Kế hoạch “Clean Network” (còn được gọi là Mạng lưới sạch) của chính quyền TT Trump đã thành công, và công ty công nghệ Huawei được coi là nhà cung cấp không đáng tin cậy và bị loại khỏi mạng không dây 5G, cơ sở hạ tầng viễn thông quan trọng ở nhiều quốc gia.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo phát biểu trong cuộc họp báo tại
Bộ Ngoại giao ở Washington, Hoa Kỳ ngày 5/8/2020
Tính đến tháng 12, đã có hơn 50 quốc gia (đại diện cho hơn 2/3 nền kinh tế toàn cầu) và 180 công ty viễn thông đã tham gia chương trình “mạng lưới sạch” do chính phủ Hoa Kỳ dẫn đầu.
Tham gia chương trình gồm có 26 trong số 27 quốc gia thành viên của Liên minh Châu Âu, và các quốc gia có nền công nghệ tiên tiến như Nhật Bản, Israel, Australia, Singapore, Đài Loan, Canada, New Zealand và Ấn Độ.
Tuy nhiên, đầu năm nay, kế hoạch này thành công ngoài sức tưởng tượng.
Trong nhiều năm, Mỹ đã cố gắng thuyết phục các đồng minh của mình tránh xa các nhà sản xuất Trung Quốc như Huawei và ZTE vì lý do an ninh quốc gia. Nhưng những nỗ lực của chính phủ Hoa Kỳ lúc đó chẳng mấy tác dụng.
Vào tháng 2, Huawei đã công bố 91 hợp đồng thương mại 5G bên ngoài Trung Quốc, 47 hợp đồng trong số đó ở châu Âu và 20 ở châu Á. Vào tháng 1, Anh đã thông báo rằng họ sẽ cho phép Huawei cung cấp thiết bị 5G, điều này đã gây ra căng thẳng giữa Anh và Mỹ. Huawei đã tuyên bố công khai trên trang web của mình, “Hoa Kỳ đã nhiều lần yêu cầu các đồng minh của mình cấm Huawei phát triển 5G, nhưng hầu hết các quốc gia đều từ chối”.
Để đảo ngược tình thế, theo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm 2019, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã khởi động một chiến dịch vào tháng 4, yêu cầu tất cả lưu lượng mạng 5G đến và đi từ các cơ sở ngoại giao của Hoa Kỳ phải có một “đường dẫn sạch”. Đường dẫn sạch là bước đầu tiên trong chiến lược mạng lưới sạch. Mục đích là để ngăn chặn ĐCSTQ xâm phạm dữ liệu và mạng quan trọng của Hoa Kỳ, đồng thời giải quyết “các mối đe dọa lâu dài của các tác nhân độc tài đối với quyền riêng tư dữ liệu, bảo mật, nhân quyền và sự hợp tác có nguyên tắc”.
Vào tháng 5, Bộ Thương mại đã tăng cường kiểm soát xuất khẩu đối với Huawei và cáo buộc Huawei là một mối đe dọa an ninh. Sau đó, do mối quan hệ giữa Huawei và quân đội ĐCSTQ, Lầu Năm Góc đã đưa công ty này vào danh sách đen.
Bộ Ngoại giao đã tích cực quảng bá mạng lưới sạch trên toàn cầu, giải thích các hành động của Hoa Kỳ chống lại Huawei cho các quốc gia khác và kêu gọi các quốc gia khác thực hiện các biện pháp tương tự để đảm bảo an ninh cho mạng 5G của họ và bảo vệ thông tin cá nhân của công dân.
Hậu trường ‘mạng lưới sạch’: đoàn kết các đồng minh và chống lại kẻ bắt nạt
Keith Krach, Thứ trưởng Ngoại giao chịu trách nhiệm về tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường đã thúc đẩy chương trình này. Ông đã đặt ra thuật ngữ “mạng lưới sạch” và lãnh đạo hoạt động trong sạch bằng cách đoàn kết các đồng minh. Trong vòng vài tháng, chương trình “mạng lưới sạch” đã nhận được sự ủng hộ đông đảo trên khắp thế giới.
Ông Krach nói với tờ The Epoch Times, “Động lực của mạng lưới sạch đã đảo ngược kế hoạch tổng thể của Huawei và ĐCSTQ”. “Điều đó chứng tỏ rằng các công ty Trung Quốc có thể bị đánh bại”.
Ông Krach cho rằng điểm yếu lớn nhất của các công ty Trung Quốc như Huawei là “không ai tin tưởng họ”. Và vấn đề niềm tin này đã trở thành một công cụ chiến lược của chính phủ Hoa Kỳ.
Kể từ khi ĐCSTQ thông qua Luật Tình báo Quốc gia vào tháng 6/2017, tất cả công dân và công ty Trung Quốc phải giao nộp mọi thông tin hoặc dữ liệu được yêu cầu cho chính quyền ĐCSTQ. Ông Krach nói rằng Huawei là trụ cột trong việc giám sát đất nước của ĐCSTQ. Trong nhiều năm, chính quyền ĐCSTQ đã ép buộc các chính phủ trên toàn thế giới mua cơ sở hạ tầng và dịch vụ 5G của mình.
Ông cho biết thêm rằng, “Tất cả các quốc gia và công ty đều sợ ĐCSTQ đe dọa và trả đũa. Về cơ bản, đó là một kẻ bắt nạt. Nếu bạn không sợ kẻ bắt nạt, kẻ bắt nạt sẽ rút lui và nếu bạn có bạn bè đứng cùng bạn, kẻ bắt nạt sẽ phải rút lui nhanh hơn”.
Liên minh đang phát triển này đã trở thành “tấm chắn an toàn” cho các quốc gia và các nhà khai thác viễn thông nhằm ngăn chặn hành động trả đũa của Bắc Kinh.
Ông Krach nói rằng sau chiến dịch của chính phủ Mỹ, các giao dịch của Huawei bên ngoài Trung Quốc đã giảm từ 91 xuống còn “khoảng một chục”.
Cho đến nay, 27 trong số 30 quốc gia thành viên NATO và 31 trong số 37 quốc gia thành viên OECD đã tham gia mạng lưới sạch.
Một chiến thắng lớn khác của chính quyền Trump là Vương quốc Anh đã lật ngược quyết định hồi tháng 1 và tuyên bố vào tháng 7 rằng họ có kế hoạch cấm Huawei tham gia vào các mạng 5G trong tương lai. Sau ngày 31/12, các nhà cung cấp di động của nước này sẽ bị cấm mua thiết bị Huawei mới.
Ông Krach cho biết mặc dù Đức không tham gia nhưng xu hướng ở Đức cũng đã thay đổi. Berlin đang chuẩn bị luật để áp đặt các hạn chế mới nghiêm ngặt đối với các nhà cung cấp thiết bị viễn thông và khiến Huawei gần như không thể tham gia vào việc xây dựng mạng 5G ở nước này.
Ngoại trưởng Mỹ Pompeo đã viết trên Twitter vào ngày 23/12, “Chúng tôi đã đảo ngược kế hoạch 5G của ĐCSTQ”.
“Hoa Kỳ tự hào được làm việc với các đối tác từ Liên minh Châu Âu, Hội nghị Thượng đỉnh Ba bên, NATO và OECD trong một mạng lưới sạch để chống lại ảnh hưởng độc hại của ĐCSTQ. Một liên minh dựa trên sự tin tưởng sẽ luôn đánh bại các nước giám sát”.
Tiếp tục mở rộng chương trình ‘mạng lưới sạch’
Chính phủ Mỹ tiếp tục theo đuổi chiến thắng. Vào tháng 8, Ông Pompeo đã công bố mở rộng kế hoạch “Mạng lưới sạch” bao gồm các nhà khai thác sạch (để đảm bảo rằng sẽ không có nhà khai thác không đáng tin cậy nào được kết nối với mạng), các ứng dụng và cửa hàng ứng dụng sạch, các dịch vụ đám mây sạch (để bảo vệ dữ liệu của người Mỹ), và cáp quang sạch (để đảm bảo rằng cáp quang dưới biển kết nối Hoa Kỳ và internet toàn cầu được bảo vệ).
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hai lệnh hành pháp vào tháng 8 để đối phó với các mối đe dọa từ các ứng dụng phổ biến của Trung Quốc là TikTok và WeChat.
Ngoài ra, mạng lưới sạch cũng bổ sung một số công ty dẫn đầu ngành công nghiệp sạch, bao gồm Oracle, HP, NEC, Fujitsu và Cisco. Các công ty này sẽ tìm kiếm các mạng 5G của các quốc gia đáng tin cậy để đầu tư hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh của họ. Ông Krach nói, “Tuyên bố rằng bạn là một quốc gia trong sạch có nghĩa là gửi một tín hiệu tốt cho khu vực tư nhân Hoa Kỳ rằng đây là một nơi tốt để đầu tư”.
Ông Krach đã xác định các nỗ lực về mạng 5G là “đầu tàu” cho một cuộc đấu tranh kinh tế rộng lớn hơn với ĐCSTQ. Ông tin rằng liên minh các nước dân chủ là “chìa khóa vàng” vì nó đặt nền tảng cho nhiều lĩnh vực khác như tiền tệ sạch, dữ liệu sạch và internet sạch.
Ông Krach tin rằng lĩnh vực tiếp theo ngoài công nghệ đã bắt đầu. Cơ sở hạ tầng sạch và nguồn tài chính sạch được gọi là Mạng lưới Chấm xanh để chống lại sáng kiến ‘Một vành đai, một con đường’ của ĐCSTQ. Các lĩnh vực khác bao gồm khoáng sản sạch, chuỗi cung ứng sạch và thực hành lao động sạch.
Liên minh xuyên Đại Tây Dương
Vào tháng 1 năm 2020, Ủy ban châu Âu và các quốc gia thành viên EU đã cùng nhau phát hành bộ công cụ của EU để đảm bảo việc triển khai mạng 5G an toàn trên toàn châu Âu.
Trong chuyến thăm châu Âu vào cuối tháng 9, Ông Krach đã đưa bộ công cụ sạch 5G của EU vào mạng lưới sạch, đánh dấu một bước ngoặt đối với chính phủ Mỹ.
Vào ngày 30/9, Ủy viên EU Thierry Breton và Krach đã ra một tuyên bố chung, nhấn mạnh cam kết của họ đối với nguyên tắc chia sẻ an toàn 5G. Họ cũng công bố sự hợp tác giữa Clean Web và EU Toolbox. Bất kỳ quốc gia nào triển khai bộ công cụ của EU sẽ được coi là một phần của mạng lưới sạch.
Ông Breton cho biết trong tuyên bố chung, “Bộ công cụ 5G có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho hội đồng quản trị của các nhà khai thác viễn thông. Những người cần phải đưa ra quyết định về nhà cung cấp 5G”. ” Nếu họ chọn nhà cung cấp 5G có rủi ro cao, các thành viên hội đồng quản trị phải chịu trách nhiệm về những gì có thể xảy ra”.
Cùng ngày, NATO cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với các hoạt động của chính phủ Mỹ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc NATO có một mạng lưới 5G sạch và an toàn.
Vào tháng 10, một diễn đàn có tên “Dự án Ba Biển” bao gồm 12 quốc gia EU ở Trung và Đông Âu cũng tuyên bố ủng hộ “Mạng lưới sạch” tại cuộc họp thường niên ở Estonia.
Ông Krach cũng đã đến Mỹ Latinh để mở rộng liên minh vào tháng 11, và nhận được lời hứa từ Brazil, Ecuador và Cộng hòa Dominica sẽ tham gia mạng lưới sạch.
Các thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ, Iceland và Hungary (cũng là các quốc gia thành viên EU) vẫn chưa tham gia mạng lưới sạch. Nhưng ông Krach tin rằng, sẽ có nhiều quốc gia và nhiều công ty hơn, bao gồm cả các công ty viễn thông tham gia vào liên minh đang phát triển nhanh chóng này.