Tại cuộc gặp song phương bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 34, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha đã trao đổi về quan hệ giữa hai nước.
Tại cuộc gặp, hai Thủ tướng bày tỏ hài lòng về sự phát triển tốt đẹp, ngày càng gắn bó, tin cậy của quan hệ song phương thời gian qua, nhất trí phối hợp sớm xây dựng Chương trình hành động làm cơ sở tiếp tục triển khai hiệu quả, thực chất và toàn diện quan hệ Đối tác Chiến lược tăng cường Việt Nam – Thái Lan trong giai đoạn mới. Hai bên nhất trí phối hợp thúc đẩy triển khai các cơ chế hợp tác song phương quan trọng trong năm 2019, đặc biệt là cuộc họp Nội các chung lần thứ tư tại Việt Nam. Hai Thủ tướng khẳng định quyết tâm thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế – thương mại, hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 20 tỷ USD vào năm 2020 và cán cân thương mại cân bằng hơn giữa hai nước. Hai Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường kết nối giữa Việt Nam và Thái Lan cũng như với các nước khác trong tiểu vùng Mê Công thông qua các dự án kết nối đường bộ, đường thủy nhằm phục vụ hợp tác giao thương, giao thông vận tải, du lịch và giao lưu nhân dân giữa các nước trong khu vực.
Trước đó, khi trả lời phỏng vấn của báo chí Thái Lan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng hai nước sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác trong bốn phương diện chính sau:
Một là, hai nước còn nhiều tiềm năng và dư địa để tiếp tục tăng cường hợp tác thương mại, đầu tư. Hiện nay Thái Lan là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN. Hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 20 tỷ USD vào năm 2020, hai bên cần tạo điều kiện hơn nữa cho thương mại hàng hóa và dịch vụ, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp Thái Lan đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam.
Hai là, Việt Nam và Thái Lan cần phát huy tối đa các điểm tương đồng về văn hóa, tôn giáo, kinh tế để đẩy mạnh phối hợp chiến lược phát triển quốc gia phù hợp với ưu tiên của mỗi nước; tăng cường liên kết sâu rộng tại tiểu vùng Mekong và tận dụng các khuôn khổ hợp tác sẵn có; thúc đẩy kết nối cơ sở hạ tầng cũng như kết nối phần mềm theo kịp bước tiến của Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Ba là, hai nước cần đưa hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch, và giao lưu nhân dân trở thành trụ cột quan trọng của hợp tác song phương.
Bốn là, hai nước tiếp tục ủng hộ lẫn nhau và phối hợp chặt chẽ trong các khuôn khổ đa phương, đặc biệt là ASEAN. Việc Thái Lan đảm nhiệm cương vị Chủ tịch ASEAN 2019 sẽ là cơ sở để phối hợp triển khai các mục tiêu năm ASEAN 2020 do Việt Nam làm Chủ tịch, hướng tới xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh, gắn kết và thích ứng.
Nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác theo các hướng như trên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng hai bên cần tập trung một số công việc cụ thể như: Sớm hoàn tất xây dựng Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam – Thái Lan giai đoạn 2019-2024; Tăng cường trao đổi đoàn, đặc biệt là đoàn cấp cao; Triển khai hiệu quả Bản Ghi nhớ về hợp tác lao động và Thỏa thuận về Phái cử và Tiếp nhận lao động giữa hai nước (ký 2015); Phối hợp chính sách hợp tác tiểu vùng Mê Công để kết nối khu vực Đông Nam Á lục địa với toàn bộ khu vực Đông Nam Á và thế giới cả về đường bộ, đường thủy, và đường không; Phối hợp đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế vì lợi ích chung của hai nước và khu vực; Đẩy mạnh hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch và giao lưu nhân dân.
Được biết, sau hơn 40 năm, kể từ ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (1976 – 2019), quan hệ Việt Nam – Thái Lan đã không ngừng phát triển trên mọi lĩnh vực, trong đó nổi bật là về chính trị – an ninh – quốc phòng, kinh tế – thương mại, quan hệ giữa hai nước hiện có thể nói là tốt nhất từ trước đến nay, thể hiện trên một số lĩnh vực:
Thứ nhất, hợp tác chính trị, an ninh và quốc phòng tiếp tục được đẩy mạnh thông qua trao đổi đoàn cấp cao thăm viếng lẫn nhau và nhiều cơ chế hợp tác mới, thực chất đã được thiết lập sau khi hai nước nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược, như Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương, Đối thoại chính trị, an ninh, quốc phòng, Tham vấn lãnh sự… Gần đây nhất, tại cuộc họp Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương Việt Nam – Thái Lan lần thứ 3 diễn ra từ ngày 23 đến 25/01/2019 tại Bangkok, hai bên đã tập trung thảo luận tình hình hợp tác song phương thời gian qua, đồng thời đề ra phương hướng, biện pháp củng cố và tăng cường hợp tác toàn diện hai nước trong thời gian tới; trong đó tập trung vào các lĩnh vực chủ chốt như: chính trị – đối ngoại, an ninh – quốc phòng, kinh tế – thương mại – đầu tư, lao động, nông nghiệp, giao thông vận tải, văn hóa – giáo dục và giao lưu nhân dân.
Thứ hai, trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, Thái Lan hiện đang là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN với kim ngạch thương mại hai chiều tăng từ 11,5 tỷ USD năm 2015 lên 15,3 tỷ USD năm 2017 với tốc độ tăng trưởng 15,5%/năm và phấn đấu đạt 20 tỷ USD vào năm 2020. Thái Lan cũng là đối tác đầu tư thứ 9 của Việt Nam với tổng vốn đầu tư trực tiếp trên 10 tỷ USD. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã bắt đầu đầu tư vào Thái Lan, hiện có 18 dự án với tổng vốn đăng ký khoảng 28,8 triệu USD. Ngoài các lĩnh vực trên, hai nước cũng tăng cường giao lưu nhân dân, trao đổi văn hóa, giáo dục, du lịch. Tính đến tháng 12/2018, có hơn 300.000 lượt khách Thái Lan đến Việt Nam, tăng 14,3% so với năm 2017, đứng thứ 2 trong nhóm khách các nước Đông Nam Á tới Việt Nam và có hơn 1 triệu lượt khách Việt Nam tới Thái Lan, tăng 9,46% so với năm 2017 và đứng thứ 3 trong nhóm khách các nước Đông Nam Á tới Thái Lan. Đến nay đã có 16 tỉnh, thành phố của Việt Nam xây dựng quan hệ hợp tác, kết nghĩa với các tỉnh, thành phố vùng Đông Bắc, Thái Lan. Ngoài ra, Chính phủ Thái Lan cung cấp hàng năm khoảng 100 học bổng đại học, thạc sĩ cho sinh viên Việt Nam, hỗ trợ một số trường đại học Việt Nam dạy tiếng Thái, tổ chức dạy tiếng Việt tại nhiều cơ sở giáo dục của Thái Lan. Hợp tác lao động là một điểm nhấn khi lần đầu tiên hai Chính phủ đã ký kết Bản ghi nhớ về Hợp tác lao động và Thỏa thuận về Tuyển dụng lao động (tháng 7/2015). Mới đây nhất, Chính phủ Thái Lan đã thông qua chủ trương mở rộng ngành nghề cho lao động Việt Nam.