Sau khi ông Trump hoãn tăng thuế với hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh trở nên lạnh nhạt vì hiểu rõ Mỹ.
Phòng Thương mại Mỹ và hãng nghiên cứu Rhodium Group mới đây công bố nghiên cứu chung cho thấy, sự leo thang đối đầu thương mại bằng áp đặt thuế quan hàng hóa giữa Mỹ và Trung Quốc có thể khiến Mỹ thiệt hại nặng nề, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông (ICT).
Nghiên cứu “Đánh giá thiệt hại do thuế đối với lĩnh vực ICT của Mỹ” nêu rõ, việc Mỹ và Trung Quốc tăng thuế lên hàng hóa của nhau sẽ làm giảm GDP, việc làm, đầu tư và các dòng chảy thương mại của Mỹ.
Ước tính, các biện pháp áp thuế sẽ khiến GDP của Mỹ thiệt hại 45-60 tỷ USD trong năm đầu tiên. Con số này sẽ tăng lên khoảng 89-125 tỷ USD mỗi năm trong 5 năm tiếp theo.
Tính tổng thể, kinh tế Mỹ sẽ giảm 1.000 tỷ USD so với mức tiềm năng trong vòng 10 năm do việc áp thuế. GDP của Mỹ đạt xấp xỉ 20.500 tỷ USD trong năm 2018.
Trong hoạt động chế tạo ICT của Mỹ, một trong những ngành phát triển dựa trên các mạng lưới sản xuất và thương mại toàn cầu hóa, việc áp thuế sẽ khiến xuất khẩu các sản phẩm ICT giảm 14,2- 20% trong 5 năm tới, trong khi nhập khẩu các sản phẩm cùng loại chỉ giảm 9-10%.
Nghiên cứu cho rằng thuế nhập khẩu của Mỹ tăng không chỉ tác động lên các nhà chế tạo của nước này vốn cần nhập khẩu nguyên liệu đầu vào giá rẻ từ Trung Quốc, mà còn khiến các doanh nghiệp liên quan đến ICT phải chuyển từ các chuỗi cung ứng toàn cầu sang các chuỗi cung ứng khu vực, với những lựa chọn hạn chế hơn.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố hoãn áp đặt thuế tăng thêm đối với hàng hóa Trung Quốc sau khi hết hạn đình chiến thương mại bắt đầu vào tháng 3.
Khi đó, ông Donald Trump đã kỳ vọng vòng đàm phàn thương mại có nhiều tích cực sẽ được chốt hạ bằng cuộc gặp cấp thượng đỉnh khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới thăm Washington nội trong tháng 3.
Đàm phán thương mại Mỹ và Trung Quốc khó chốt hạ trong tháng 3.
Tuy nhiên, đến nay, chuyến thăm của ông Tập có thể mãi tháng 4 hoặc thậm chí tháng 6/2019 mới được thực hiện.
Theo Nikkei, Bộ Ngoại giao Trung Quốc trong ngày thứ Hai đã thông báo lịch trình chuyến thăm châu Âu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong tháng 3/2019.
Lịch trình của ông Tập không có chuyến bay nào tới Mỹ để có thể đối thoại với ông Donald Trump. Điều này làm tiêu tan đi hy vọng rằng hai nhà lãnh đạo sẽ gặp mặt trước thời điểm cuối tháng 3/2019.
Thay vì đắc thắng trước sự nhún nhường chờ đợi một thỏa thuận của Trung Quốc, Washington giờ đây mới là người ngồi trên đống lửa.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin trong ngày thứ Năm khẳng định rằng còn quá nhiều việc phải làm, ông thừa nhận rằng cuộc họp thượng đỉnh sẽ không diễn ra vào cuối tháng 3/2019 theo lịch trình ban đàu.
Mấu chốt chưa được giải quyết triệt để của cuộc đối đầu này là sự khác biệt tới xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc về cơ chế thực thi thỏa thuận thương mại.
Một nguồn tin ngoại giao Mỹ – Trung Quốc tiết lộ, Washington yêu cầu sự tuân thủ của Bắc Kinh với thỏa thuận cuối cùng và trừng phạt Bắc Kinh nếu không tuân thủ được thỏa thuận. Dường như Trung Quốc đã không thể gật đầu về cơ chế này.
Đáng chú ý là kể từ khi ông Donald Trump trở thành chủ nhân của Nhà Trắng, áp đặt thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc thì thặng dư thương mại của Trung Quốc đối với Mỹ đã đạt mức 794,4 tỷ USDm theo CNBC News. Tính riêng trong năm 2018, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ trong tăng 11,3% so với 2017, trong khi nhập khẩu của Trung Quốc từ Mỹ chỉ tăng 0,7%.
Nghiên cứu của các nhà kinh tế học đến từ những trường Đại học hàng đầu nước Mỹ cho thấy, kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang các nước bị tăng thuế giảm 31,5% trong khi kim ngạch nhập khẩu từ quốc gia này giảm 11%. Ngoài ra, thiệt hại của việc tiêu dùng và sản xuất tại Mỹ cũng lên tới 68,8 tỷ USD vì thuế nhập khẩu tăng cao.
Tính toán phần thu ngân sách nhờ tăng thuế và doanh thu của các công ty Mỹ từ việc tăng giá, tổng thiệt hại là 7,8 tỷ USD, tương đương 0,04% tổng GDP.
Dù áp thuế nặng hơn vào Trung Quốc, viện dẫn chênh lệch cán cân thương mại Mỹ- Trung nhưng càng đấu, Mỹ càng chứng minh kết quả kinh tế suy giảm. Chỉ có các cuộc đàm phán mang lại cho Mỹ cảm giác chiến thắng trước Bắc Kinh, giờ đây đang đứng trước nguy cơ bị trì hoãn dài lâu.