Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana nói cần xem xét lại toàn diện quan hệ đồng minh với Mỹ, đồng thời phàn nàn Manila ít được quan tâm trong khi áp lực từ phía Trung Quốc ngày càng tăng.
Tại sự kiện trực tuyến kỷ niệm 70 năm Hiệp ước Phòng thủ chung Philippines – Mỹ (MDT) vào ngày 8-9, Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana nói rằng cần phải “nâng cấp”, “cập nhật” và làm rõ “mức độ các cam kết của Mỹ”.
“Câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta còn cần MDT không? Chúng ta nên sửa đổi nó không?”, ông Lorenzana nói với Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Mỹ, đề cập đến hiệp ước năm 1951. “Rõ ràng là chúng ta cần xem xét toàn diện về liên minh của chúng ta”.
Ông Lorenzana đang có mặt tại Washington để gặp các quan chức Mỹ. Ông cho biết quan hệ Philippines – Mỹ cần “tiến triển trong việc công nhận những thực tế địa chính trị mới, đặc biệt là sự trỗi dậy của Trung Quốc”.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines nói hai nước nên xem xét sửa đổi MDT và các hiệp ước quốc phòng khác, nhằm đảm bảo hai nước có thể đối phó tốt hơn với các mối đe dọa quân sự chiến lược vùng xám của Trung Quốc.
Theo Hãng tin Reuters, Philippines đã nhiều lần phản đối sự hiện diện mà họ gọi là “bất hợp pháp” của hàng trăm tàu cá dân quân của Trung Quốc bên trong vùng đặc quyền kinh tế của họ.
Ông Lorenzana cũng nhắc tới lời phàn nàn của Tổng thống Duterte về việc Mỹ không sẵn sàng cung cấp vũ khí tối tân cho Philippines.
“Các đồng minh ngoài hiệp ước… đã nhận viện trợ quân sự hàng tỉ đôla và các hệ thống vũ khí tiên tiến từ Mỹ. Có lẽ một đồng minh lâu năm như Philippines xứng đáng nhận được nhiều hỗ trợ và cam kết”, ông Lorenzana nói.
Ngày 30-7, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte khôi phục Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) với Mỹ, mở ra cơ hội tăng cường quan hệ liên minh Philippines – Mỹ trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Biển Đông.
Tổng thống Rodrigo Duterte từng thông báo hủy bỏ thỏa thuận do bất bình đối với việc một thượng nghị sĩ nước này bị từ chối cấp thị thực nhập cảnh Mỹ.
VFA cho phép triển khai binh sĩ Mỹ trên lãnh thổ Philippines và điều này rất quan trọng về mặt chiến lược ở Biển Đông đối với Mỹ.