Trong khi các chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sắp tới Trung Quốc điều tra về nguồn gốc Covid-19, Bắc Kinh được cho đang nỗ lực định hình thông tin về thời gian và địa điểm dịch bùng phát.
Reuters đưa tin, Trung Quốc đang không chỉ gia tăng các động thái nhằm ngăn chặn các ổ dịch mới bùng phát mà dường như còn đang định hình những câu chuyện về nguồn gốc dịch bệnh.
Trước đó, Trung Quốc đã bác bỏ những chỉ trích về việc họ xử lý không tốt đại dịch ở giai đoạn đầu khi ca Covid-19 đầu tiên bị phát hiện ở Vũ Hán, Hồ Bắc từ cuối năm 2019. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cũng tuyên bố hôm 4/1 rằng quốc gia này sẽ chào đón đội ngũ WHO tới để điều tra nguồn gốc của dịch bệnh.
Tuy nhiên, trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng hiện tại, các chuyên gia cho rằng các nhà điều tra dường như sẽ không được phép xem xét kỹ lưỡng một số khía cạnh và thông tin “nhạy cảm” về dịch. Theo Reuters, Trung Quốc dường như đã nỗ lực để không bị đổ lỗi liên quan tới mầm bệnh đã khiến hơn 1,8 triệu người trên toàn cầu thiệt mạng.
“Ngay cả trước cuộc điều tra, quan chức từ các bên đã rất phân cực trong quan điểm về nguồn gốc của dịch”, chuyên gia Yanzhong Huang từ tổ chức Hội đồng quan hệ quốc tế (Mỹ), nhận định.
Cuối tuần trước, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã ca ngợi nỗ lực ngăn dịch của nước này. Ông Vương cho biết Trung Quốc không chỉ dập dịch trong nước tốt, mà còn “dẫn đầu trong việc xây dựng một nền tảng chống dịch toàn cầu” khi hỗ trợ hơn 150 nước.
Tuy nhiên, liên quan tới vấn đề nguồn gốc dịch, ông Vương cũng cho rằng “ngày càng nhiều nghiên cứu” cho thấy dịch Covid-19 “bùng phát ở nhiều nơi trên thế giới” ở giai đoạn đầu.
Trung Quốc cũng là quốc gia duy nhất tuyên bố Covid-19 có thể lây lan qua đường hàng hóa nhập khẩu. Họ cho rằng các cụm dịch ở một số địa phương là do mầm bệnh nằm trên bao bì thực phẩm đông lạnh. WHO cho rằng chưa có bằng chứng cụ thể để có thể đưa ra kết luận như Trung Quốc.
Trước đó, Trung Quốc đã bị cáo buộc giấu dịch ở giai đoạn đầu, khiến cho mầm bệnh bùng phát. Theo Reuters, chủ đề này dường như được xem là “nhạy cảm” ở Trung Quốc với việc có rất ít các nghiên cứu về nguồn gốc Covid-19 được công bố tới công chúng.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Trung Quốc lại chia sẻ thông tin có thể mâu thuẫn với số liệu chính thức. Ví dụ, cơ quan kiểm soát dịch bệnh Trung Quốc tuần trước đăng tải 1 nghiên cứu cho thấy số ca Covid-19 ở Vũ Hán có thể cao gấp 10 lần con số thống kê của chính quyền.
Trong khi đó, truyền thông nhà nước Trung Quốc được xem đang nỗ lực đẩy nguồn gốc mầm bệnh ra nước ngoài. Báo chí Trung Quốc chia sẻ các nghiên cứu và giả thuyết cho rằng Covid-19 xâm nhập vào nước này qua đường thực phẩm đông lạnh, hoặc thông qua vận động viên nước ngoài tới tham dự Thế vận hội quân sự ở Vũ Hán hồi tháng 10/2019.