Cộng đồng quốc tế luôn tỏ ra lo ngại mỗi khi Trung Quốc xây dựng, củng cố các đảo nhân tạo tại Biển Đông. Tuy nhiên cũng có không ít học giả tin tưởng rằng Trung Quốc sẽ không thể bảo vệ, duy trì toàn bộ các đảo đó. Trong Thế chiến thứ II, Nhật cũng đã từng cố kiểm soát các đảo để giành lợi thế chiến lược nhưng nhận ra rằng việc duy trì, tiếp tế cho các đảo là vô cùng khó khăn.[1]
Nhận ra điều này từ kinh nghiệm trong quá khứ của Nhật, sau khi đã củng cố, quân sự hóa phần lớn các đảo nhân tạo, Trung Quốc đã xây dựng và dự kiến đưa vào hoạt động sớm tàu Sansha 2 tại Biển Đông, đặc biệt là tại quần đảo Hoàng Sa . Theo nguồn tin từ báo Xinhua của Chính phủ Trung Quốc, tàu Sansha 2 có thể hoạt động “khắp Biển Đông.” Tàu này có thể đi 6000 km mà không cần tiếp nhiên liệu, có thể sử dụng cho các cả các mục đích dân sự và quân sự.[2]
Jay Batongbacal, giáo sư tại trường Đại học Philippines, nói rằng Trung Quốc đang cho các nước khác thấy mình có thể làm được những gì. Ông cũng cho rằng tàu Sansha 2 của Trung Quốc có thể chính là “một trạm năng lượng nguyên tử nổi” để cung cấp năng lượng cho các đảo nhân tạo mà Bộ Quốc phòng Mỹ đã nhắc đến.
Tuy nhiên, một số chuyên gia quân sự lại không nghĩ vậy. Trong giới hoạch định chiến lược quân sự có một câu nói: kẻ nghiệp dư thì nghiên cứu chiến lược còn nhà chuyên gia thì nghiên cứu về sự lưu thông – dù một đất nước có kế hoạch quân sự hoàn hảo thế nào thì vẫn có thể thất bại nếu đất nước đó không thể duy trì, tiếp tế quân sự ổn định. Quả thật, về kích cỡ thì tàu Sansha 2 có thể coi là to nhưng nếu đặt trong bối cảnh tiếp tế quân sự thì kích thước này lại “khá khiêm tốn.” [3]
Đây có thể chỉ là thông tin hỏa mù của Trung Quốc nhằm đánh lạc hướng dư luận khỏi các tàu tiếp tế lớp 904 của Hải quân Quân Giải phòng Nhân dân Trung Quốc. Tàu vận tải lớp 904 của Trung Quốc to gấp đôi tàu Sansha 2 và đủ khả năng để tiếp tế cho các đảo nhân tạo của Trung Quốc trên Biển Đông. Hiện Hạm đội Nam Hải của Trung Quốc đang sử dụng 5 tàu vận tải loại này và sẽ sớm đưa vào sử dụng chiếc thứ 6. Đây sẽ là dấu hiệu quan trọng hơn và rõ ràng hơn về ý đồ và các hoạt động trên biển của Trung Quốc nếu đội tàu này có động thái gì, hoặc nếu Trung Quốc dự định xây dựng thêm các đảo, cơ sở hạ tầng.
[1] Yahoo News, 16/9.
[2] International Business Times, 19/9.
[3] The Diplomat, 19/9.