Ảnh hưởng từ dịch viêm phổi đến nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa thể xác định. Tuy nhiên, theo CNN, một số nhà kinh tế dự đoán tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc có thể giảm hai điểm phần trăm trong quý này, khiến phần lớn nền kinh tế đất nước rơi vào bế tắc. Sự sụt giảm này có nghĩa là Trung Quốc có thể mất tới 62 tỷ USD.
Trung Quốc hiện không đủ khả năng chống lại sự sụt giảm này. Mức tăng trưởng GDP của Trung Quốc năm ngoái ở mức thấp nhất trong gần ba thập niên, trong khi Trung Quốc đang phải đối mặt với nợ gia tăng và sự ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ.
Hiện tại, Bắc Kinh đang giành nhiều nguồn lực để ngăn chặn dịch virus corona tàn phá nền kinh tế. Cho đến nay, các nhà hoạch định chính sách đã thực hiện một số biện pháp để giúp các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi dịch viêm phổi.
Chính quyền trung ương và địa phương đã phân bổ 12,6 tỷ USD cho đến nay để chi cho điều trị y tế và mua sắm các thiết bị.
Các ngân hàng lớn đã cắt giảm lãi suất cho các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân trong các khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất từ dịch bệnh. Ngoài ra, ngân hàng Trung Quốc cho biết họ sẽ cho phép người dân ở Vũ Hán và các thành phố khác của tỉnh Hồ Bắc được hoãn trả các khoản vay trong vài tháng nếu nguồn thu nhập của họ bị gián đoạn.
Dự đoán của giới chuyên gia
Theo nhà kinh tế học Trung Quốc Zhang Ming, chính phủ Trung Quốc sẽ phải có những động thái mạnh mẽ hơn nữa để ngăn nền kinh tế sụt giảm hơn nữa. Ông dự đoán, mức tăng trưởng kinh tế của đất nước sẽ giảm xuống 5% trong quý I, với giả định dịch bệnh kéo dài đến cuối tháng 3. Ông mô tả rằng đó là kịch bản lạc quan nhất và ông không đưa ra thêm bất kỳ dự báo nào khác trong trường hợp dịch bệnh kéo dài hơn nữa.
Chuyên gia Zhang cho biết, chính phủ có thể cắt giảm thuế và tăng chi tiêu cho ngành y tế và đào tạo việc làm. Ông cũng hy vọng chính quyền địa phương sẽ chi nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng. Bằng cách thúc đẩy hoạt động kinh tế và tạo việc làm, các thành phố có thể bù đắp được các điểm yếu trong đầu tư tư nhân vào bất động sản và sản xuất.
Ông Zhang nói thêm, ngân hàng trung ương cũng cần cắt giảm lãi suất để ổn định nền kinh tế. Theo ông, các biện pháp như vậy có thể giúp mức tăng trưởng phục hồi trong quý tới và đẩy tăng trưởng GDP của năm lên khoảng 5,7%. Mặc dù thấp hơn mức tăng trưởng 6,1% của năm ngoái, nhưng đây là con số mà nhiều nhà phân tích dự đoán.
Tuy nhiên, các chuyên gia khác có cái nhìn không mấy lạc quan. Các nhà phân tích tại Nomura tin rằng mức tăng trưởng có thể giảm ít nhất hai điểm phần trăm trong quý đầu tiên. Thời báo Hoàn cầu, cơ quan ngôn luận của chính quyền Bắc Kinh hôm 31/1 trích dẫn thông tin từ những người trong ngành nói rằng dịch viêm phổi có thể khiến GDP giảm hai điểm phần trăm trong quý này. Những nỗ lực của chính phủ nhằm ngăn virus corona lây lan bằng cách kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và yêu cầu các nhà máy phải đóng cửa có thể “ảnh hưởng nghiêm trọng ngành sản xuất của quốc gia và phá vỡ chuỗi cung ứng toàn cầu”.
Ông Zhang và các nhà phân tích khác cho rằng dịch virus corona ảnh hưởng đến kinh tế thậm chí còn nghiêm trọng hơn cả dịch SARS gần hai thập niên trước.
Có thể thấy ngành du lịch Trung Quốc bị ảnh hưởng ngay lập tức vì dịch bệnh. Ngành công nghiệp du lịch trị giá hàng chục tỷ USD đã lao đao khi chính quyền trung ương ra lệnh phong tỏa các thành phố lớn như một nỗ lực ngăn dịch bệnh tiếp tục lây lan. Các công ty du lịch, khách sạn và hãng hàng không lớn phải hoàn tiền cho khách, trong khi một số hãng hàng không đã tạm dừng các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc.
Các nhà sản xuất phim Tết cùng nhiều hệ thống rạp chiếu ở Trung Quốc cũng thất thu khi một loạt phim bom tấn không được chiếu.
Sự lây lan của virus corona có nguy cơ tăng tỷ lệ thất nghiệp. Chuyên gia Zhang cảnh báo tỷ lệ thất nghiệp của Trung Quốc có thể đạt mức cao kỷ lục trong những tháng tới. Thị trường việc làm Trung Quốc vốn đã bất ổn. Ngành công nghiệp có truyền thống tạo nhiều công ăn việc làm như công nghệ đã tổn thương nghiêm trọng vì thương chiến.
290 triệu công nhân nhập cư là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất. Nhiều người trong số họ đến từ nông thôn, lên thành phố để làm thuê như xây dựng, phục vụ bàn, giao hàng, bảo vệ… Nhưng vì nhiều nhà máy và doanh nghiệp vẫn chưa hoạt động trở lại, nên hàng triệu công nhân khó có thể tìm được việc làm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Hơn 10 triệu công nhân nhập cư từ tỉnh Hồ Bắc có thể còn phải đối mặt với sự phân biệt đối xử vì mọi người xung quanh lo sợ những công nhân này sẽ lan truyền virus.
Những thách thức khác
Đối phó với dịch viêm phổi sẽ khiến một số vấn đề khác của Trung Quốc trở nên khó giải quyết hơn, trong đó có cuộc thương chiến với Hoa Kỳ.
Theo thỏa thuận giai đoạn một được ký vào đầu tháng 1, Bắc Kinh đã đồng ý mua 200 tỷ USD hàng hóa của Hoa Kỳ trong hai năm tới. Các nhà phân tích nói rằng việc giảm nhu cầu tiêu dùng nội địa ở Trung Quốc sẽ khiến nước này gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu đó. Nếu dịch bệnh làm suy yếu sức mua của người dân nhiều hơn nữa, mục tiêu đó sẽ nằm ngoài khả năng hơn nữa.
Ngoài ra, Washington vẫn đang áp thuế lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng chiến tranh thương mại Mỹ – Trung sẽ không leo thang nếu Bắc Kinh “tạm thời” không thể thực hiện được cam kết mua hàng của Mỹ như đã thỏa thuận vì dịch viêm phổi.
Ông Ken Cheung, chiến lược gia về thị trường ngoại hối châu Á tại ngân hàng Mizuho Bank cho biết, năm 2020, ông Donald Trump sẽ bước vào cuộc đua tổng thống nhiệm kỳ 2 và việc leo thang căng thẳng thương mại trong tình trạng này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến ông.