Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc hôm 5/11 tiến có cuộc thảo luận về hàng loạt vấn đề nóng hiện nay như tình hình Biển Đông, vấn đề Đài Loan, biểu tình ở Hong Kong và khu tự trị Tân Cương.
Mặc dù nội dung chi tiết cuộc họp không được hai bên tiết lộ, nhưng theo giới truyền thống hai nước, trong cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper, hai bên đã cam kết duy trì mối quan hệ liên quân bền vững và tăng cường hợp tác trên cơ sở những quan điểm đã được Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump thống nhất.
Hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã cho biết, trong cuộc nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper, ông Ngụy Phượng Hòa một lần nữa nhắc lại quan điểm của Trung Quốc về biểu tình ở Hong Kong, khu tự trị Tân Cương, vấn đề Đài Loan và tình hình Biển Đông.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng nhấn mạnh, cuộc đối thoại là một phần trong hoạt động tăng cường quan hệ bền vững giữa quân đội Mỹ – Trung dựa trên những điểm mà ông Tập và ông Trump đã thông qua trong cuộc gặp tại Osaka hồi tháng 6. Hãng Tân Hoa Xã đưa tin “ông Ngụy đã nói với ông Esper rằng, quan hệ hợp tác đôi bên cùng có lợi là lựa chọn đúng đắn duy nhất đối với Mỹ và Trung Quốc để cùng vươn tới. Quân đội hai nước cần làm tốt công việc triển khai những quan điểm mà hai nhà lãnh đạo đã thông qua và tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ liên quân thành yếu tố ‘bình ổn’ các mối quan hệ song phương”.
Suốt những năm qua, Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông thông qua cái gọi là bản đồ “đường chín đoạn”. Thậm chí, trong những năm gần đây, Trung Quốc không ngừng cải tạo, xây dựng các hòn đảo nhân tạo và tiến hành quân sự hóa trái phép trên các thực thể này để bảo vệ những tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông.
Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hong Kong) dẫn phát biểu của một quan chức quân đội Trung Quốc cho biết, cuộc đối thoại giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ – Trung là nhằm cải thiện quan hệ hợp tác và tránh “những hiểu lầm” giữa quân đội hai nước.Trong đó, Biển Đông hiện là một trong những chủ đề khiến mối quan hệ Mỹ – Trung rơi vào cảnh bất hòa.
Mặc dù không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, nhưng Nhật Bản và Mỹ nhiều lần lên tiếng khẳng định duy trì “khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương mở cửa và tự do”. Mỹ còn thường xuyên điều động tàu thuyền tới Biển Đông để tiến hành tuần tra đảm bảo tự do hàng hải trên tuyến đường biển chiến lược.Không ít lần, chiến hạm Mỹ – Trung “chạm trán” trên Biển Đông đã làm dấy lên mối quan ngại bùng phát xung đột quân sự giữa hai nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Esper cho biết, ông “quan tâm tới việc xây dựng một mối quan hệ mang tính tích cực, định hướng có kết quả nhằm ngăn chặn và giải quyết khủng hoảng, giảm thiểu nguy cơ hiểu nhầm hoặc tính toán sai cũng như tăng cường toàn bộ mối quan hệ hai bên”.Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng khẳng định, cuộc thảo luận giữa hai Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ – Trung là “thiết thực và hiệu quả”. Ngoài ra, hai bên sẽ cho tổ chức thêm các cuộc đối thoại kiểu này.