Việc Australia chi hơn một tỷ USD xây dựng hạ tầng tại các nước Thái Bình Dương có thể làm tổn hại quan hệ vốn lạnh nhạt với Trung Quốc.
Thủ tướng Australia Scott Morrison phát biểu tại thủ đô Canberra hôm 16/10. Ảnh: Reuters.
“Sáng kiến xây dựng trị giá 2 tỷ đô la Australia (1,46 tỷ USD) này sẽ thúc đẩy đáng kể sự hỗ trợ của Australia đối với việc phát triển cơ sở hạ tầng tại các quốc gia ở Thái Bình Dương và Đông Timor”, Reuters hôm nay trích dẫn bài phát biểu của Thủ tướng Australia Scott Morrison sắp được công bố tại bang Queensland.
“Số tiền dùng đề đầu tư vào các cơ sở hạ tầng thiết yếu như viễn thông, năng lượng, giao thông, nguồn nước, đồng thời bổ sung cho khoản viện trợ”, bài phát biểu có đoạn.
Các nhà phân tích chính sách đối ngoại cho rằng quỹ xây dựng mới của Canberra sẽ đặt ra thử thách đối với quan hệ vốn đã lạnh nhạt giữa Australia và Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của họ.
“Quyết định này sẽ là phép thử để biết được liệu Australia có thể cải thiện quan hệ với Trung Quốc trong khi đưa ra những hành động từng khiến nước này tức giận hay không”, Nick Bisley, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học La Trobe ở thành phố Melbourne, nhận định.
Mối quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng kể từ khi Australia cáo buộc Trung Quốc can thiệp vào các vấn đề nội bộ của họ hồi cuối năm ngoái. Hai bên cũng đang tranh giành ảnh hưởng tại những quốc đảo thưa dân ở Thái Bình Dương, nơi có tài nguyên dồi dào.
Từ năm 2011, Trung Quốc đã chi 1,3 tỷ USD cho các khoản vay và ưu đãi để trở thành nhà tài trợ lớn thứ hai ở Thái Bình Dương sau Australia, khiến phương Tây lo ngại rằng một số quốc gia nhỏ có thể vỡ nợ.
Australia năm nay cũng cam kết phát triển một số dự án cơ sở hạ tầng tại Thái Bình Dương, nhưng buộc phải cắt giảm ngân sách viện trợ để phục vụ cho các dự án này. Hồi đầu tháng, Australia cho biết sẽ giúp Papua New Guinea phát triển một căn cứ hải quân nhằm chống lại ý định xây cảng của Trung Quốc.
Cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Australia Marise Payne với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị hôm nay là chuyến thăm đầu tiên của một quan chức cấp cao Australia tới Bắc Kinh trong vòng hai năm, sau khi quan hệ song phương lạnh nhạt.