Các tàu nước ngoài có thể thực hiện khảo sát trong vùng đặc quyền kinh tế Philippines (EEZ) nhưng phải đặt dưới sự giám sát của các nhà khoa học nước này.
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr (14/8) cho biết, Manila không cấm các nước thực hiện các hoạt động khảo sát theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) nhưng cần nhận được sự cho phép của chính phủ nếu hoạt động trong vùng lãnh hải của Philippines. Ông Teodoro Locsin Jr cho biết: “Chúng tôi không thể lên tàu của họ với tư cách là hành khách. Các tàu nước ngoài phải chuyển giao quyền chỉ huy và kiểm soát cũng như tất cả các dữ liệu thu thập được cho người Philippines”. Theo ông Teodoro Locsin Jr, nếu các tàu nước ngoài không tuân thủ, họ sẽ không được phép thực hiện bất cứ nghiên cứu nào.
Trước đó, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr (12/8) tưng đưa ra tuyên bố “cấm” tàu Trung Quốc hoạt động khảo sát trong EEZ của Philippines. Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Philippines Lorenzana (8/8) cho biết, giống các quốc gia khác tiến hành nghiên cứu, đưa tàu chiến gần bờ biển Philippines thì Trung Quốc cần phải thông báo trước cho Manila về việc này; đồng thời nhấn mạnh “chúng tôi luôn phản đối chính phủ Trung Quốc, để cho họ biết rằng chúng tôi biết những gì họ đang làm và hãy nói cho chúng tôi những gì họ đang làm ở đó”. Ngoài ra, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana thừa nhận nước này không có hệ thống rađa có thể theo dõi hai tàu khảo sát của Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Lorenzana nhấn mạnh Manila sẽ không ngăn cản các hoạt động nghiên cứu của tàu Trung Quốc nếu được báo trước.
Thông tin trên được đưa ra sau khi ông Ryan Martinson – Trợ lý Giáo sư tại Viện Nghiên cứu Hàng hải của Đại học Chiến tranh Hải quân Mỹ dẫn ảnh vệ tinh cho biết, tàu khảo sát đại dương Zhanjian và Dong Fang Hong 3 của Trung Quốc đã và đang thực hiện nghiên cứu khoa học hàng hải trong vùng đặc quyền kinh tế Philippines trong tuần này. Theo ông Ryan Martinson, tàu Zhanjian đang thực hiện nghiên cứu khoa học hàng hải; dựa trên đường đi của nó, nhiều khả năng nó đang triển khai và thu hồi các công cụ – có thể là các phao trên mặt nước hoặc dưới mặt nước. Trong khi đó, tàu Dong Fang Hong 3 bị phát hiện ở gần phía Bắc đảo Luzon hôm thứ 4 vừa qua.