Triều Tiên (2/10) đã phóng các “vật thể bay không xác định” từ thành phố ven biển Wonsan, tỉnh Kangwon về phía biển Nhật Bản. Tên lửa này bay được 450 km và đạt độ cao tối đa 910 km. Theo quân đội Hàn Quốc, nhiều khả năng vật thể được phóng là tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) Pukkuksong.
Nếu thông tin này được xác nhận, đây sẽ là vụ phóng thử tên lửa SLBM đầu tiên của Triều Tiên trong 3 năm qua, kể từ ngày 24/8/2016. Trong cuộc thử nghiệm đó, tên lửa Pukkuksong-1, còn được gọi là KN-11, đã bay khoảng 500 km trên Biển Nhật Bản.
Ngay sau khi Triều Tiên phóng thử tên lửa, nhiều nước trên thế giới đã tuyên bố quan ngại, đồng thời có các biện pháp đối phó.
Theo quân đội Hàn Quốc, nhiều khả năng vật thể được phóng là tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) Pukkuksong. Phía Hàn Quốc cũng tin rằng quả tên lửa đã được bắn ở góc cao và có thể đạt tầm bắn lớn hơn nhiều nếu được khai hỏa ở góc bình thường. . Bộ trưởng Quốc phòng Jeong Kyeong-doo nhận định tên lửa vừa phóng dường như được điều chỉnh viễn điểm nhằm giảm tầm bắn (vốn lên đến khoảng 1.300km). Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc ngay lập tức ra thông cáo bày tỏ quan ngại sâu sắc.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo xác nhận Triều Tiên đã bắn 2 tên lửa đạn đạo về phía biển Nhật Bản; cho biết Tokyo lên án mạnh mẽ vụ việc và sẽ kiến nghị biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với Triều Tiên. Thủ tướng Nhật Bản cũng rằng hành động của Triều Tiên đã vi phạm nghị quyết trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông Abe nêu rõ sẽ tăng cường liên kết với cộng đồng quốc tế, đứng đầu là Mỹ, để đối phó với vụ việc. Người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản cũng cam kết nỗ lực hết sức để bảo vệ tính mạng cho người dân nước này. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cũng xác nhận họ đang theo dõi các tên lửa của Triều Tiên và chưa thấy có bất kỳ mối đe dọa nào đối với Nhật Bản. Tuy nhiên, Bộ trưởng Nội các Nhật Bản Yoshi DA Suga lưu ý một trong những “vật thể bay không xác định” đã rơi xuống vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Nhật và một “vật thể bay không xác định” khác đã rơi ngoài vùng EEZ của Nhật Bản. Người phát ngôn Chính phủ Nhật Bản cũng cho biết Thủ tướng Shinzo Abe đã ra chỉ thị cho các lực lượng chức năng nhanh chóng thu thập, phân tích thông tin và sớm thông báo tình hình cho người dân, xác nhận sự an toàn đối với tàu thuyền và máy bay, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống khẩn cấp. Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản (JCG) cũng đã phát đi tín hiệu cảnh báo tàu thuyền cần lưu ý tới vụ việc và kêu gọi liên lạc với JCG trong trường hợp phát hiện ra các mảnh vỡ của tên lửa. Theo JCG, tên lửa Triều Tiên đã có thể rơi xuống biển nhưng tới nay vẫn chưa xác nhận được thông tin về thiệt hại. Đáng chú ý, về động cơ của Triều Tiên, một nguồn tin Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho rằng có khả năng đây là hành động nhằm giành lợi thế trước cuộc đàm phán hạt nhân cấp chuyên viên Mỹ – Triều dự kiến diễn ra vào ngày 5/10 tới.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ đã kêu gọi Triều Tiên kiềm chế hành động và tuân thủ nghĩa vụ của mình theo các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc, cũng như tiếp tục tham gia vào tiến trình đàm phán lâu dài, thực chất nhằm đảm bảo hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên, tiến tới phi hạt nhân hóa. Trong khi đó, cơ quan liên bang và quân sự Mỹ đưa ra cảnh báo khẩn cấp ở đảo Guam, đồng thời cho biết đang theo dõi vụ phóng “vật thể bay không xác định” của Triều Tiên và khẳng định không đe dọa đến hòn đảo này.
Giới chuyên gia, học giả, truyền thông khu vực và quốc tế cho rằng Bình Nhưỡng phóng thử tên lửa đạn đạo trong bối cảnh hiện nay là nhằm gửi thông điệp cứng rắn tới Mỹ và Hàn Quốc. Washington Post nhận định vụ phóng tên lửa này như một lời nhắc về khả năng quân sự ngày càng được nâng tầm của Triều Tiên, đồng thời ẩn chứa một thông điệp cho các cuộc đàm phán sắp tới. Thông điệp ngầm mà Triều Tiên muốn gửi đến Mỹ trước các cuộc đàm phán là rất rõ ràng. Bình Nhưỡng muốn có được sự nhượng bộ, hay nói cách khác là việc dỡ bỏ ít nhất một phần lệnh trừng phạt kinh tế từ phía Mỹ. Nếu không đạt được bất kỳ kết quả nào, việc đẩy căng thẳng giữa hai bên leo thang chỉ là điều sớm muộn. Chuyên gia Harry Kazianis – Giám đốc phụ trách nghiên cứu Triều Tiên thuộc Trung tâm lợi ích quốc gia Hàn Quốc, cho rằng có vẻ như Triều Tiên muốn làm rõ về vị thế đàm phán của mình trước khi các cuộc đàm phán bắt đầu. Bình Nhưỡng dường như muốn hối thúc Washington từ bỏ các yêu cầu (rằng Triều Tiên phải) phi hạt nhân hóa hoàn toàn vốn luôn được nêu ra trong quá khứ, chỉ để đổi lấy lời hứa nới lỏng các lệnh trừng phạt. Cùng quan điểm trên, ông Kim Dong-yub, một nhà phân tích Viện Nghiên cứu Viễn Đông Seoul, và là cựu quan chức quân sự từng tham gia các cuộc đàm phán quân sự liên Triều, cho rằng vụ phóng tên lửa của Bình Nhưỡng rõ ràng nhằm tăng áp lực lên Washington trước các cuộc đàm phán, nơi họ có thể yêu cầu Mỹ nhượng bộ về các lệnh trừng phạt. Theo các nhà phân tích, Bình Nhưỡng thường kết hợp các cuộc giám sát ngoại giao bằng các động thái quân sự, như một cách để duy trì áp lực đối với các đối tác đàm phán, và có thể Bình Nhưỡng tin rằng hệ thống vũ khí này mang lại cho họ thêm đòn bẩy.
Giới phân tích quân sự cho rằng Triều Tiên đã đạt được tiến bộ mới trong việc nghiên cứu, chế tạo và phát triển các loại hình tên lửa đạn đạo. Chuyên gia Moon Keun-sik, chuyên gia của Diễn đàn Quốc phòng và An ninh Hàn Quốc, nhận định vụ thử có thể là tuyên bố của Triều Tiên về việc phát triển SLBM mới, hay còn gọi là Pukguksong-3, phiên bản nâng cấp của tên lửa Pukguksong-1. Đặc biệt, điều khiến SLBM trở nên lợi hại là rất khó phát hiện những tên lửa này được phóng từ dưới nước. Tên lửa Pukguksong-3 cũng có thể được thiết kế để phóng từ bệ phóng nhỏ, giúp nó dễ dàng vận chuyển hơn và khó bị phát hiện sớm hơn. Theo ông Shin Jong-woo, chuyên gia phân tích cấp cao của Diễn đàn Quốc phòng và An ninh Hàn Quốc khẳng định, phiên bản tên lửa tầm xa hơn mới nhất này, nếu được xác nhận, sẽ cho thấy những cải tiến kỹ thuật của Triều Tiên trong khả năng phóng các vũ khí hạt nhân và sẽ mang lại cho Bình Nhưỡng đòn bẩy chiến lược lớn hơn một cách đáng kể.
Được biết, Vụ phóng tên lửa ngày 2/10 là vụ phóng thứ 11 của Bình Nhưỡng kể từ đầu năm đến nay, đồng thời là vụ phóng thứ 9 của Triều Tiên kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un gặp nhau tại làng đình chiến Panmunjom ở Khu phi quân sự (DMZ) giữa hai miền Triều Tiên hồi tháng 6 vừa qua. Vụ phóng diễn ra chỉ vài giờ sau khi Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên Choe Son-hui và người Phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus xác nhận hai nước sẽ nối lại đàm phán phi hạt nhân vào ngày 5/10 tới.