Mỹ và các nước EU dự kiến sắp đưa ra một tuyên bố chung trong đó kêu gọi mở rộng điều tra nguồn gốc Covid-19 giữa lúc giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm “nóng” trở lại.
Hãng tin Bloomberg ngày 8/6 cho biết, Mỹ và các nước Liên minh châu Âu (EU) sẽ kêu gọi mở rộng điều tra nguồn gốc Covid-19 trong một tuyên bố chung tại hội nghị diễn ra vào cuối tháng này.
Theo dự thảo tuyên bố chung mà Bloomberg có được, Mỹ và EU “kêu gọi tiến hành giai đoạn hai cuộc điều tra nguồn gốc Covid-19 trên cơ sở minh bạch, dựa vào bằng chứng, do WHO dẫn đầu và không có sự can thiệp”. Một nguồn thạo tin cho biết, Mỹ trước đó đã đề nghị EU ủng hộ mở rộng điều tra nguồn gốc Covid-19.
Ngoài ra, dự thảo tuyên bố nói rằng, Mỹ và EU “cam kết hợp tác để thúc đẩy và sử dụng các biện pháp nhanh chóng, độc lập phục vụ điều tra các dịch bệnh tương tự trong tương lai”.
Tuy nhiên, dự thảo tuyên bố vẫn có thể thay đổi trước khi lãnh đạo Mỹ và EU nhóm họp tại Brussels vào ngày 15/6. Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận.
Mỹ là một trong một số nước kêu gọi Trung Quốc minh bạch hơn về dữ liệu liên quan đến Covid-19 và cho phép các nhà điều tra tiếp cận sâu hơn nữa giữa lúc còn nhiều tranh cãi về nguồn gốc Covid-19. Kêu gọi được đưa ra giữa lúc các tranh luận về nguồn gốc Covid-19 nóng trở lại, giới khoa học và tình báo Mỹ, Anh cho rằng giả thuyết virus SARS-CoV-2 thoát ra từ một phòng thí nghiệm là “hoàn toàn hợp lý”.
Cuộc điều tra mới có thể thổi bùng căng thẳng giữa phương Tây và Trung Quốc. Bắc Kinh nhiều lần bác giả thuyết cho rằng virus SARS-CoV-2 gây đại dịch Covid-19 thoát ra từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, đồng thời phản đối nỗ lực mở rộng điều tra nguồn gốc Covid-19 tại Trung Quốc.
Cuối tháng trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden bất ngờ chỉ thị cộng đồng tình báo nước này nỗ lực gấp đôi để điều tra nguồn gốc Covid-19 và đưa ra báo cáo rõ ràng hơn trong vòng 90 ngày giữa lúc tình báo Mỹ còn chia rẽ giữa giả thuyết Covid-19 có nguồn gốc tự nhiên và giả thuyết đại dịch bắt nguồn từ một vụ rò rỉ ở phòng thí nghiệm. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã chỉ trích động thái này của chính quyền Tổng thống Biden là “thao túng chính trị và đổ lỗi”.
Ngoài kêu gọi mở rộng điều tra Covid-19, dự thảo tuyên bố chung của Mỹ và EU cũng nhấn mạnh, hai bên sẽ tiếp tục hỗ trợ chương trình chia sẻ vắc xin COVAX của Liên Hợp Quốc nhằm tăng nguồn cung vắc xin Covid-19 cho các nước nghèo và đang phát triển. Mỹ và EU cam kết kêu gọi thêm các nước cung cấp 2 tỷ liều vắc xin cho thế giới trước cuối năm nay.
Dự thảo tuyên bố cũng liệt kê ra những quan ngại chung của Mỹ và EU về Trung Quốc trong đó có vấn đề cưỡng bức kinh tế, các vấn đề an ninh khu vực, tình hình ở Biển Đông và Hoa Đông.