“Việc lắp đặt vũ khí cho thấy Trung Quốc muốn sử dụng vũ lực với mục đích đe dọa và chèn ép các nước khác,” ông Mattis nói.
Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis phát biểu tại Đối thoại Sharing-la ngày 2/6 tại Singapore. Ảnh: Reuters
Trong bài phát biểu sáng nay tại Shangri-la, Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cáo buộc Trung Quốc có những hành động “đe dọa và chèn ép” trong vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương và tuyên bố Mỹ sẽ không từ bỏ vai trò của nước này trong khu vực.
Ông Mattis sau đó đề cập cụ thể các động thái quân sự hóa các đảo nhân tạo tại biển Đông:
“Trung Quốc sẽ đối mặt với nhiều thách thức lẫn cơ hội trong những năm tới. Chúng tôi sẵn sàng ủng hộ lựa chọn của Trung Quốc nếu họ xây dựng hòa bình, thịnh vượng cho tất cả các bên trong khu vực giàu tiềm năng này. Tuy nhiên, chính sách của Trung Quốc tại biển Đông đã đi ngược lại tinh thần cởi mở giữa các nước, làm dấy lên những nghi ngại về mục tiêu lớn hơn của Trung Quốc tại đây.”
Lời phát biểu của ông Mattis tới giữa lúc căng thẳng Mỹ – Trung tại biển Đông đang có xu hướng gia tăng và phản ánh phần nào chiến lược của chính quyền tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc cân bằng tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh.
“Mỹ sẽ tiếp tục theo đuổi mối quan hệ trên tinh thần xây dựng, hướng tới kết quả tốt đẹp với Trung Quốc, hợp tác khi có thể nhưng sẽ cạnh tranh quyết liệt lúc cần thiết… tất nhiên chúng tôi hiểu Trung Quốc luôn có vai trò nhất định trong việc duy trì ổn định vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương.”
Tháng trước, không quân Trung Quốc đã đưa các máy bay ném bom tới tập trận trong những vùng biển tranh chấp và bị nhiều quốc gia phản đối mạnh mẽ.
Theo Reuters, các hình ảnh vệ tinh chụp ngày 12/5 cho thấy Trung Quốc đã triển khai hệ thống tên lửa đất đối không và tên lửa chống hạm trên biển Đông.
Phía Trung Quốc cho rằng những hoạt động của nước này tại biển Đông là hoàn toàn vì mục đích hòa bình và chỉ để bảo vệ công dân cùng các hoạt động thương mại trên biển.
“Mặc dù nói về các mục tiêu hòa bình, việc lắp đặt vũ khí lại cho thấy Trung Quốc muốn sử dụng vũ lực với mục đích đe dọa và chèn ép các nước khác,” ông Mattis nói.
Ngoài ra, Bộ trưởng Quốc phòng cũng khẳng định Lầu Năm Góc sẵn sàng cung cấp cho Đài Loan những nguồn lực cần thiết để tự vệ.
Biển Đông đã là vấn đề nóng được thảo luận từ khi khai mạc cuộc đối thoại Sharing-la, giữa lúc Trung Quốc bắt đầu có những động thái rõ ràng hơn trong vùng biển chiến lược.
Bên cạnh đó, ông Mattis nhắc rất ít tới Triều Tiên, và mục tiêu hiện tại của Mỹ là “hoàn thành việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn, có thể xác nhận và không thể đảo ngược trên bán đảo liên Triều.”
Theo ông Mattis, Mỹ sẽ cùng các đồng minh cải thiện hoạt động hợp tác, thay đổi những mặt hạn chế để tăng cường phát triển kinh tế, và thúc đẩy đầu tư vào khu vực.
“Mỹ ngày càng có mối liên kết chặt chẽ xuyên suốt khu vực. Rõ ràng, Mỹ sẽ ở lại Ấn Độ – Thái Bình Dương. Đây là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi,” ông kết luận.