Tiêm kích Trung Quốc liên tiếp thua trước chiến đấu cơ Thái Lan trong đợt diễn tập Falcon Strike 2015 vì chiến thuật cũ, phi công thiếu kinh nghiệm.
Đại tá Li Chunghua, một trong những phi công dày dạn kinh nghiệm nhất không quân Trung Quốc, tiết lộ hàng loạt thông tin chưa từng công bố về cuộc diễn tập Falcon Strike 2015 ở Thái Lan trong bài giảng tại Đại học Bách khoa Tây Bắc hồi tháng trước.
Sự kiện được tổ chức tại căn cứ không quân Korat của Thái Lan hồi tháng 11/2015, là lần đầu tiên hai nước diễn tập không quân chung. Trung Quốc triển khai tiêm kích hạng nặng Su-27SK và bản nhái J-11A do nước này tự chế tạo. Điểm khác biệt duy nhất là J-11A có thêm kênh dẫn bắn tên lửa dùng đầu dò radar chủ động RVV-AE, trong khi Su-27SK chỉ sử dụng được tên lửa mang đầu dò radar bán chủ động R-27.
Thái Lan sử dụng 12 tiêm kích hạng nhẹ JAS 39C/D Gripen tham gia diễn tập và đối đầu với các chiến đấu cơ Trung Quốc trong những màn không chiến giả định.
Không quân Trung Quốc áp đảo đối phương khi “bắn hạ” 25 chiếc Gripen và chỉ mất một tiêm kích Su-27SK trong hai ngày đầu diễn tập nội dung cận chiến. Tuy nhiên, tình thế đảo ngược hoàn toàn trong 4 ngày còn lại của đợt diễn tập, khi chuyển sang nội dung tác chiến tầm xa và bảo vệ mục tiêu cố định.
Báo cáo của đại tá Li cho thấy tiêm kích Trung Quốc hạ 86% mục tiêu trong phạm vi dưới 30 km, 14% trong khoảng 30-50 km và không hạ được máy bay Thái Lan nào ở ngoài tầm 50 km. Trong khi đó, tỷ lệ diệt mục tiêu của phi đội Gripen Thái Lan lần lượt là 12%, 64% và 24%, giúp họ giành chiến thắng với tỷ số 41-9.
“Phi công Trung Quốc có khả năng nhận thức tình huống kém. Họ quá tập trung vào phía trước, thay vì chú ý tới xung quanh. Khả năng điều phối giữa máy bay chịu trách nhiệm tấn công và phi cơ hộ tống chúng cũng rất kém”, đại tá Li nhấn mạnh.
Tiêm kích Thái Lan và Trung Quốc bay đội hình trong ngày diễn tập cuối cùng. Ảnh: RTAF. |
Với những trận không chiến quy mô lớn, tiêm kích JAS 39 có thể hạ mục tiêu được chiến đấu cơ J-11A và Su-27SK Trung Quốc bảo vệ. Trong khi đó, máy bay Trung Quốc lại gặp nhiều khó khăn và gần như không thể xuyên thủng mạng lưới phòng thủ của phi đội Thái Lan.
“JAS 39C/D có tiết diện phản xạ radar (RCS) khoảng 1,5-2 mét vuông, đây là yếu tố rất quan trọng khi đối đầu với tiêm kích Su-27SK có RCS tới 12 mét vuông. Tiêm kích Thái Lan có thể phóng đồng thời 4 tên lửa đối không tầm trung AIM-120, trong khi J-11A chỉ có thể bắn từng quả RVV-AE”, đại tá Li cho hay.
Các chuyên gia cho rằng Su-27SK và J-11A nắm lợi thế cận chiến nhờ thiết kế khí động học tối ưu cho nhiệm vụ này, kết hợp với hai động cơ phản lực AL-31F mạnh. Chúng cũng được trang bị tên lửa đối không tầm ngắn R-73 với khả năng ngắm bắn theo hướng nhìn phi công, trong khi những chiếc JAS 39 chỉ mang tên lửa AIM-9L lạc hậu và chưa được biên chế dòng IRIS-T tối tân.
Dù áp đảo trong cận chiến, phi công Trung Quốc cũng nhận được rất nhiều bài học từ đối phương. Chiến thuật của họ bị đơn giản hóa và dễ dàng hóa giải khi tiêm kích Thái Lan lợi dụng Mặt trời để che giấu tín hiệu hồng ngoại, các phi công Trung Quốc chiếm vị trí công kích có lợi thường vội vã tìm cách bắn hạ mục tiêu và rơi vào bẫy của đối phương.
Một chiếc J-11A cất cánh tham gia diễn tập. Ảnh: RTAF. |
“Phía Trung Quốc thiếu kinh nghiệm trong các tình huống 2 đấu 2, phi công thường đánh giá sai mối đe dọa và không áp dụng đầy đủ biện pháp tránh tên lửa. Trong khi đó, phi công Thái Lan sử dụng triệt để mồi bẫy và biện pháp cơ động, giúp hạn chế nguy cơ bị bắn hạ”, Li nói thêm.
Không quân Trung Quốc đạt kết quả tốt hơn trong những đợt diễn tập sau đó nhờ triển khai tiêm kích hạng nhẹ J-10A và J-10C thay cho phi đội J-11A. Đại tá Li cho rằng J-10C có tính năng ngang ngửa JAS 39C/D nhờ radar mảng pha quét điện tử chủ động (AESA), mang được tên lửa tầm xa PL-15 và có RCS nhỏ hơn đáng kể so với những chiếc J-11A.
“Thông tin do Li công bố là chưa từng có tiền lệ và đang được tình báo Mỹ đánh giá. Nó cũng cho thấy mối lo lắng của Bắc Kinh với các hạn chế trong quá trình đào tạo phi công chiến đấu của Trung Quốc”, chuyên gia quân sự Reuben Johnson nhận xét.