Quân đội Trung Quốc hôm Chủ Nhật (17/11) đã điều đội tàu chiến đấu, dẫn đầu là hàng không mẫu hạm tự chế, đi qua Eo biển Đài Loan. Động thái này diễn ra chưa đầy một tuần sau khi Mỹ điều tàu khu trục tới khu vực này và chỉ vài giờ sau khi bà Thái Anh Văn chỉ định ông Lại Thanh Đức (William Lai) – cựu Thủ tướng, người ủng hộ Đài Loan độc lập chính thức – làm người đồng hành trong chiến dịch tranh cử tổng thống Đài Loan vào tháng 1/2020.
Theo Reuters, Bộ Quốc phòng Đài Loan hôm Chủ Nhật (17/11) thông báo rằng đội tàu tấn công của Trung Quốc đã đi qua Eo biển Đài Loan chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Thái Anh Văn chỉ định ông Lại Thanh Đức làm ứng viên Phó Tổng thống, đồng hành cùng bà Thái trong cuộc bầu cử năm 2020.
Trong tuyên bố ngắn gọn, Bộ Quốc phòng Đài Loan nói rằng nhóm tàu tấn công của Trung Quốc đã đi theo hướng nam qua Eo biển Đài Loan, theo sau là các tàu chiến của Mỹ và Nhật Bản. Bộ Quốc phòng Đài Loan không cung cấp thêm chi tiết và cũng không nói hoạt động của tàu Trung Quốc diễn ra chính xác vào thời điểm nào.
Phía Đài Loan nói thêm rằng quân đội hòn đảo này đã điều tàu chiến và chiến đấu cơ giám sát đội tàu của Trung Quốc và “đảm bảo an ninh quốc gia và bảo vệ hòa bình và ổn định khu vực”, đồng thời kêu gọi người dân Đài Loan không nên lo lắng.
Reuters cho biết họ đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Trung Quốc để yêu cầu thông tin về sự kiện nêu trên, nhưng không nhận được phản hồi.
Trong khi đó, một phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản nói với báo giới rằng ông không có thông tin về động thái của đội tàu Trung Quốc hoặc bất kỳ tàu chiến nào của Nhật Bản hoạt động gần đội tàu này.
Phát biểu tại Bangkok vào sáng Chủ Nhật (17/11), Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper không đề cập tới động thái mới nhất của nhóm tàu Trung Quốc, nhưng lên án hành vi bắt nạt láng giềng gia tăng của chế độ Bắc Kinh.
“Bắc Kinh đang ngày càng gia tăng lựa chọn cưỡng bức và đe dọa để thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của họ, trong khi gây tổn hại lợi ích của các nước khác,” ông Esper nói.
Đội tàu Trung Quốc đi qua Eo biển Đài Loan chưa đầy một tuần sau khi tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Chancellorsville của Hải quân Mỹ quá cảnh qua vùng biển này. Đây là lần thứ 9 trong năm nay, Mỹ điều tàu chiến qua Eo biển Đài Loan. Động thái này của Mỹ đã khiến Trung Quốc rất giận dữ. Chế độ Bắc Kinh cáo buộc hành động của Mỹ điều tàu chiến tới Eo biển Đài Loan là can thiệp vào vấn đề nội bộ Trung Quốc – Đài Loan.
Theo Reuters, vài giờ trước hoạt động hàng hải “khiêu khích” của Trung Quốc, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã chỉ định cựu Thủ tướng Lại Thanh Đức là chính trị gia đồng hành trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan năm 2020.
Đáng chú ý, năm ngoái ông Lại đã khiến Trung Quốc tức giận khi ông bày tỏ quan điểm rằng Đài Loan là một quốc gia độc lập, có chủ quyền.
Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) nhận định rằng Trung Quốc đang can thiệp vào bầu cử Đài Loan khi bà Thái chỉ định người đồng hành là một chính trị gia chống Bắc Kinh kịch liệt.
“Cử tri [Đài Loan] sẽ không bị đe dọa! Họ sẽ nói KHÔNG với Trung Quốc tại hòm phiếu,” ông Ngô viết trên Twitter.
Ông Lại Thiên Đức, ứng viên Phó Tổng thống vừa được bà Thái chỉ định đã từ chức Thủ tướng Đài Loan vào tháng Một năm nay sau khi nhận trách nhiệm về thất bại của Đảng Dân Tiến trong cuộc bầu cử địa phương vào tháng Mười Một năm ngoái.
Trong phát biểu chấp nhận chỉ định của bà Thái, ông Lại không đề cập tới độc lập chính thức cho Đài Loan, nhưng nói rằng hòn đảo này phải đứng lên trước áp lực ngày càng gia tăng từ Bắc Kinh.
“Đối mặt với Trung Quốc khi mà họ đang áp sát ở mọi đấu trường và những tín hiệu cảnh báo từ tình hình Hồng Kông, Đảng Dân Tiến có thể làm gì cho nhân dân Đài Loan trong cuộc chiến bầu cử quan trọng vào năm tới? Nhiệm vụ quan trọng nhất của chúng ta chẳng phải là đoàn kết và bảo vệ Đài Loan hay sao?” ông Lại nói.
“Tôi chấp nhận lời mời của Tổng thống Thái, làm phó cho bà ấy, lập đội để chiến đấu bầu cử và trong thời khắc đen tối nhất này nhằm đoàn kết và bảo vệ Đài Loan, tiếp tục chiếu tia sáng dân chủ, chỉ đường cho Hồng Kông và soi sáng thế giới này,” ông Lại nhấn mạnh.
Chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại Bắc Kinh đã đang tăng cường áp lực lên Đài Loan trước thềm bầu cử vào tháng 1/2020. Tổng Bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình hồi tháng Một đã nói rằng Trung Quốc bảo lưu quyền sử dụng vũ lực để đưa Đài Loan về dưới quyền kiểm soát của Đại Lục, nhưng sẽ phấn đấu đạt được thành quả này thông qua “tái thống nhất” hòa bình.
Mặc dù Đảng Dân Tiến là đảng chính trị ủng hộ Đài Loan độc lập chính thức, nhưng bà Thái Anh Văn trước nay vẫn tuyên bố rằng bà muốn duy trì nguyên trạng mối quan hệ với Trung Quốc Đại Lục như hiện nay, đồng thời sẽ bảo vệ an ninh và dân chủ của Đài Loan.