Mỹ gần đây có hàng loạt động thái nhằm gia tăng sức ép với Trung Quốc trong bối cảnh Bắc Kinh vẫn tiếp tục mở rộng ảnh hưởng toàn cầu.
Tàu khu trục USS John S. McCain của Mỹ đi qua eo biển Đài Loan ngày 4/2/2021
Theo Fox News, để đáp lại kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc, các thành viên của đảng Cộng hòa tại Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ đã gửi một bức thư tới Tổng thống Joe Biden, kêu gọi ông tăng ngân sách quốc phòng của Mỹ trong năm tới lên từ 3-5%.
Bức thư do 8 nhà lập pháp của đảng Cộng hòa soạn thảo, trong đó dẫn đầu là nghị sĩ Mike Rogers.
“Nhiều năm thực hiện Đạo luật Kiểm soát Ngân sách (BCA) liên quan tới việc cắt giảm ngân sách quốc phòng đã làm suy giảm khả năng sẵn sàng tác chiến của quân đội, đẩy lùi những nỗ lực hiện đại hóa quân đội và trao cho các đối thủ của chúng ta khoảng thời gian cần thiết để họ đạt được lợi thế đáng kể, mà giờ đây đã làm suy yếu sự vượt trội của quân đội chúng ta”, bức thư nêu rõ.
Bức thư của các nghị sĩ Mỹ cho biết Trung Quốc đã tăng chi tiêu quốc phòng lên hơn 75% trong một thập niên qua.
“Nếu chúng ta không hành động, trong một thập niên tới, Trung Quốc sẽ hoàn tất hiện đại hóa quân đội, và có thể đưa họ đứng ngang hàng với chúng ta”, bức thư cho biết thêm.
Theo số liệu được công bố tại phiên khai mạc Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc của Trung Quốc vào sáng 5/3, Trung Quốc dự kiến nâng chi tiêu quốc phòng trong năm nay lên 1,36 nghìn tỷ Nhân dân tệ (210 tỷ USD), tăng 6,8% so với năm ngoái.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố Bắc Kinh sẽ tập trung phát triển quân đội, thúc đẩy các nỗ lực hiện đại hóa khoa học, công nghệ và công nghiệp quốc phòng trong năm tới.
Thông báo về việc tăng ngân sách quốc phòng được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đang thực hiện kế hoạch hiện đại hóa quân đội quy mô lớn. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đã lưu ý tới kế hoạch này trong báo cáo hồi tháng 9/2020.
Những năm gần đây, Trung Quốc đã chi hàng nghìn tỷ Nhân dân tệ để hiện đại hóa quân đội nhằm cạnh tranh với Mỹ và các nước phương Tây, bao gồm đóng thêm tàu sân bay, tăng cường các hệ thống vũ khí siêu thanh, máy bay chiến đấu tàng hình.
Chi tiêu quốc phòng của Mỹ hiện cao gấp 3 lần Trung Quốc. Quốc hội Mỹ đã phê chuẩn 694,6 tỷ USD ngân sách cho quốc phòng trong năm tài khóa 2021. Tuy nhiên, các nhà lập pháp Mỹ vẫn muốn tăng thêm.
Kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm đối phó với tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc. Chính quyền Tổng thống Joe Biden gần đây liên tục gia tăng sức ép với Bắc Kinh trên mọi lĩnh vực.
Kể từ khi ông Biden nhậm chức, quân đội Mỹ đã triển khai hàng loạt tàu chiến và máy bay tới Biển Đông, biển Hoa Đông và eo biển Đài Loan nhằm gửi thông điệp cứng rắn tới Trung Quốc. Quân đội Mỹ cũng tham gia diễn tập với các đồng minh trong khu vực, bất chấp cảnh báo của Bắc Kinh.
Thượng viện Mỹ ngày 4/3 đã thông qua dự luật cho phép thắt chặt việc quản lý Viện Khổng Tử do Trung Quốc tài trợ ngân sách đặt tại khuôn viên các trường đại học ở Mỹ. Nhiều quan chức Mỹ đã kêu gọi đóng cửa Viện Khổng Tử vì cho rằng đây là công cụ tuyên truyền của Trung Quốc ở nước ngoài.
Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuần này đã kêu gọi tẩy chay Thế vận hội Olympic Bắc Kinh năm 2022, viện dẫn cáo buộc Trung Quốc “ngược đãi” người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Một số thành viên của đảng Cộng hòa, trong đó có cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley – ứng viên tổng thống tiềm năng vào năm 2024, cũng đồng tình với quan điểm này.