Thời gian gần đây, báo chí và truyền thông Trung Quốc liên tục đăng tải các thông tin, hình ảnh về việc nước này đang tiến hành nghiên cứu, chế tạo và đưa vào thử nghiệm các loại “vũ khí mới, hiện đại” được xem là những thành tựu của lực lượng Hải quân nước này nhằm tăng cường sức mạnh trên biển nhằm đối phó với sự can dự các nước trong và ngoài khu vực.
Hải quân TQ đang chịu những chỉ trích mạnh mẽ từ các nước vì những hoạt động ở Biển Đông. Nguồn: AP
Máy bay bay trinh sát và chống ngầm mới
Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) hôm 6/3 công bố hình ảnh về một mẫu máy bay mới, được loan báo là sử dụng cho “sứ mệnh đặc biệt”song không cung cấp thêm chi tiết về loại máy bay này.Dựa trên những hình ảnh được công bố, máy bay này dường như được phát triển từ vận tải cơ chiến thuật Y-9 có tầm hoạt động khoảng 4.000 km.Loại máy bay mới được trang bị vòm radar hình bán cầu dưới mũi, hai ăng ten lớn ở hai bên thân, hai ăng ten ở hai bên đuôi và một hệ thống tác chiến điện tử trên đầu cánh đuôi đứng.Đây là một loại máy bay tác chiến điện tử mới của quân đội Trung Quốc và các thiết bị gắn trên phi cơ có thể thực hiện nhiệm vụ giám sát liên lạc vô tuyến và chặn tín hiệu radar. Giới chuyên gia cho rằng máy bay mới có thể tiến hành tác chiến điện tử và hỗ trợ các phi đội tiêm kích của Trung Quốc, bằng cách gây nhiễu và làm tê liệt hệ thống phòng không đối phương. Với tầm hoạt động 4.000 km, máy bay mớ của Trung Quốc có thể thực hiện nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo và dữ liệu điện tử của bất cứ phương tiện và khí tài nào đến gần Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Tàu không đổ bộ người lái
Báo Trung Quốc hôm 16/4 loan tin Trung Quốc đã chuyển giao một hạm đội tàu không người lái đổ bộ vũ trang đầu tiên trên thế giới, một vũ khí mà các nhà phân tích cho rằng có thể tăng cường phòng thủ trên các tiền đồn ở Biển Đông. Lô hàng đầu tiên của máy bay không người lái tàng hình Lizard Marine Lizard đã được Tập đoàn Công nghiệp đóng tàu Wuchang, một công ty con của Tập đoàn Công nghiệp đóng tàu Trung Quốc (CSIC) chuyển giao cho quân đội Trung Quốc hôm 12/4. Các tàu dài 12 m và có thể đạt tốc độ tối đa 50 hải lý trong nước và 20 km/h (12,4 dặm/giờ) trên cạn. Mỗi chiếc được trang bị hai súng máy và hệ thống phóng thẳng đứng cho tên lửa chống hạm và phòng không, cho phép triển khai trong các cuộc tấn công trên bộ, trên không và trên tàu. Chúng có một phạm vi hoạt động tối đa 1.200 km (745 dặm) và có thể được điều khiển từ xa trong phạm vi 50 km. Một sự kết hợp của các hệ thống dẫn đường radar, quang học và vệ tinh Beidou cũng có nghĩa là các tàu có thể hợp tác chiến đấu với máy bay không người lái trên không và trên bộ và các tàu không người lái khác. Giới chuyên gia quân sự Trung Quốc cho biết nhờ tốc độ và khả năng tàng hình, loại tàu mới có thể đưa các chiến binh vào một cuộc tấn công bất ngờ vào một hòn đảo để tiêu diệt mục tiêu hoặc thực hiện một cuộc tấn công chặt đầu. Ngoài ra, chúng có thể được thả ra từ bến tàu hoặc bến tàu để tìm kiếm thợ lặn của đối phương hoặc thực hiện các cuộc tuần tra và giám sát ven biển trong mọi điều kiện thời tiết. Song cho biết các tính năng như vậy sẽ đặc biệt hữu ích cho lực lượng bảo vệ bờ biển và quân đội Trung Quốc ở Biển Đông. Nhà bình luận quân sự có trụ sở tại Bắc Kinh Zhou Chenming cho biết ở Biển Đông, nó có thể được sử dụng để chiếm giữ một rạn san hô hoặc bảo vệ một rạn san hô, cả tấn công và phòng thủ.
Vũ khí dựa trên công nghệ vi sóng
Theo các nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 22/2 cho biết, Trung Quốc đang phát triển một hệ thống vũ khí “không gây chết người” dựa trên công nghệ radar/vi sóng nhằm mục đích cải thiện khả năng chống khủng bố, phòng thủ biên giới trên bộ và trên biển. Dự án có tên chính thức là “Microwave Active Denial System”, hoạt động bằng cách bắn vi sóng milimet vào các mục tiêu, có thể khiến dây thần kinh dưới da bị đau, để ngăn chặn các mục tiêu và phân tán đối phương. Hệ thống này có hai chế độ làm việc, một chế độ phóng điểm được thiết kế để tấn công các mục tiêu xác định trong các bộ phận cơ thể cụ thể và chế độ quét khu vực cho các khu vực lớn hơn phục vụ các nhiệm vụ, bao gồm các chống khủng bố. Truyền thông Trung Quốc ca ngợi, hệ thống vũ khí mới sẽ không gây chết người nhưng hiệu quả cao có thể được áp dụng cho các tình huống bao gồm các hoạt động chống khủng bố, bảo vệ mục tiêu quan trọng trong các sự kiện lớn, nhiệm vụ đoàn tàu hàng hải và phòng thủ biên giới trên bộ. Hệ thống này sẽ được trang bị cho lực lượng chấp pháp Trung Quốc, trong đó có lực lượng cảnh sát biển, thậm chí có thể cho cả ngư dân, lực lượng vốn được mạnh danh là “dân quân biển” của Trung Quốc ở Biển Đông hiện nay. Hiện nay, các nhà phân tích quân sự cho biết Trung Quốc đang đẩy mạnh phát triển các loại vũ khí hiện đại, lưỡng dụng vừa có tính chiến đấu, lại vừa có tính “dân sự” để triển khai tại Biển Đông.
Các loại súng, pháo điện từ
Mạng xã hội Trung Quốc gần đây lan truyền video một tàu đổ bộ lớp Type 072-II của hải quân nước này có gắn khẩu pháo điện từ lớn phía trước mũi di chuyển trên một khúc sông Trường Giang. Sự xuất hiện của con tàu cho thấy quân đội Trung Quốc đang đẩy mạnh việc thử nghiệm vũ khí điện từ lắp trên tàu chiến trong môi trường tác chiến thực tế. Hồi đầu tháng 1 năm nay, các diễn đàn quân sự Trung Quốc cũng công bố nhiều bức ảnh cho thấy tàu đổ bộ này đang thử nghiệm ngoài biển. Trước đó, tháng 3/2018, giới chức quân sự Trung Quốc cũng xác nhận đang thử nghiệm pháo điện từ do Bắc Kinh tự phát triển, đồng thời khẳng định đã đạt được đột phá mới, giúp vũ khí này hoạt động một cách ổn định trên tàu chiến. Pháo điện từ không sử dụng chất nổ mà tận dụng năng lượng của các đường ray điện từ để đẩy đầu đạn lao đi với vận tốc tới 7.200 km/h, gấp gần 6 lần âm thanh và nhanh hơn nhiều so với đạn pháo thông thường. Tầm bắn lớn và tốc độ phản ứng nhanh của pháo điện từ được kỳ vọng sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho những tàu chiến được trang bị vũ khí này. Theo giới quan sát, Trung Quốc dường như đã đạt được thành tựu thực sự khi đang lên kế hoạch triển khai pháo điện từ lên các mẫu tàu khu trục tối tân như Type-055. Trong khi đó, mặc dù đã khởi động dự án từ hơn 10 năm trước, quân đội Mỹ vẫn chưa thể lắp pháo điện từ lên chiến hạm như Bắc Kinh.
Nâng cấp, thử nghiệm tàu sân bay
Sau khi hoàn thành việc nâng cấp, sửa chữa, hôm 24/2 tàu sân bay đầu tiên của nước này Liêu Ninh đã rời khỏi Nhà máy đóng tàu Đại Liên để trở về căn cứ tại Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. Trong khi đó, tàu sân bay thứ hai do nước này tự đóng Type 001A cũng được thử nghiệm tại cùng một cơ sở, có thể sẽ sớm bắt đầu một thử nghiệm trên biển mới. Có nguồn tin nói rằng hai tàu này đã tham gia cuộc tập trận quân sự ở phía Bắc biển Hoàng Hải gần Đại Liên vào 3-5/3, với hy vọng hai tàu này sẽ hoạt động tốt để tham gia cuộc diễu hành hải quân để kỷ niệm 70 năm thành lập Hải quân Trung Quốc vào cuối tháng 4 này. Ngoài ra, theo những hình ảnh mới nhất tại Nhà máy Đóng tàu Giang Nam Thượng Hải, một trong những nhà máy đóng tàu lâu đời và lớn bậc nhất của Trung Quốc vừa được báo chí tiết lộ, dường như Trung Quốc đang xúc tiến kế hoạch đóng thêm tàu sân bay và có thể sẽ hạ thuỷ tàu sân bay tiếp theo vào năm 2023.
Kết luận: Trung Quốc đang đẩy mạnh việc hiện đại hóa quân sự, trong đó hải quân và không quân là một trong những lĩnh vực ưu tiên hàng đầu. Trong bối cảnh Trung Quốc đang phải hứng chịu những chỉ trích về chính sách và hành động ở Biển Đông, cũng như sự tham gia của các nước ngoài khu vực, việc Trung Quốc công bố những thành tựu về quân sự, quốc phòng có thể nhằm phô trương sức mạnh và khiến các nước phải thận trọng. Tuy nhiên, những thông tin này cũng là bằng chứng cho thấy việc Trung Quốc quân sự hóa ở Biển Đông và gia tăng sức mạnh ở khu vực.