Đài Loan muốn đối thoại với Trung Quốc nhưng không thể chấp nhận chính sách “một quốc gia, hai chế độ,” Tổng thống Đài Loan cho biết hôm 20/5 sau khi chính thức bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai và cũng là nhiệm kỳ cuối cùng của bà tại văn phòng Tổng thống, theo tin từ Reuters.
“Ở đây, tôi muốn nhắc lại những từ ‘hòa bình, bình đẳng, dân chủ và đối thoại.’ Chúng tôi sẽ không chấp nhận chính quyền Bắc Kinh sử dụng mô hình ‘một quốc gia, hai chế độ’ để hạ cấp Đài Loan và làm suy yếu hiện trạng xuyên eo biển. Chúng tôi sẽ giữ vững theo nguyên tắc này,” bà Thái nói trong bài phát biểu.
Trung Quốc đã sử dụng chính sách “một quốc gia, hai chế độ” (nhất quốc lưỡng chế), hứa hẹn rằng sẽ đảm bảo quyền tự trị cao, để điều hành đảo Hồng Kông. Trung Quốc đã đề nghị điều tương tự với Đài Loan, nơi Trung Quốc luôn tuyên bố là lãnh thổ không thể tách rời của mình và sẽ dùng vũ lực để thống nhất nếu cần thiết, nhưng đều bị tất cả các đảng lớn của Đài Loan từ chối.
Thái độ cứng rắn với Trung Quốc đã giúp bà Thái tái đắc cử Tổng thống Đài Loan đầu năm nay với tỷ lệ ủng hộ cao kỷ lục. Sau khi thắng cử hôm 11/1, bà Thái Anh Văn đã thẳng thắn tuyên bố “Đài Loan đã độc lập” khi trả lời phỏng vấn đài BBC của Anh.
“Chúng tôi đã là một quốc gia độc lập. Chúng tôi tự gọi mình là Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan). Chúng tôi có chính phủ, có quân đội và có bầu cử,” bà Thái nhấn mạnh.
Bà cũng lên tiếng cảnh cáo Bắc Kinh không nên hành động khinh suất, nếu sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, chắc chắn sẽ phải trả một cái giá rất đắt.
Lễ nhậm chức của bà Thái diễn ra chỉ một ngày trước khi Bắc Kinh khai mạc ‘lưỡng hội’ hàng năm, vốn bị hoãn lại tới gần 3 tháng do dịch Viêm phổi Vũ Hán.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 19/5 đã gửi lời chúc mừng tới bà Thái, bày tỏ sự tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Thái, quan hệ đối tác giữa Mỹ và Đài Loan sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ.
Thời gian gần đây, Mỹ liên tục đưa tàu chiến băng qua eo biển Đài Loan nhằm răn đe Trung Quốc và thể hiện cam kết của Mỹ với khu vực khi Bắc Kinh có những động thái mở rộng ảnh hưởng quân sự trên biển.