Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo sẽ không cấp thị thực cho các quan chức đảng và chính phủ Trung Quốc cho tới khi Bắc Kinh đóng cửa các “trại cải tạo” ở Tân Cương. Trung Quốc đã ngay lập tức lên tiếng đáp trả.
“Trung Quốc đã bắt giữ hơn 1 triệu người Hồi giáo trong một chiến dịch tàn bạo, có hệ thống nhằm xóa bỏ tôn giáo và văn hóa ở Tân Cương”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cáo buộc trên Twitter ngày 8-10 (giờ Mỹ).
“Trung Quốc phải chấm dứt sự giám sát và đàn áp hà khắc của mình, giải phóng tất cả những người bị giam giữ một cách tùy tiện và chấm dứt sự cưỡng ép đối với người Hồi giáo Trung Quốc ở nước ngoài” – ông Pompeo kêu gọi.
Trong một tuyên bố đi kèm, ngoại trưởng Mỹ thông báo sẽ hạn chế thị thực cấp cho các quan chức đảng và chính phủ Trung Quốc mà họ tin rằng đang đứng sau các “trại cải tạo” ở Tân Cương. Lệnh này cũng sẽ ảnh hưởng đến các thành viên gia đình của họ, đặt dấu chấm hết cho việc du học Mỹ của những đứa con, theo Hãng thông tấn AFP.
Bộ Ngoại giao Mỹ không nêu tên các quan chức Trung Quốc cũng như giới hạn danh sách, cho phép Washington có thể linh động bổ sung bất kỳ người nào họ cho là có dính líu tới việc xử lý vấn đề Tân Cương.
Bí thư khu tự trị Tân Cương Chen Quanguo được tin rằng sẽ là người đầu tiên có tên trong danh sách, theo Hãng tin Reuters.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ đã lập tức phản ứng trước động thái mới của Washington, nhấn mạnh Mỹ đang can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc.
Quyết định của Mỹ đã “vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực cơ bản điều chỉnh quan hệ quốc tế, can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc và làm suy yếu lợi ích của Trung Quốc.
Tân Cương không có cái gọi là vấn đề nhân quyền mà Mỹ tuyên bố. Những lời buộc tội của phía Mỹ chỉ là những cái cớ giả tạo cho sự can thiệp của họ”, người phát ngôn đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố.
Hãng tin Reuters bình luận việc Washington dồn dập gây sức ép lên Bắc Kinh trong vấn đề Tân Cương kể từ đầu tuần đến nay là một điều đáng chú ý. Nó cũng diễn ra ngay trước thềm một vòng đàm phán thương mại mới giữa Mỹ và Trung Quốc.
Hôm 7-10, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa 28 thực thể Trung Quốc vào danh sách đen vì vai trò của họ trong vấn đề Tân Cương.
Trong cuộc họp báo ngày 8-10, Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định không có bất kỳ vi phạm nhân quyền nào ở Tân Cương, cáo buộc Mỹ đang tìm cớ để can thiệp công việc của nước này.
Vấn đề Tân Cương trở thành điểm nóng mới giữa Trung Quốc và các nước phương Tây trong vài tháng trở lại đây. Mỹ và một số nước châu Âu tin rằng các “trung tâm dạy nghề và hòa nhập văn hóa” ở Tân Cương thực chất là các trại cải tạo với hàng rào kẽm gai, binh lính canh gác và hệ thống camera giám sát.