Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bắt đầu chuyến công du đến Philippines vào hôm nay (20/11) khi mối quan hệ hai nước dần ấm lên sau nhiều năm căng thẳng ở Biển Đông.
Chuyến đi đến Philippines trong 2 ngày (20-21/11) đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo Trung Quốc tại quốc gia này trong 13 năm qua, theo SCMP.
Philippines cũng là chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến ngoại giao ở Thái Bình Dương của ông Tập, đó là một phần trong nỗ lực mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực này, SCMP cho biết.
Theo SCMP, sau đây là 5 điều cần chú ý trong chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Manila.
1. Thỏa thuận thăm dò chung
Thỏa thuận thăm dò dầu khí chung ở Biển Đông là mối quan tâm chính trong việc hợp tác của hai nước.
Vào tháng Giêng, Philippines đã xác định hai khu vực thăm dò dầu và khí đốt, thì tháng sau hai bên đã thành lập hội đồng đặc biệt để tìm hiểu cách thăm dò trên vùng biển đang tranh chấp.
Điều này đi ngược với luật pháp Philippines vì nước này cấm các công ty nước ngoài tìm kiếm các nguồn tài nguyên ở vùng biển đã tuyên bố chủ quyền, vấn đề này cũng gặp sự phản đối mạnh mẽ trong nước.
Vì người dân cho rằng lập trường của ông Duterte trái ngược hoàn toàn với chính phủ trước đó.
Các nhóm đánh cá lo ngại thỏa thuận này sẽ làm giảm tuyên bố chủ quyền của Philippines tại Biển Đông. Bên cạnh đó, người dân cũng giương khẩu hiệu “Trung Quốc, hãy ở ngoài vùng biển Philippines!” để phản đối chuyến thăm của ông Tập.
2. Dự án xây đập
Trung Quốc đã tài trợ kế hoạch tưới tiêu cho Philippines theo Sáng kiến Vành đai và Con đường.
Bắt đầu từ tháng này hai bên dự kiến sẽ ký thỏa thuận vay cho dự án đập Kaliwa ở tỉnh Quezon để giải quyết nguy cơ thiếu nước tại khu vực Metro Manila.
Nhưng nhiều người dân Philippines phản đối dự án này, vì liên quan đến môi trường và lo ngại chính phủ đi vay còn người dân sẽ gánh nợ.
3. Nguồn cung cấp vũ khí
Tháng 10 năm ngoái, Trung Quốc đã quyên góp 22 triệu đô la súng và đạn dược cho Cảnh sát Quốc gia Philippines. Các loại vũ khí, một số trong số đó sẽ được dùng để chống khủng bố, bao gồm 3.000 súng trường M4, 3 triệu đạn dược các loại và 30 súng bắn tỉa.
Các nhà quan sát đang theo dõi liệu chuyến đi của ông Tập có dẫn đến nhiều giao dịch vũ khí hơn nữa hay không.
Động thái này có thể thu hút Manila hơn. Trong năm 2016, Hoa Kỳ đã chặn 26.000 khẩu súng M4 trong năm 2016 vì lo ngại cuộc đàn áp ma túy, điều này đã thúc đẩy các cáo buộc giết người ngoài ý muốn.
4. Cảnh sát biển
Các tàu đánh cá Philippines thường xuyên phàn nàn về các hoạt động của cảnh sát biển Trung Quốc.
Vào tháng 5, cảnh sát biển đã bắt giữ một nhóm ngư dân Philippines khi đang hoạt động ngoài khơi Scarborough Shoal.
Hành động này của Trung Quốc đã nhận sự phản đối mạnh mẽ từ Manila vì thỏa thuận giữa hai nước cho phép người dân Philippines đánh cá ở khu vực đó.
5. Hoa Kỳ
Nếu Bắc Kinh và Manila ký bất kỳ thỏa thuận chiến lược nào, họ phải cân nhắc mối quan hệ lâu dài giữa Philippines và Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2016, ông Duterte đã cố tránh xa sự phụ thuộc vào nước Mỹ, điều này cho phép Trung Quốc có cơ hội mở rộng phạm vi ảnh hưởng.
Những lời chỉ trích của Mỹ về cuộc đàn áp chống ma túy gây chết người của ông Duterte vào năm 2016, nhà lãnh đạo Philippines đã tức giận và nói “tạm biệt Mỹ”.
Năm sau, ông Duterte đã hủy cuộc tập trận quân sự chung hàng năm với quân đội Mỹ ở Biển Đông.