Tại cuộc họp Ủy ban Tham vấn An ninh giữa Mỹ và Nhật Bản(hay còn gọi là “Hội nghị 2+2”), quan chức bộ quốc phòng và ngoại giao hai nướcđã bàn thảo về nhiều vấn đề an ninh, chính trị khu vực, trong đó nhấn mạnh phản đối các hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc, gây mất ổn định ở Biển Đông và biển Hoa Đông, cho rằng cần giải quyết hòa bình các tranh chấp biển mà không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế.
Hội nghị diễn ra tại trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 19/4 vừa qua. Tham dự cuộc họp lần này là các quan chức quốc phòng, ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Nhật Bản. Phía Mỹ có Ngoại trưởng Mike Pompeo, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan, trong khi phía Nhật Bản có Ngoại trưởng Taro Kono và Bộ trưởng Quốc phòng Takeshi Iwaya.
Hai bên tập trung vào sự phối hợp giữa Mỹ và Nhật Bản để ứng phó với môi trường an ninh khu vực đang biến chuyển, bao gồm đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa hoàn toàn, được xác minh đầy đủ của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên; nâng cao các khả năng của Liên minh Mỹ – Nhật Bản trên những lĩnh vực an ninh thông thường và phi thông thường, và hợp tác để duy trì một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở. Những người đứng đầu ngành Ngoại giao và Quốc phòng hai nước cũng thảo luận về việc tiếp tục tái tổ chức lực lượng vũ trang Mỹ tại Nhật Bản.
Về vấn đề Biển Đông và các hoạt động quân sự hóa hiện nay của Trung Quốc, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo nhấn mạnh“Chúng tôi phản đối các hoạt động quân sự hóa và gây mất ổn định ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Chúng tôi hối thúc tất cả các bên tôn trọng đầy đủ tiến trình luật pháp và ngoại giao, theo đuổi giải pháp hòa bình cho các tranh chấp biển mà không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực. Tất cả các bên phải tôn trọng Công ước về Luật Biển”. Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Shanahan thì cho rằng, sức mạnh của mối quan hệ Mỹ – Nhật Bản mang lại cho hai bên khả năng để giải quyết các vấn đề khó khăn và tạo cơ hội. Cuộc họp ngày hôm nay là một minh chứng khác cho cam kết của hai nước đối với một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở.
Phát biểu tại buổi họp báo chung sau cuộc họp, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo nhấn mạnh, liên minh giữa Mỹ và Nhật Bản là điều thực sự ấn tượng. Đó là một liên minh đã được nhân dân hai nước xây dựng và được củng cố quan nhiều thế hệ. Mối quan hệ đồng minh đó đã được thích ứng để giải quyết tất cả những thách thức mà hai nước phải đối mặt. Tổng thống Donald Trump có ý định duy trì và tăng cường mối quan hệ liên minh đó, và các mối quan hệ chặt chẽ mà ông đã thúc đẩy với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đóng vai trò nền tảng cho các cuộc thảo luận giữa bốn bộ trưởng.
Ngoài ra, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cũng cho biết, các cuộc thảo luận đã tái khẳng định liên minh Mỹ – Nhật Bản vẫn vững chắc và ngày càng phức tạp. Hai nước đã theo đuổi những cách thức để bảo vệ các quyền tự do của người dân Mỹ và Nhật Bản, đồng thời thúc đẩy một loạt các giá trị cùng chia sẻ. Đứng đầu trong danh sách đó là các nỗ lực chung nhằm đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa Triều Tiên. Nhưng những nỗ lực vì hòa bình và an ninh mà hai nước theo đuổi không chỉ dừng lại ở Triều Tiên, mà mở rộng ra toàn khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Để chống lại tất cả các hình thức đe dọa, hai nước đã nhất trí về sự cần thiết phải thiết lập một mạng lưới chặt chẽ các đồng minh và đối tác. Mỹ và Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy sự hợp tác ba bên và đa phương với các đối tác khu vực, đáng chú ý là với Hàn Quốc, Australia, Ấn Độ và các quốc gia Đông Nam Á để đối phó với các thách thức an ninh, thúc đẩy sự thịnh vượng khu vực.