Giáo sư gốc Việt Jonathan Van Tam, vị “bác sĩ của gia đình” trong bối cảnh COVID-19, đã được Nữ hoàng Anh phong tước Hiệp sĩ vì những đóng góp trong công tác chống dịch.
Giáo sư Van Tam, Phó Giám đốc Y tế vùng England kể từ năm 2017, là 1 trong số 4 chuyên gia y tế được phong tước Hiệp sĩ theo danh sách vinh danh năm mới 2022 của Nữ hoàng Anh Elizabeth II.
Jonathan Stafford Nguyen Van Tam là một chuyên gia về bệnh cúm, bao gồm cả bệnh dịch học, truyền nhiễm, vaccine, các loại thuốc kháng virus và công tác chuẩn bị chống đại dịch.
Ông từng nhận được Huân chương Hoàng gia Anh (MBE) vào dịp năm mới 1998 khi phục vụ trong quân đội Anh với hàm Thiếu tá, nhờ những đóng góp trong thiết kế bộ sơ cứu đáp ứng các tiêu chuẩn đặc biệt dành cho các nhóm thanh thiếu niên trong khu huấn luyện quân sự Lincolnshire.
Ngày 2/10/2017, ông bắt đầu đảm nhận vị trí Phó Giám đốc Y tế vùng England.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, Van Tam thường xuyên truyền tải những thông điệp khoa học theo cách đơn giản, dễ hiểu và gần gũi đến mọi người. Trong suốt 18 tháng qua, ông dành nhiều thời để tiêm ngừa COVID-19 cho người dân Anh.
Ông nổi tiếng là một vị bác sĩ của các hộ gia đình ở nước Anh, thường xuyên đưa ra những phép ẩn dụ sinh động trong các cuộc họp báo về tình hình dịch bệnh.
Cuối năm 2020, trong lúc đang mô tả về giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19, ông đã nói rằng “rõ ràng là đội bạn đã cho chúng ta một phen chật vật”. Một năm sau, tháng 11/2021, ông cảnh báo rằng “tiếng còi hết trận vẫn chưa vang lên” trong đại dịch, nhưng dự đoán rằng chúng ta đang trong “nửa giờ của hiệp phụ”.
“Tôi rất thích những câu ẩn dụ”, Van Tam từng nói trong cuộc phỏng vấn với BBC năm 2020. “Tôi nghĩ rằng chúng mang tới nhiều câu chuyện hơn tới cuộc sống của mọi người.”
Giáo sư Van Tam từng đưa ra nhiều lời cảnh báo về tình hình dịch bệnh, sử dụng phép ẩn dụ khiến nhiều người liên tưởng tới môn thể thao vua. Ông từng cảnh báo về một kỳ Giáng sinh “rất khó lường” do dịch và nói ông cho rằng sẽ còn “nhiều tháng khó khăn phía trước”.
“Tôi nghĩ rằng tiếng còi kết thúc trận đấu chưa vang lên, tôi không thể dự đoán, nhưng quan điểm cá nhân tôi là chúng ta vẫn còn vài tháng nữa để chạy, và tôi nghĩ chúng ta sẽ ở vùng nước tĩnh lặng hơn vào mùa Xuân” – ông nói với BBC.
Vị Giáo sư cho rằng, còn quá nhiều người tin rằng đại dịch giờ đã kết thúc. “Cá nhân tôi cảm thấy rằng chúng ta sẽ vẫn phải đối mặt với nhiều tháng đầy khó khăn trong mùa Đông, và nó chưa kết thúc”, ông nói.
Van Tam cho rằng tiêm vaccine ngừa COVID-19 là một trong những cách hữu hiệu nhất để phòng chống dịch, bên cạnh đó là hành vi của người dân. “Tôi nghĩ rằng, toàn bộ hành vi của con người, như cách mà chúng ta sử dụng khẩu trang, các biện pháp mà người dân áp dụng hoặc không áp dụng trong lúc tiếp xúc với người khác, là nhân tố quyết định điều sẽ xảy ra”, ông nói.
Van Tam đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại đại dịch COVID-19 ở Anh. Ngoài vị trí Phó Giám đốc Y tế vùng England, ông còn là một cố vấn y tế trong chính phủ Anh.
Theo TTXVN, tại lễ kỷ niệm Quốc khánh Việt Nam ở London vào tháng 9/2021, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đã vinh danh Giáo sư Van Tam vì những đóng góp của ông trong việc tư vấn chính sách cho công tác phòng chống dịch COVID-19 của Việt Nam.
T.P