Chỉ vài ngày sau lễ kỷ niệm 40 năm lật đổ chế độ Khmer Đỏ hồi tuần trước, Campuchia đã tiếp đón 3 tàu chiến Trung Quốc tới thăm cảng.
Tàu chiến Trung Quốc cập cảng ở Campuchia.
Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), các tàu chiến Trung Quốc đã cập cảng ở thành phố nghỉ dưỡng Sihanoukville.
Động thái của Trung Quốc khiến giới chuyên gia cho rằng, mối quan hệ quân sự giữa Trung Quốc và Campuchia ngày càng trở nên thân thiết và khả năng Trung Quốc sẽ cho xây dựng một căn cứ hải quân ở Campuchia.
Tuy nhiên, sau khi nhận được bức thư từ Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence hồi tháng 11/2018, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã lên tiếng phủ nhận mọi tin đồn cho rằng Bắc Kinh có ý định xây dựng một căn cứ hải quân ở quốc gia này.
“Hiến pháp Campuchia cấm sự hiện diện của các binh sĩ và căn cứ quân sự của nước ngoài trong lãnh thổ quốc gia dù là hải quân, lục quân hay không quân”, Thủ tướng Hun Sen bác bỏ những quan ngại của Washington.
Song giới chuyên gia nhận định, sự hiện diện của các tàu chiến Trung Quốc ở Sihanoukville lại đi ngược với tuyên bố của Thủ tướng Hun Sen.
Cụ thể, ông Paul Chambers, nhà phân tích tại Đại học Naresuan ở Thái Lan cho hay, “các quan chức Campuchia cấp cao đã nói với tôi rằng chính quyền của Thủ tướng Hun Sen đang ngầm chấp thuận cho Trung Quốc xây căn cứ hải quân trên phần đất cho thuê có thời hạn 99 năm ở Koh Kong”.
Chia sẻ quan email, ông Chambers cho biết tỉnh ven biển Koh Kong chính là nơi một nhà thầu Trung Quốc đang cho xây dựng dự án du lịch trị giá 3,8 tỷ USD trên tổng diện tích 45.000 hecta.
Còn theo ông Bates Gill tại Đại học Macquarie ở Sydney, Bắc Kinh có thể đề nghị chính phủ Campuchia cho xây dựng một cảng thương mại thay vì một căn cứ hải quân.
“Công trình này sẽ chủ yếu phục vụ mục đích thương mại nhưng đồng thời hỗ trợ cho các tàu hải quân Trung Quốc. Dường như Trung Quốc sẽ không để lực lượng hải quân hoạt động thường trực ở Campuchia”, ông Gill nhận định.
Tân Hoa Xã cũng đưa tin 3 tàu Trung Quốc là tàu hộ vệ tên lửa Wuhu và Handan cùng tàu cung ứng Dongpinghu đã cập cảng ở Sihanoukville vào ngày 9/1. Đây là chuyến thăm “hữu nghị” do hạm đội số 30 của hải quân Trung Quốc tiến hành dưới sự chỉ huy của Thiếu tướng Xu Haihua.
Truyền thông Campuchia cho biết thêm, phái đoàn Trung Quốc gồm 695 thủy thủ sẽ tham gia các cuộc tập trận chung với quân đội Campuchia và gặp gỡ Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh.
Ngoài ra, phái đoàn Trung Quốc cũng tới thăm một ngôi trường Trung Quốc ở Sihanoukville. Thậm chí, công chúng còn được phép thăm quan 2 trong số 3 tàu Trung Quốc được cử tới Campuchia.
Trước đây, các tàu chiến Nga, Ấn Độ và Mỹ cũng từng tới thăm cảng Campuchia nhưng sự xuất hiện của các tàu chiến Trung Quốc lại gây chú ý hơn cả.
Bởi vào năm 2017, Campuchia từng bất ngờ cho hủy bỏ các cuộc tập trận chung với Mỹ và Australia để tham gia đợt diễn tập “Golden Dragon” với Trung Quốc.
Ngoài ra, Trung Quốc hiện là quốc gia hỗ trợ chính cho quân đội Campuchia. Hồi tháng Sáu năm ngoái, Trung Quốc đã chuyển cho Campuchia số tiền 100 triệu USD để giúp nâng cấp các căn cứ và vũ khí tại Campuchia.