Hôm 16/2, Trung Quốc đã từ chối lời đề nghị của Thủ tướng Đức Angela Merkel về việc gia nhập Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) mà Nga – Mỹ là thành viên.
Lo sợ xảy ra một cuộc đua vũ khí hạt nhân giữa Nga – Trung – Mỹ sau khi Hiệp ước INF sụp đổ, Thủ tướng Đức Merkel đã lên tiếng kêu gọi xây dựng một hiệp ước mang tính toàn cầu.
Trong khi đó, hồi đầu tháng Hai, Washington đã đơn phương tuyên bố ngừng tuân thủ Hiệp ước INF vốn được Nga – Mỹ ký kết vào năm 1987. Hiệp ước INF quy định cấm Nga – Mỹ phát triển các loại tên lửa phóng từ mặt đất có tầm bắn từ 500 – 5.500 km.
Theo Mỹ và các đồng minh NATO, Nga đã cho chế tạo các loại tên lửa hành trình có khả năng mang theo đầu đạn hạt nhân mang tên 9M729 với khả năng tấn công châu Âu bất ngờ. Tuy nhiên, Washington vẫn để ngỏ khả năng quay lại Hiệp ước INF nếu Moscow phá hủy tất cả loại vũ khí vi phạm trong vòng 180 ngày.
Về phần mình, hôm 7/2, Bộ Quốc phòng Nga một lần nữa “phủ nhận những cáo buộc vô căn cứ liên quan tới việc Nga vi phạm các điều khoản nằm trong Hiệp ước INF”.
“Những lời cáo buộc của Mỹ là sai sự thật”, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov nói.
“Giải trừ hạt nhân là điều mà chúng tôi quan tâm và chúng tôi mong muốn các cuộc đối thoại về vấn đề này sẽ không chỉ được Mỹ, châu Âu và Nga tiến hành mà còn cả Trung Quốc”, Reuters dẫn lời bà Merkel phát biểu trong Hội nghị An ninh Munich.
Theo giới ngoại giao NATO, lời đề nghị Trung Quốc tham gia Hiệp ước INF được Thủ tướng Merkel đưa ra chỉ đi vào ngõ cụt bởi một hiệp ước mới sẽ chỉ rõ mối quan ngại của Mỹ về mối đe dọa phát triển quân sự nhanh chóng của Nga và Trung Quốc.
Đây chính là lý do Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì phát biểu tại Munich rằng, các tên lửa do Trung Quốc sản xuất chỉ mang tính phòng vệ. Và việc tham gia Hiệp ước INF là không công bằng khi làm giới hạn năng lực phát triển quân sự của Trung Quốc.
“Trung Quốc phát triển năng lực quân sự là nhằm mục đích phòng vệ và không gây ra mối đe dọa cho bất cứ ai. Chúng tôi phản đối việc đa phương hóa Hiệp ước INF”, ông Dương nói.
Theo chương trình hiện đại hóa quân đội Trung Quốc cho tới năm 2035, Bắc Kinh chú trọng cải thiện năng lực không quân đồng thời áp dụng nhiều công nghệ mới bao gồm tên lửa hành trình siêu thanh và tình báo sử dụng trí tuệ nhân tạo.
Viện Nghiên cứu An ninh quốc tế tại London cũng chỉ ra rằng, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đã tăng gần 6% giai đoạn năm 2017 – 2018.