Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John Kenedy và Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Van Hollen đã đề xuất dự luật ngăn cản 1 số công ty Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch Mỹ, trừ khi họ tuân theo tiêu chuẩn về kiểm toán của Mỹ.
Theo thông tin trên, Thượng viện Mỹ (20/5) thông qua dự luật ngăn cản 1 số công ty Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch Mỹ, trừ khi họ tuân theo tiêu chuẩn về kiểm toán của Mỹ. Dự luật này do Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John Kenedy và Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Van Hollen đề xuất. Theo nghị sĩ Van Hollen, trong một thời gian dài, Trung Quốc đã không tôn trọng các tiêu chuẩn của Mỹ, đánh lạc hướng các nhà đầu tư của Mỹ. Tuy nhiên, dự luật này sẽ phải được Hạ viện thông qua và được Tổng thống Trump ký để ban hành thành luật.
“Đạo luật trách nhiệm giải trình của các công ty cổ phần nước ngoài” nghiêm cấm các công ty không được niêm yết trên sàn giao dịch Mỹ nếu các công ty này không tuân theo quy định về kiểm toán của Ủy ban Giám sát Kế toán Công ty đại chúng ở Mỹ trong 3 năm liên tiếp. Quy định này cũng yêu cầu các công ty đại chúng đóng cửa nếu họ thuộc quyền sở hữu hoặc quyền quyền kiểm soát của một chính phủ nước ngoài. Dự luật được viết là áp dụng với tất cả công ty nước ngoài nhưng được cho là nhằm vào các công ty Trung Quốc, sau khi các nghị sĩ trong lưỡng đảng Mỹ tán thành những chỉ trích của Tổng thống Trump về Trung Quốc.
Trước đó, các thượng nghị sĩ Mỹ đã trình lên Thượng viện dự luật trao quyền Tổng thống Mỹ áp thêm các đòn trừng phạt nhằm vào Trung Quốc nếu như nước này không chịu trách nhiệm toàn bộ về các sự kiện liên quan tới đại dịch COVID-19. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham phối hợp cùng 8 thượng nghị sĩ đã đề xướng “Đạo luật Trách nhiệm giải trình COVID-19”. Dự luật yêu cầu Tổng thống xác nhận với Quốc hội trong vòng 60 ngày rằng Trung Quốc “đã cung cấp đầy đủ cho bất kỳ cuộc điều tra về COVID-19 nào mà Mỹ, các đồng minh của Mỹ hoặc các cơ quan của LHQ như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dẫn đầu”. Dự luật cũng yêu cầu sự xác nhận rằng Trung Quốc đã đóng cửa tất cả “chợ ướt” (chợ bán đồ tươi sống) có thể gây rủi ro tới sức khỏe của con người. Dự luật mới sẽ cho phép Tổng thống Mỹ áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt, bao gồm đóng băng tài sản, cấm di chuyển và hủy hộ chiếu, ngoài ra còn hạn chế các khoản cho vay của các tổ chức tài chính Mỹ đối với các doanh nghiệp Trung Quốc và cấm các công ty Trung Quốc được niêm yết trên sàn giao dịch Mỹ.
Theo Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, ông tin rằng nếu không phải vì “sự lừa dối” của Trung Quốc, virus corona chủng mới đã không lan tới nước Mỹ và không cướp đi sinh mạng của hơn 80.000 người dân Mỹ. Theo ông, Trung Quốc đã không cho phép các nhà điều tra tới nước này để nghiên cứu xem làm thế nào mà dịch COVID-19 bùng phát và Trung Quốc sẽ không bao giờ phối hợp trong một cuộc điều tra nghiêm túc, trừ khi họ bị ép phải làm vậy. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đã bóng gió về các lệnh trừng phạt trong tương lai đối với Trung Quốc vì các tác động tiêu cực của dịch bệnh gây ra cho nền kinh tế và đời sống người dân toàn cầu. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Tim Kaine của đảng Dân chủ nói rằng có rất nhiều thứ “rõ ràng là sai lầm ở Trung Quốc”, nhưng cũng cần phải nhìn vào toàn bộ câu chuyện và chính quyền Trump không nên cố thoát khỏi sự phán xét. Đầu tiên là cần phải mang toàn bộ câu chuyện này lên bàn thảo luận và xem xem phần lỗi của từng bên, để sửa chữa vấn đề, sau đó chúng ta mới quyết định về vấn đề trách nhiệm.
Phản ứng trước thông tin trên, Trung Quốc đã đưa ra phản ứng cứng rắn và tuyên bố sẽ có biện pháp trả đũa nếu quốc hội Mỹ thông qua luật trừng phạt nước này vì đại dịch Covid-19. Người phát ngôn Đại hội đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trương Nghiệp Toại (21/5) cho biết: “Chúng tôi kiên quyết phản đối những dự luật này và sẽ phản ứng cứng rắn cũng như thực hiện các biện pháp trả đũa sau khi xem xét các đạo luật”. Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (13/6) tuyên bố Trung Quốc cực lực phản đối dự luật này và khẳng định rằng Bắc Kinh luôn cởi mở, minh bạch kể từ khi dịch COVID-19 bắt đầu bùng phát. Theo đó, phía Trung Quốc cho rằng “Dự luật do một số thượng nghị sĩ Mỹ đề xuất hoàn toàn bỏ qua sự thật. Đây là hành động vô đạo đức và là nỗ lực đổ lỗi cho Trung Quốc về sự lây lan COVID-19 ở Mỹ”; khẳng định Trung Quốc luôn minh bạch trong cuộc chiến chống COVID-19 và đã hợp tác chặt chẽ với WHO và “thế giới đã chứng kiến sự đóng góp của Trung Quốc trong việc ngăn chặn đại dịch toàn cầu”. Ngoài ra, ông Triệu Lập Kiên cũng Triệu khẳng định không có cái gọi là “chợ động vật hoang dã ẩm ướt” ở Trung Quốc, nhấn mạnh “Trung Quốc có một số chợ gia cầm sống, chợ nông sản hoặc chợ hải sản không bị luật pháp quốc tế cấm”. Trung Quốc đã bắt đầu đưa ra luật về việc cấm săn bắn, buôn bán, vận chuyển hoặc tiêu thụ động vật hoang dã bất hợp pháp. Bên cạnh đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng kêu gọi Mỹ ngừng tấn công Trung Quốc, thay vào đó tập trung vào việc bảo vệ sự an toàn của công dân Mỹ và đóng góp nhiều hơn cho nỗ lực toàn cầu trong việc kiểm soát dịch bệnh.
Covid-19 đã xuất hiện tại 213 quốc gia, vùng lãnh thổ, khiến hơn 5,1 triệu người nhiễm và gần 331.000 người tử vong. Theo số liệu thống kê đến ngày 21/5, Mỹ hiện là nước đang bị đại dịch COVID-19 “tàn phá” nặng nề nhất, với 1,58 triệu người nhiễm COVID-19, trong đó có 93.806 ca tử vong. Bên cạnh đó, nền kinh tế Mỹ cũng đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp trong tháng 03/2020 giảm hơn 6 %. Theo thăm dò 27/04/2020 do hiệp hội quy tụ các doanh nghiệp Mỹ trên toàn quốc NABE thực hiện, tất cả những người được hỏi đều cho biết “doanh thu và đầu tư đã giảm mạnh nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2008 tới nay”; 30 % trong số này cho rằng “tình trạng đen tối đó còn tiếp diễn trong từ 3 đến 6 tháng nữa”; 17 % trong số những người được tham khảo y kiến đã phải sa thải nhân viên, 31 % tạm thời cho nhân viên “nghỉ phép” với hy vọng công ty hay cửa hàng được phép mở cửa lại trong “một vài ngày nữa”. Ngân hàng Bank of America dự báo GDP của Mỹ trong quý 2/2020 giảm 30 % và tổng sản phẩm nội địa Hoa Kỳ sẽ thấp hơn so với của năm ngoái hơn 10 %. Ngay sau khi dịch bệnh bùng phát nặng nề tại Mỹ, căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng khi chính quyền Tổng thống Trump cáo buộc Trung Quốc che giấu dịch bệnh, khiến thế giới lãng phí thời gian chống dịch và đặt giả thuyết virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.