Đoàn đại diện gồm 9 thành viên của Trung Quốc do Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Wang Shouwen dẫn đầu sẽ có chuyến thăm Washington và gặp gỡ phái đoàn Mỹ do Thứ trưởng Bộ Tài chính David Malpass trong hai ngày 22 và 23/8.
Mới đây Bộ Thương mại Trung Quốc ra tuyên bố nêu rõ, Trung Quốc tái khẳng định quan điểm phản đối chủ nghĩa đơn phương và các hành vi mang tính bảo hộ thương mại; không chấp nhận các biện pháp hạn chế thương mại đơn phương; hoan nghênh đối thoại và tìm kiếm sự tiếp xúc dựa trên cơ sở bình đẳng.
Cuộc đàm phán nhằm mục đích tìm kiếm giải pháp để hai bên giải quyết những tranh chấp thương mại, thể hiện mong muốn của Bắc Kinh đưa quan hệ với Washington hạ nhiệt căng thẳng.
Kể từ đầu năm 2018 tới nay, đồng USD đã tăng giá khoảng 6% so với đồng nhân dân tệ, đặc biệt sự tăng giá diễn ra trong rất mạnh trong khoảng 2 tháng gần đây. Sự mất giá đồng nhân dân tệ đã gây cho Trung Quốc không ít phiền toái khi làm tăng chi phí sản xuất và giảm sức cạnh tranh. Bên cạnh đó, khoản nợ của Trung Quốc bằng đồng USD sẽ trở nên nặng nề hơn khi đồng nội tệ suy yếu.
Trước tình hình đó lãnh đạo Trung Quốc tích cực tiếp xúc với các nhà điều hành doanh nghiệp Mỹ, thuyết phục họ vận động chính quyền Tổng thống Donald Trump không thực thi kế hoạch đánh thuế mới. Bắc Kinh kêu gọi các công ty Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc đóng vai trò tích cực hơn trong phát triển quan hệ thương mại song phương.
Trung Quốc và Mỹ đang rơi vào vòng xoáy đối đầu thương mại khốc liệt do hai bên áp đặt rào cản thuế quan trả đũa lẫn nhau. Mỹ chính thức áp thuế 25% lên 34 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ hồi tháng 7/2018 và dự kiến áp mức thuế này lên thêm 16 tỷ USD trong thời gian tới. Đòn phản pháo của Trung Quốc là, áp thuế tương ứng lên 34 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Đến hiện tạiphía Mỹ vẫn chưa tìm được tiếng nói chung với Trung Quốc trong cách giải quyết xung đột thương mại. Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Trung Quốc nhượng bộ nhiều hơn trên bàn đàm phán. Các quan chức Mỹ cho rằng, nền kinh tế phát triển mạnh mẽ đang tạo cho Washington ưu thế trong các cuộc đàm phán.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Lindsay Walters cho biết, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã xác định những vấn đề cụ thể mà Trung Quốc cần phải giải quyết. “Điều này bao gồm Trung Quốc phải thực hiện hành động cụ thể để chấm dứt gây bất ổn thị trường và buộc các công ty của chúng tôi chuyển giao công nghệ”. Bà nói thêm Mỹ hy vọng Trung Quốc sẽ đưa ra lựa chọn phù hợp.
Trước thái độ không nhượng bộ của Mỹ, giới các quan sát lo ngại về kết quả cuộc đàm phán lần này. Phát biểu với hãng tin Bloomberg, ông Mei Xinyu, nhà nghiên cứu tại một tổ chức nghiên cứu thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh: “Các cuộc đàm phán là cần thiết nhưng có rất ít khả năng hai bên có thể đạt được thỏa thuận ở thời điểm hiện tại”. Phía Mỹ cho rằng họ đang “trên cơ” cho nên thấy không cần phải thỏa hiệp.
Như vậy, Mỹ và Trung Quốc khó có thể giải quyết những bất đồng thương mại hiện nay trong một sớm, một chiều, mà hai bên sẽ phải tiến hành nhiều các cuộc đàm phán khác.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quá mệt mỏi vì Trung Quốc. Khắp nơi trên đất nước Mỹ đang nổi lên một cuộc tranh cãi về ý đồ của Washington khi đẩy mạnh cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh. Câu hỏi đặt ra là liệu đây có phải là chiến lược của Mỹ nhằm ngăn chặn Trung Quốc trở thành một siêu cường?
Theo ông He Weiwen, cựu quan chức thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc, đồng thời là thành viên tại Trung Tâm nghiên cứu Trung Quốc và toàn cầu hóa: “Chính quyền Tổng thống Donald Trump từng công khai rằng, kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc là lý do thực sự sau các hành động áp đặt rào cản thuế quan của nước này”.
Nhận xét của He Weiwen đã nhận được sự đồng thuận của đông đảo các nhà nghiên cứu. Họ cho rằng, thuế quan chỉ là một phần nhỏ trong kế hoạch của Tổng thống Trump nhằm ngăn chặn Trung Quốc soán ngôi Mỹ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới. Một số ý kiến khác bày tỏ lo ngại hai bên có thể bước vào cuộc cạnh tranh vị thế thống trị toàn cầu lâu dài, gợi nhắc lại đối đầu giữa Mỹ và Liên Xô thế kỷ trước.
Theo một chuyên gia nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Pangoal, ông An Gang, chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đang khiến nhiều người ở Trung Quốc lo lắng, liệu một cuộc chiến tranh lạnh mới có phải đã bắt đầu hay không? Còn theo Lu Xiang – chuyên gia tại Viện khoa học xã hội Trung Quốc thì quan hệ Mỹ – Trung đang ở trong giai đoạn nguy hiểm nhất trong 40 năm qua.
Trước đây Trung Quốc từng ca ngợi sự thành đạt của Tổng thống Trump, người mà họ đánh giá là nhà giao dịch thực dụng có thể thu hẹp mức thâm hụt thương mại lên tới 375 tỷ USD giữa hai quốc gia. Nhưng hiện tại, mọi chuyện đã đổi khác khi Trung Quốc phải loay hoay đối phó với các đòn giáng nặng nề về thuế quan từ chính nhà lãnh đạo Mỹ này.
Cố vấn cho chính phủ Trung Quốc, ông Wang Huiyao, nhận xét: “Donald Trump là một nhà đàm phán thông minh do có nhiều kinh nghiệm đúc kết từ hoạt động kinh doanh suốt nhiều năm trời. Thế nhưng chiến lược gây sức ép của ông Trump đã khơi dậy chủ nghĩa dân tộc ở người Trung Quốc và phản tác dụng”.
Trung Quốc cũng đã bóng gió về những biện pháp mạnh đối phó với áp lực từ phía Mỹ. Ông Wei Jianguo, cựu quan chức Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, áp thuế lên ôtô, chất bán dẫn và máy bay Boeing đang được Bắc Kinh xem xét.