Nhiều mặt hàng nông sản như trái cây, rau củ trong nước đang ế, rau củ quả Trung Quốc xuất khẩu vào nước ta vẫn ồ ạt.
Trong khi nhiều mặt hàng nông sản, nhất là trái cây, rau củ, tại nhiều địa phương đang khó khăn khi bị thị trường chính là Trung Quốc “gây khó” thì rau củ quả từ nước này xuất vào nước ta vẫn đều đặn, lấn át rau quả Việt.
“Đứt” hàng nội, thương lái chuyển qua hàng Trung Quốc
Khảo sát của Thanh Niên tại chợ đầu mối Mê Linh (H.Mê Linh, Hà Nội) chuyên cung ứng các loại rau cho thị trường Hà Nội và các tỉnh phía bắc, cho thấy các loại củ cải trắng, cà rốt, khoai tây, súp lơ, cải thảo, cà chua được bán rất nhiều, song các thương lái thừa nhận đây là hàng nhập từ Trung Quốc. Trong khi rau quả trong nước thời điểm này chủ yếu là các loại rau ăn lá như cải chíp, cải ngồng, các loại bí, đỗ xanh. Rau quả Trung Quốc về chợ ồ ạt khiến giá sản phẩm cùng loại trong nước giảm mạnh.
Theo ông Đàm Văn Đua, Chủ tịch Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp Đông Cao – vựa trồng rau lớn nhất H.Mê Linh, thời điểm này năm ngoái củ cải có giá 8.000 – 10.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 13.000 đồng/kg. Thế nhưng với việc củ cải Trung Quốc “dội chợ”, giá bán củ cải nội nay chỉ còn 5.000 – 6.000 đồng/kg.
Ông Nguyễn Văn Hồng, thương lái kinh doanh tại chợ này, cũng cho hay thông thường mọi năm miền Bắc bước vào mùa hè, mưa bão sẽ khiến lượng rau sản xuất trong nước giảm mạnh. Do đó từ tháng 6 – 9 hằng năm, thị trường có thêm nhiều loại rau Trung Quốc nhưng tỷ lệ không áp đảo rõ ràng như năm nay. Ngoài ra, một lượng lớn rau, củ từ Lâm Đồng và các tỉnh miền Nam được chuyển ra rất nhiều bù đắp cho lượng thiếu hụt ở miền Bắc. Tuy nhiên, năm nay do dịch Covid-19 kéo dài, các tỉnh miền Nam thực hiện giãn cách xã hội khiến nguồn cung ứng rau ra phía bắc không nhiều. Nhiều thương lái bị đứt nguồn hàng nên chuyển qua “đánh” hàng Trung Quốc. “Rau củ Trung Quốc hiện giờ chiếm tới khoảng 70% trong các quầy hàng, chỉ có 30% là hàng nội địa”, ông Hồng nói.
Số liệu thống kê tại Cửa khẩu đường bộ quốc tế số 2 Kim Thành (Lào Cai) cho thấy trong ngày 14.9 có trên 350 xe rau, củ Trung Quốc được đưa vào VN, tổng cộng khoảng 3.200 tấn. Ở chiều ngược lại, tổng lượng rau củ VN xuất khẩu sang Trung Quốc chưa đến 200 tấn.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả VN, cho rằng rau củ Trung Quốc nhập khẩu với khối lượng lớn cho thấy nhu cầu tiêu thụ trong nước là rất lớn, cạnh tranh trực tiếp với hàng Việt. Trong khi đó sản xuất trong nước, đặc biệt là ở các tỉnh phía nam, gặp khó khăn trong lưu thông, tiêu thụ nên có nơi rau củ bị ùn ứ, bỏ thối trên đồng.
Các quy định kiểm soát, phong tỏa phòng dịch Covid-19 khiến lưu thông, cung ứng rau từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ bị đứt gãy. Nhiều chợ đầu mối tại TP.HCM ngừng hoạt động, nguồn cung trung chuyển từ phía nam ra bắc bị chia cắt vô tình tạo ra cơ hội và lợi thế cho hàng Trung Quốc tràn vào chiếm lĩnh thị trường ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung.
Cũng theo ông Nguyên, do giá rau giảm sâu trong nhiều tháng nay, rau trồng ra đến kỳ thu hoạch không bán được khiến nông dân không còn mặn mà tái canh tác. Đây sẽ là nguy cơ lớn dẫn tới thiếu hụt rau củ vào những tháng cuối năm nay ở miền Trung và miền Bắc.