Giữa bối cảnh một “mối thù ngoại giao cay đắng” đang gia tăng, việc bắt giữ Giám đốc tài chính Huawei tại Vancouver giống như thêm một “mồi lửa”, theo SCMP.
Với tình huống này, một thỏa thuận tự do thương mại giữa Canada và Trung Quốc dường như ngày càng khó có khả năng xảy ra.
Vụ bắt giữ bà Sabrina Mạnh Vãn Châu, Giám đốc tài chính tập đoàn viễn thông khổng lồ Huawei, và Trung Quốc sau đó bắt giữ 2 công dân Canada đã làm gián đoạn đàm phán giữa 2 nước. Và khi Hoa Kỳ chuẩn bị yêu cầu dẫn độ bà Mạnh trong những tuần tới, Trung Quốc tuyên bố sẽ công phá các biện pháp trừng phạt.
“Vấn đề hiện tại với thủ tục dẫn độ đã gây ra sự gián đoạn lớn trong mối quan hệ, vượt xa những gì có thể đoán trước”, ông Lawrence Herman, một luật sư thương mại quốc tế trụ sở tại Toronto cho hay.
Triển vọng của một thỏa thuận thương mại tự do với Trung Quốc đã đặc biệt “nhử mồi” Canada, sau một thời gian đàm phán gay gắt và không thể đoán trước.
Các cuộc đàm phán “chua chát”, một vài “cuộc chiến” công khai, và thuế quan của Mỹ đối với nhôm và thép của Canada được coi là một “đòn giáng mạnh” vào mối quan hệ bền chặt giữa hai nước.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại thượng đỉnh G7, tại Quebec, Canada. (Ảnh: Evan Vucci / AP)
Canada giờ đây đã tìm thấy chính mình tại lãnh thổ chưa khám phá: Mối quan hệ với đối tác thương mại lớn nhất đã trở nên xấu đi khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, và vụ bắt giữ bà Mạnh hiện đã gây tức giận với đối tác thương mại lớn thứ hai. Kết quả là một mối xung đột tốn kém với 2 trong số những thị trường lớn nhất thế giới.
Có những đốm sáng gần đây, sau khi hoàn tất hợp đồng thương mại với Liên minh châu Âu, Canada chuẩn bị phê chuẩn Đối tác xuyên Thái Bình Dương, sẽ mở ra các thị trường mới, bao gồm cả Nhật Bản.
Nhưng Trung Quốc được xem là một trong những thành công lớn của các nhà đàm phán thương mại của ông Trudeau.
Thủ tướng Canada và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. (Ảnh: © REUTERS / Damir Sagolj)
Gần đây vào tháng 11, triển vọng nhìn thấy về tự do thương mại của Canada là màu hồng. Bộ trưởng Đa dạng hóa thương mại quốc tế, ông Jim Carr, đã gọi tự do thương mại với Trung Quốc là “một phần thiết yếu” trong việc tìm kiếm những thị trường và những đối tác thương mại mới.
Một phần trong mục tiêu của Canada là tăng tham vọng xuất khẩu nông sản lên 75 tỷ đô la Canada (55.7 tỷ USD) vào năm 2025, một sự gia tăng đáng kể so với tổng xuất khẩu – trong tất cả các lĩnh vực.
Nhưng sự thất bại trong các cuộc đàm phán cũng nhấn mạnh sự “sai lệch” của hai quốc gia trong cách nhìn nhận về vấn đề thương mại. Cuộc khủng hoảng hiện nay đã dẫn đến những lo ngại trong chính phủ Canada rằng các tác động kinh tế lan tỏa của cơ hội đã mất có thể sẽ tốn kém – và dẫn tới một sự xem xét kỹ lưỡng hơn về những gì một mối quan hệ sâu sắc hơn có thể đòi hỏi.
“Chính phủ Canada đã và đang làm nhiều công việc định lượng lợi ích [về thỏa thuận thương mại Trung Quốc] và không nghi ngờ rằng nó sẽ rất lớn”, theo ông Herman. “Tuy nhiên, những rủi ro về mặt an ninh, công nghiệp, và trộm cắp tài sản trí tuệ là rất đáng kể”.
Liên minh tình báo Five Eyes (Ngũ Nhãn) đã 2 lần cảnh báo chính phủ Canada chống lại sự hiện diện ngày càng tăng của Huawei tại Canada, theo The Globe and Mail.