Tổng thống Nga Vladimir Putin nói ông đã cảnh báo châu Âu từ hơn 10 năm trước chuyện người Mỹ sẽ đơn phương áp đặt luật chơi lên nước khác, kể cả đồng minh, và giờ họ phải trả giá vì không nghe lời ông.
Phát biểu trong cuộc đối thoại trực tiếp thường niên với người dân Nga ngày 7-6, ông Putin đã so sánh việc Mỹ áp thuế nhôm, thép lên châu Âu, Canada và Mexico như các lệnh trừng phạt kinh tế.
Hồi tuần trước, trong một động thái bất ngờ, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố châu Âu, Canada và Mexico sẽ bị đưa ra khỏi danh sách miễn trừ chịu mức thuế mới của Mỹ áp lên nhôm và thép nhập khẩu.
Quyết định này đã khiến các nước châu Âu bị sốc và phản ứng mạnh mẽ, cả chỉ trích lẫn đe dọa khởi kiện Mỹ.
“Rõ ràng là các đối tác của chúng ta đã nghĩ rằng những thứ này sẽ chẳng bao giờ ảnh hưởng tới họ. Giờ thì chúng ta thấy chuyện gì đang xảy ra rồi đó” – Tổng thống Putin bắt đầu đặt vấn đề.
Nhà lãnh đạo Nga kể cách đây 11 năm, trong một bài phát biểu tại thành phố Munich của Đức, ông đã nói về cái gọi là sự gia tăng chủ nghĩa ngoại lệ kiểu Mỹ và cảnh báo nguy cơ Washington sẽ áp luật chơi lên các nước khác.
“Giờ thì đúng y bong như vậy. Không ai muốn nghe tôi hết, chẳng người nào đứng ra làm gì đó để ngăn cản chuyện này phát triển. Được thôi, giờ thì các người bị quất một phát rồi đó. Bữa tối được phục vụ rồi, ngồi xuống và ăn đi” – Tổng thống Putin nói đầy ẩn ý.
Mối quan hệ giữa Nga và phương Tây nói chung, châu Âu nói riêng trở nên căng thẳng sau sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014. Matxcơva bị đẩy ra khỏi nhóm các nước có nền công nghiệp phát triển G8.
Thực tế, dù Liên minh châu Âu (EU) đã liên tục áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế nhắm vào Nga, họ vẫn không thể dứt được “cơn nghiện” khí đốt Nga, đặc biệt vào mùa đông.
EU nhập khẩu 69% lượng khí đốt tự nhiên, theo số liệu từ Ủy ban châu Âu, trong đó 37% lượng khí đốt nhập khẩu đến từ Nga và ngày càng tăng trong hai năm qua.
Dù EU có nghiện khí đốt Nga, nói như một nhà quan sát, Nga cũng cần bắt tay với châu Âu mới mong có được hợp đồng xuất khẩu khí đốt nếu không cũng chẳng bán được cho ai.
Trong bối cảnh EU và Mỹ đang có những xích mích về thương mại, đã có những chỉ dấu cho thấy Nga đang tranh thủ cơ hội để cải thiện quan hệ với khối này.
Tổng thống Putin gần đây thường xuyên nói về quan hệ Nga-EU, khẳng định tầm quan trọng của nó như những đối tác đồng đẳng và chuẩn bị có chuyến thăm chính thức tới Áo – một quốc gia thuộc EU.