Giáo sư Steve Tsang, giám đốc Viện nghiên cứu Trung Quốc của trường SOAS (SOAS China Institute) thuộc Đại học London, cho rằng tình hình Biển Đông đang căng thẳng nhưng vùng biển này thực chất đã bị Trung Quốc chiếm giữ do sự yếu kém của tổng thống Mỹ trước đây, ông Barrack Obama.
Trong một cuộc phỏng vấn với báo Express của Anh Quốc, ông Tsang nói rằng chính quyền Obama đã thất bại trong việc ngăn chặn Trung Quốc xây dựng và quân sự hóa các hòn đảo ở Biển Đông.
Vị chuyên gia về Trung Quốc cho biết: “Điều này thật sự là do ông Obama chứ không phải ông Trump, vì tất cả những điều này đã diễn ra khi ông Obama là tổng thống”.
Giáo sư Tsang cho rằng hiện giờ chính quyền Tổng thống Trump khó có thể làm gì nhiều để giải quyết vấn đề này. “Khi những hòn đảo đó đã bị biến thành các căn cứ quân sự, còn làm gì được chúng nữa?”, ông nói. “Vì vậy, không có nhiều điều mà người Mỹ hiện giờ có thể làm đối với các căn cứ quân sự đó”.
Vị giáo sư sinh ra tại Hồng Kông cho biết: “Việc xây dựng các hòn đảo rất đáng ngờ và đáng lẽ phải được kiến nghị lên Liên Hợp Quốc ngay từ đầu”.
Chính quyền Obama đã không cho phép Hải quân Mỹ thực hiện các cuộc tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông từ năm 2012 đến năm 2015, điều này được cho là tác động của Phó Tổng thống đương thời Joe Biden, hiện là ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ trong mùa bầu cử sắp tới.
Năm 2015, Tổng thống Obama tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Nhà Trắng, khi đó ông Tập cam kết Bắc Kinh sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông. Thực tế cho thấy cam kết này là một lời nói dối, ở cả thời điểm đó lẫn hiện nay, bởi vì tạp chí Hải quân (Navy Times) của Mỹ cho biết, trong thời gian chính quyền Obama-Biden ngăn cản các cuộc tuần tra tự do hàng hải, Trung Quốc đã ra sức xây dựng các đảo nhân tạo và lắp đặt các thiết bị quân sự lên những hòn đảo đó.
Chính quyền Trump hiện cho phép Hải quân Hoa Kỳ triển khai đồng thời 3 nhóm tác chiến tàu sân bay tại vùng biển Tây Thái Bình Dương, trong đó có Biển Đông, Biển Hoa Đông, Biển Philippines. Đây được cho là một “thông điệp mạnh mẽ” răn đe yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại các vùng biển chiến lược này.