ngoại giao và pháp lý trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Luật biển năm 1982”, ông Quang nói tiếp.
Lời đề xuất của Tổng thống Trump được đưa ra ít ngày sau chuyến công du Trung Quốc, nơi ông được chào đón trọng thị.
Sau Việt Nam, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đã đặt chân tới Philippines hôm 12/11.
Manila từng kiện Bắc Kinh ra Tòa trọng tài Quốc tế dưới chính quyền trước, nhưng theo giới quan sát, đương kim Tổng thống Duterte nay tỏ ra khá nồng ấm với Trung Quốc.
Cùng ngày với chuyến thăm chính thức của ông Trump, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng tới Hà Nội, và một số nhà hoạt động đã lên tiếng kêu gọi tẩy chay chuyến công du của ông Tập vì những hành động của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Trước khi tới Việt Nam, ông Tập đã viết bài cho báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó ông kêu gọi “kiểm soát các mâu thuẫn và bất đồng, kiên trì hiệp thương hữu nghị, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề trên biển mà hai bên đều có thể chấp nhận được”.
“Chúng ta cần thực hiện toàn diện và hiệu quả ‘Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Ðông’, tích cực thúc đẩy tham vấn về ‘Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông’, cùng nhau giữ gìn hòa bình và ổn định trên Biển Ðông”, chủ tịch Trung Quốc viết.