Trung Quốc tích cực phát triển vũ khí hạt nhân thế hệ mới khi tiến hành trung bình 5 vụ thử mô phỏng các vụ nổ hạt nhân mỗi tháng.
Du khách tham quan tại một bảo tàng, nơi từng là căn cứ vũ khí hạt nhân của Trung Quốc, ở tỉnh Thanh Hải – Trung Quốc Ảnh: REUTERS
Số vụ thử nghiệm mô phỏng được thực hiện trong vài năm gần đây của Trung Quốc đã vượt mặt Mỹ, quốc gia hiện tiến hành trung bình chưa đến một vụ thử/tháng.
Theo báo cáo mới của Học viện Vật lý kỹ thuật Trung Quốc (CAEP), Bắc Kinh đã cho thực hiện khoảng 200 cuộc thử nghiệm trong phòng thí nghiệm mô phỏng các vụ nổ hạt nhân cực lớn từ giữa tháng 9-2014 đến cuối tháng 12 năm ngoái. Trong khi đó, Mỹ chỉ thực hiện khoảng 50 thử nghiệm như thế trong giai đoạn 2012-2017.
Tờ South China Morning Post dẫn lời các chuyên gia cảnh báo trong khi Trung Quốc cạnh tranh với Mỹ và Nga về việc phát triển vũ khí hạt nhân phục vụ mục đích phòng vệ, cuộc chạy đua vũ trang tiềm tàng này có thể dẫn đến kết quả trái ngược là gia tăng nguy cơ xung đột hạt nhân.
“Nếu các quốc gia khác sử dụng vũ khí hạt nhân đối với chúng tôi, chúng tôi sẽ trả đũa. Đây có thể là lý do Trung Quốc đang nghiên cứu phát triển vũ khí mới” – ông Li Jie, chuyên gia người Trung Quốc, nhận định.
Dù vậy, ông Wang Chuanbin, chuyên gia tại Trường ĐH Công nghệ Vũ Hán (Trung Quốc), cho rằng số lượng vụ thử hạt nhân mô phỏng lớn hơn không có nghĩa Trung Quốc đã vượt mặt Mỹ. Thực tế, số lượng vụ thử hạt nhân của Trung Quốc vẫn ít hơn nhiều so với Mỹ.
Washington đã cho kích nổ hơn 1.000 đầu đạn hạt nhân kể từ năm 1945 trong khi Trung Quốc chỉ mới thực hiện 45 cuộc thử nghiệm thật kể từ năm 1964.
Tuy nhiên, ông Wang cho rằng sẽ là tin không tốt cho thế giới nếu việc Trung Quốc tăng cường thử hạt nhân mô phỏng dẫn đến hành động đáp trả từ Mỹ, từ đó gây ra cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân mới.
Bi quan hơn, ông James Lewis, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Mỹ, cho rằng một vòng đua mới về vũ khí hạt nhân đã bắt đầu. Nhà Trắng đang xem xét kế hoạch trị giá 1.200 tỉ USD để nâng cấp kho vũ khí hạt nhân của Mỹ.
Trong khi đó, Lầu Năm Góc thông báo phát triển vũ khí hạt nhân mới có thể gắn trên tên lửa hành trình quy ước được phóng bởi tàu ngầm.