Nga đã tìm cách che chở cho Iran – đồng minh chiến đấu sát cánh bên nước này trong cuộc chiến khốc liệt ở chiến trường Syria nhưng đã không thể thành công.
Israel ngày hôm qua (23/7) đã thẳng thừng khước từ đề nghị của phía Nga về việc cho lực lượng Iran đóng tại một khu vực trong lãnh thổ Syria cách ít nhất 100 km so với ranh giới đình chiến ở Cao nguyên Golan.
Theo lời một quan chức giấu tên của Israel, lời đề nghị trên được Nga đưa ra trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Ông Lavrov đang dẫn đầu một phái đoàn Nga đến thăm Nhà nước Do Thái.
Vị quan chức Israel cho hay, Thủ tướng Netanyahu đã thẳng thắn nói với Ngoại trưởng Lavrov rằng, “chúng tôi sẽ không cho phép người Iran hiện diện ở nơi thậm chí cách biên giới của chúng tôi 100km.”
Ông Netanyahu cho rằng, việc để lực lượng Iran tránh xa biên giới Israel 100km thôi là chưa đủ. “Người Nga đang nói đến một vùng đệm 100km và cam kết thực hiện điều đó nhưng chúng tôi đã khẳng định với họ rằng có những loại vũ khí có tầm hoạt động vượt qua cả phạm vi 100km đó. Vì thế, tất cả lực lượng đó của Iran cần phải rời khỏi Syria”, vị quan chức giấu tên của Israel dẫn lời Thủ tướng Netanayhu nhấn mạnh.
Những phát biểu cứng rắn trên đã khiến cho Nga rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan và khiến cho nỗ lực bình ổn tình hình ở Syria trở nên khó khăn, phức tạp hơn.
Moscow hiện tại đang ở trong tình thế khó xử. Nga không muốn mang tiếng “phản bội” đồng minh Iran nhưng cũng không muốn làm xấu đi mối quan hệ của nước này với Israel.
Iran cùng với Nga là hai đồng minh mạnh nhất và kiên định nhất của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al- Assad trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 7 năm qua ở quốc gia Trung Đông. Nga và Iran đã phối hợp tác chiến chặt chẽ trên chiến trường Syria, giúp quân đội của đồng minh Assad đảo chiều cuộc chiến theo hướng có lợi cho họ.
Trong khi đó, Israel và Iran lại có mối quan hệ thù địch, coi nhau là “kẻ thù không đội trời chung.
Khi cuộc chiến ở Syria gần đi đến hồi kết với một chiến thắng toàn diện được dự báo dành cho chính quyền của Tổng thống Assad, Israel đã thực sự lo ngại viễn cảnh về sự gia tăng mạnh mẽ ảnh hưởng của Iran ở các khu vực biên giới với nước này. Giới chức Israel đặc biệt quan ngại về sự hiện diện của Iran ở gần Cao nguyên Golan – một khu vực tranh chấp giữa Israel và Syria. Một phần của cao nguyên này đang nằm trong sự chiếm đóng của Israel.
Nhà nước Do Thái thậm chí còn công khai coi Iran là mối đe dọa an ninh lớn hơn cả tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Khi Syria dần buộc phe nổi dậy và các lực lượng khủng bố phải đầu hàng thì cũng là lúc cuộc đối đầu giữa Israel với Iran leo thang, dẫn đến sự xung đột giữa Israel với Syria.
Moscow lo ngại rằng, cuộc chiến nổ ra giữa Israel và Iran ở chiến trường Syria sẽ đe dọa đến những chiến thắng mà cả Nga và Syria đã rất khó khăn mới giành được trong vài năm trở lại đây. Chính vì thế, Nga đang nỗ lực tháo gỡ vướng mắc nói trên.
Nga từng nhượng bộ chấp nhận yêu cầu của Israel trong việc đẩy lùi sự hiện diện của Iran ra khỏi khu vực biên giới với Israel nhằm tháo gỡ phần nào sự căng thẳng nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện.
Nỗ lực mới nhất của Nga nhằm hóa giải cuộc đối đầu giữa Israel và Iran ở chiến trường Syria đã không thành công khi Nhà nước Do Thái kiên quyết không chấp nhận sự có mặt của các lực lượng liên quan đến Nhà nước Hồi giáo ở trên lãnh thổ nước láng giềng Syria của họ.
Israel trước đó cũng từng từ chối đề nghị của phía Nga về việc để Iran hiện diện ở khu vực cách biên giới với Israel 80km.