Lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng thống Hàn Quốc tham dự phiên họp thứ nhất của Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác ASEAN-Hàn Quốc với chủ đề “Quan hệ ASEAN-Hàn Quốc: 30 năm qua và 30 năm tới”.
Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo đánh giá cao quan hệ đối tác ASEAN-Hàn Quốc đã phát triển đầy ấn tượng trong 30 năm qua, trải rộng trên các lĩnh vực chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và giao lưu nhân dân. Các nước ASEAN cảm ơn và mong muốn Hàn Quốc tiếp tục tích cực hỗ trợ ASEAN đẩy mạnh liên kết, xây dựng Cộng đồng, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và tích cực tham gia các cơ chế thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin do ASEAN chủ trì, hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh phi truyền thống, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực. Các nhà lãnh đạo ghi nhận quan hệ giao lưu nhân dân phát triển mạnh mẽ giữa hai bên với khoảng 500.000 người ASEAN tại Hàn Quốc và hơn 300.000 người Hàn Quốc tại ASEAN. Hai bên khẳng định đẩy mạnh hơn nữa trao đổi văn hóa, giao lưu nhân dân, du lịch, đưa văn hóa các nước ASEAN đến gần hơn với người dân Hàn Quốc như văn hóa Hàn Quốc đang được tiếp nhận rộng rãi ở các nước ASEAN. Hai bên nhất trí tiếp tục đẩy mạnh trao đổi thương mại-đầu tư, tận dụng hiệu quả các lợi ích của Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Hàn Quốc, phấn đấu đạt kim ngạch thương mại hai chiều đạt 200 tỷ USD vào năm 2020; phối hợp đề cao tự do hóa và liên kết kinh tế, nỗ lực ký kết Hiệp định RCEP trong năm 2020; đẩy mạnh hợp tác đổi mới, sáng tạo, phát triển thành phố thông minh, ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, phát triển rừng bền vững.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đánh giá cao vai trò của ASEAN ở khu vực, khẳng định sẽ đẩy mạnh hơn nữa hợp tác cùng các nước ASEAN trên tinh thần Chính sách Hướng Nam mới, cùng nhau xây dựng một Cộng đồng gắn kết bền vững, lấy người dân làm trung tâm, Cộng đồng sáng tạo vì sự thịnh vượng chung và Cộng đồng vì hòa bình, ổn định ở khu vực. Tổng thống Hàn Quốc công bố một số sáng kiến hợp tác với ASEAN về cải thiện hệ thống visa cho công dân các nước ASEAN tới Hàn Quốc; tăng gấp đôi số lượng học bổng cho sinh viên các nước ASEAN học tập tại Hàn Quốc; lập quan hệ đối tác khởi nghiệp ASEAN-Hàn Quốc; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ mới; lập Trung tâm sáng tạo công nghiệp ASEAN – Hàn Quốc; tăng hỗ trợ ASEAN phát triển công nghệ số…
Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định quan hệ ASEAN-Hàn Quốc được tạo dựng và củng cố suốt 3 thập kỷ qua trên cơ sở sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, chia sẻ tầm nhìn chung và đem lại lợi ích cho các quốc gia và người dân hai bên. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gợi mở một số định hướng hợp tác quan trọng cho 30 năm tiếp theo giữa ASEAN và Hàn Quốc, trong đó có việc gia tăng tính chiến lược trong quan hệ đối tác, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế và định hình cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch và dựa trên luật lệ; đẩy mạnh hợp tác kinh tế theo hướng cân bằng, cùng có lợi, tạo điều kiện cho hàng hóa và đầu tư hai bên tiếp cận thị trường của nhau; tiếp nhận lao động đến từ các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam, hỗ trợ họ làm quen với môi trường sống ở Hàn Quốc. Thủ tướng đề xuất Hàn Quốc tích cực hỗ trợ ASEAN đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để lực lượng lao động ASEAN đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số và hỗ trợ ASEAN lập Trung tâm Nghiên cứu khoa học biển để thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế biển và bảo tồn môi trường biển bền vững; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; khẳng định duy trì an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích chung của tất cả các quốc gia. Thủ tướng đề nghị Hàn Quốc ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, thực hiện DOC và đàm phán COC hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế, duy trì Biển Đông là vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác, tự do thương mại.
ASEAN-Hàn Quốc chính thức thiết lập quan hệ từ năm 1989. Đến năm 2010, hai bên đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược. Trên cơ sở này, đến năm 2014, hai bên ký kết Tuyên bố chung “Tầm nhìn tương lai của Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Hàn Quốc: Xây dựng niềm tin, Tạo dựng hạnh phúc”, Kế hoạch Hành động ASEAN-Hàn Quốc 2016-2020 và các văn kiện hợp tác chuyên ngành khác. Điểm sáng trong mối quan hệ ASEAN và Hàn Quốc là việc hai bên đã xây dựng nhiều lĩnh vực hợp tác trọng điểm, như thương mại-đầu tư, kết nối, công nghệ thông tin, giao lưu văn hóa và nhân dân. Hàn Quốc khẳng định luôn coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực, tích cực tham gia các cơ chế hợp tác do ASEAN khởi xướng. Ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Moon Jae-In công bố “Chính sách Hướng Nam mới” để đẩy mạnh quan hệ với ASEAN.
Theo thống kê, ASEAN hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Hàn Quốc, với kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức kỷ lục 160 tỷ USD trong năm 2018. Còn Hàn Quốc là đối tác thương mại, nhà đầu tư lớn thứ 5 của ASEAN. Trong khi đó, lượng khách du lịch từ ASEAN vào Hàn Quốc vượt 10 triệu lượt năm 2018; ASEAN còn là điểm đến được ưa chuộng nhất của Hàn Quốc. Với sự hỗ trợ của Quỹ Hợp tác ASEAN-Hàn Quốc (AKCF), tính đến năm 2017, khoảng 400 dự án ASEAN với tổng trị giá khoảng 81 triệu USD đã được triển khai. Hiện Hàn Quốc đang đóng góp 7 triệu/năm cho AKCF và dự kiến sẽ tăng lên 14 triệu/năm vào năm nay nhân kỷ niệm 30 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Hàn Quốc.