Ba nguồn tin tình báo Tây Âu cho biết Triều Tiên đã vận chuyển than sang các cảng của Nga hồi năm ngoái và tiếp tục chuyển tới Hàn Quốc và Nhật Bản. Hành động này vi phạm lệnh cấm của Liên Hợp Quốc với Bình Nhưỡng.
Hồi tháng 8/2017, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) đã ra lệnh cấm Triều Tiên xuất khẩu than nhằm cắt đứt nguồn thu ngoại tệ chính giúp Bình Nhưỡng tài trợ cho chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin tình báo Tây Âu, Triều Tiên đã ít nhất 3 lần lách luật để chuyển than sang các cảng Nakhodka và Kholmsk của Nga sau đó đưa than lên các tàu thuyền khác để chở tới Hàn Quốc hoặc Nhật Bản.
Một nguồn tin vận tải biển phương Tây nhấn mạnh một vài chuyến hàng chở than của Triều Tiên đã tới Nhật và Hàn hồi tháng 10 năm ngoái. Nguồn tin an ninh Mỹ cũng xác nhận hoạt động buôn bán than qua Nga của Triều Tiên vẫn đang diễn ra.
“Cảng Nakhodka của Nga hiện trở thành điểm trung chuyển cho các tàu chở than của Triều Tiên”, một nguồn tin an ninh châu Âu chia sẻ với Reuters.
Phía Bộ Ngoại giao Nga hiện chưa đưa ra bất cứ lời bình luận nào liên quan tới thông tin trên. Trong khi đó, đại diện Nga tại LHQ khẳng định Moscow tuân thủ các lệnh trừng phạt mà Hội đồng Bảo an đã áp đặt với Bình Nhưỡng.
Còn theo giới ngoại giao, Nga đã không báo cáo về việc nước này có nhập khẩu than từ Triều Tiên hay không lên ủy ban LHQ hồi năm ngoái.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh, “Rõ ràng, Nga cần có thêm hành động. Tất cả các thành viên LHQ bao gồm Nga cần thi hành đầy đủ lệnh trừng phạt một cách trung thực và tôi hy vọng họ có thể làm như vậy”.
Nhà Trắng cũng chưa đưa ra lời bình luận về thông tin nghi Nga tiếp tay Triều Tiên chuyển than sang Hàn Quốc và Nhật Bản.
Hồi tháng 9/2017, một ủy ban chuyên gia hoạt động độc lập báo cáo lên Hội đồng Bảo an rằng, Triều Tiên đã “tận dụng các kênh gián tiếp để xuất khẩu những mặt hàng nằm trong danh mục cấm nhằm né tránh lệnh trừng phạt”.
Hồi tháng 12/2017, Reuters cũng từng đưa tin các tàu chở dầu của Nga đã tiếp nhiên liệu cho Triều Tiên ngay trên biển. Trong bài phỏng vấn với Reuters hôm 17/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nói Nga đang giúp Bình Nhưỡng né tránh lệnh trừng phạt.
Còn theo nguồn tin an ninh phương Tây, Triều Tiên có hai tuyến đường chính để vận chuyển than sang Nga.
Thứ nhất là các tàu di chuyển từ Triều Tiên sang Nakhodka, khu vực nằm cách thành phố cảng Vladivostok của Nga về phía đông 85 km.
Một tàu hàng đã di chuyển trên hành trình này là Jian Fu treo cờ của Palau. Các tài liệu kiểm soát hoạt động cảng của Nga đã ghi lại được chiếc tàu này vận chuyển 17.415 tấn than sau khi di chuyển từ Nampo của Triều Tiên vào ngày 3/8/2017 và hạ neo ở khu vực số 4 của cảng LLC Livadiya ở Nakhodka. Chiếc tàu này rời khỏi cảng vào ngày 18/8/2017.
Đáng nói, chiếc tàu này đã tắt thiết bị thu phát tín hiệu trong khoảng thời gian từ ngày 24/7 – 2/8/2017 khi di chuyển trên vùng biển mở. Điều này khiến hoạt động theo dõi hành trình di chuyển của tàu không thể ghi lại được.
Một tàu khác cũng hạ neo ở khu vực số 4 của cảng LLC Livadiya ở Nakhodka vào ngày 16/8/2017 khi chở theo 20.500 tấn than sau đó di chuyển tới cảng Ulsan của Hàn Quốc vào ngày 24/8/2017.
Tuyến đường thứ hai là chuyển than tới Kholmsk nằm trên đảo Sakhalin của Nga và phía bắc Nhật Bản.
Ít nhất 2 tàu Triều Tiên đã dỡ than xuống một cảng ở khu cảng Kholmsk vào tháng 8 – 9/2017 sau khi di chuyển từ cảng Wonsan và Taean tại Triều Tiên.
Cụ thể, tàu Rung Ra 2 đã hạ neo 3 lần tại Kholmsk từ ngày 1/8 – 12/9/2017, và dỡ tổng số 15.542 tấn than. Trong khi đó, tàu Ul Ji Bong 6 chở theo 10.068 tấn than trong hai lần cập cảng Kholmsk vào ngày 3/8 và từ ngày 1 – 8/9/2017.
Theo một nguồn tin giấu tên tại ban quản lý cảng Sakhalin, các tàu chở than Triều Tiên không thông quan tại Nga bởi hành động này dễ dàng bị phát hiện vi phạm lệnh cấm của LHQ. Sau khi cập cảng Nga, số than các tàu Triều Tiên chở được chuyển lên các tàu do Trung Quốc điều hành. Trong dữ liệu kiêm soát cảng của Nga, các tàu chở than này được ghi là của Triều Tiên.
Các nguồn tin an ninh châu Âu nhấn mạnh hoạt động vận chuyển than từ Triều Tiên sang Nga phát triển là do Trung Quốc đã cấm nhập khẩu than từ Triều Tiên.
“Trung Quốc cắt đứt hoạt động xuất khẩu than từ Triều Tiên, do đó các tuyến đường vận chuyển lậu đang ngày càng phát triển cũng như biến Nga trở thành điểm trung chuyển than”, nguồn tin chia sẻ.