Xung quanh Hội nghị Shangri – La lần thứ 18 tại Singapore, Trung Quốc đã tìm cách phản ứng lại trước các tuyên bố chỉ trích trực diện, gay gắt của Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng Ngụy Phượng Hòa và Phó Tổng tham mưu trưởng quân đội TQ Thiệu Nguyên Minh tại Shangri – La (Ảnh: China Daily)
Trước khi diễn ra Hội nghị chính thức, TQ tránh xung đột với Mỹ
Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa cho biết Trung Quốc cam kết “không chỉ duy trì hòa bình khu vực, mà còn tránh đối đầu, dù cố ý hay không, với Mỹ”. Tuyên bố trên của Bộ trưởng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa được xem là nhằm xoa dịu dư luận, tránh các mũi nhọn chỉ trích từ Mỹ và các nước tại Hội nghị này. Tuy nhiên, không khí căng thẳng về Trung Quốc vẫn diễn ra, với tâm điểm là những tuyên bố, chỉ trích từ phía Mỹ. Báo chí, truyền thông Trung Quốc thì tập trung đổi lỗi lại cho Mỹ, cho rằng Mỹ tìm cách triệt hạ sự phát triển của Trung Quốc, lợi dụng việc công kích Trung Quốc để can thiệp vào khu vực. Đồng thời, cảnh báo Mỹ sẽ gánh hậu quả.
Trong và sau Hội nghị, TQ phản bác Mỹ, nhấn mạnh “lợi ích cốt lõi”
Thiếu tướng Thiệu Nguyên Minh, Phó Tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc nói rằng hành động của Mỹ đối với Biển Đông và Đài Loan không có lợi cho việc duy trì ổn định trong khu vực. Phản ứng trước bình luận của quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan hôm 1/6 cho rằng Trung Quốc đe dọa hòa bình, ổn định khu vực một cách quá đáng và cảnh báo sẽ phải trả giá, ông Thiệu Nguyên Minh nói “Ông Shanahan đã bày tỏ quan điểm không chính xác và lặp lại giọng điệu cũ về các vấn đề Đài Loan và Biển Đông. Điều này gây tổn hại cho hòa bình và ổn định khu vực”. Ông Thiệu nói thêm rằng nếu bất cứ ai cố gắng tách Đài Loan ra khỏi lãnh thổ Trung Quốc, nước này sẽ bảo vệ chủ quyền của mình bằng bất cứ giá nào. Bắc Kinh luôn xem Đài Loan là một tỉnh tự trị của Trung Quốc và không loại trừ việc sử dụng vũ lực để đưa hòn đảo này “thống nhất” với đại lục.
“Trung Quốc sẽ phải được thống nhất. Nếu bất cứ ai muốn tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, quân đội Trung Quốc sẽ bảo vệ chủ quyền quốc gia bằng mọi giá”, ông Thiệu nhấn mạnh. Trước đó, phát biểu tại diễn đàn Đối thoại Shangri-La hôm 1/6 ở Singapore, Quyền bộ trưởng quốc phòng Shanahan cho biết Mỹ sẽ không “dè dặt” về hành vi của Trung Quốc ở châu Á. Theo ông Shanahan, tình hình ổn định trong khu vực này đang bị đe dọa bởi những vấn đề nổi lên ở khu vực Biển Đông và Đài Loan. Ông Shanahan cho rằng nếu xu thế ứng xử hiện nay của một số nước vẫn tiếp tục, “các thực thể nhân tạo trên vùng (biển) quốc tế sẽ trở thành trạm thu phí” và “chủ quyền quốc gia sẽ nằm trong sự kiểm soát của kẻ mạnh”. Phát biểu của ông Shanahan nhắm trực tiếp tới các đảo nhân tạo phi pháp do Trung Quốc xây dựng trên Biển Đông, nhằm cụ thể hóa tuyên bố chủ quyền sai trái của Bắc Kinh. Quyền bộ trưởng quốc phòng Mỹ không trực tiếp chỉ ra Trung Quốc là một trong những “tác nhân” làm mất ổn định khu vực. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh Mỹ sẽ không phớt lờ hoạt động của Trung Quốc.
Phía Trung Quốc phản bác lại tuyên bố này, cho rằng chính Mỹ đang gây bất ổn cho khu vực với những hành động gần đây. Vào tháng 5, một tàu chiến của Mỹ tiến gần bãi cạn mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phi pháp ở Biển Đông, gây phẫn nộ cho Bắc Kinh trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới leo thang.