Với đường biên giới kéo dài hàng nghìn km, Trung Quốc và Nga có lịch sử tranh chấp lãnh thổ lâu đời. Nhưng hai gã khổng lồ hiện đang gần gũi hơn bao giờ hết khi họ thách thức trật tự dân chủ do Hoa Kỳ lãnh đạo.
Mặc dù vậy, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể nhìn thấy rủi ro trong việc liên kết với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Các biện pháp trừng phạt kinh tế sâu rộng mà Mỹ, châu u và Nhật Bản áp đặt lên Nga dường như đã khiến Trung Quốc mất cảnh giác. Đặc biệt, quyết định đóng băng dự trữ ngoại hối do Ngân hàng Trung ương Nga nắm giữ hẳn là một cú sốc đối với Bắc Kinh.
Việc đóng băng tài sản có nghĩa là ngân hàng trung ương của Nga không còn có thể sử dụng những khoản dự trữ đó để can thiệp vào thị trường tiền tệ, khiến ngân hàng này bất lực trong việc ngăn chặn đồng rúp lao dốc.
Kể từ đó, Ngân hàng đã tăng lãi suất cơ bản lên 20% để hỗ trợ đồng tiền tăng giá, nhưng những đợt tăng mạnh như vậy nói chung đã khiến nền kinh tế hạ nhiệt. Nga hiện đang phải vật lộn với tình trạng lạm phát đình trệ nghiêm trọng.
Trung Quốc vẫn đang theo dõi sát sao cuộc khủng hoảng Ukraine.
Trong cuộc gặp với nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, Dương Khiết Trì, tại Rome hôm thứ Hai, Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan bày tỏ quan ngại sâu sắc về sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với Nga. Trung Quốc hiện phải đối mặt với một phương Tây đoàn kết chống lại sự xâm lược của Nga.
Giám đốc CIA William Burns nói với Ủy ban Tình báo Hạ viện vào ngày 8/3 rằng ông Tập và giới lãnh đạo Trung Quốc “có chút bất ổn về cách thức mà Vladimir Putin đã thúc đẩy châu u và Mỹ xích lại gần nhau hơn nhiều”.
Theo cây bút TETSUSHI TAKAHASH của trang Nikkie Asia, chứng kiến Nga bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây, mối lo ngại lớn nhất của ông Tập là điều này có thể ảnh hưởng như thế nào đến tham vọng lâu dài của ông là thống nhất Đài Loan với Trung Quốc đại lục.
Cho đến nay, Trung Quốc là quốc gia có kho dự trữ ngoại hối lớn nhất thế giới. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nắm giữ 3,2 nghìn tỷ đô la Mỹ dự trữ tính đến cuối tháng 2, nhiều hơn gấp đôi so với Nhật Bản, quốc gia có số tiền lớn thứ hai thế giới
Gần 60% dự trữ của Trung Quốc được cho là nằm trong trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ và các tài sản bằng đô la khác. Trung Quốc có thể chịu nhiều thiệt hại hơn Nga nếu tài sản ở nước ngoài của Ngân hàng Nhân dân TQ bị đóng băng.
Nếu Trung Quốc có hành động quân sự đối với Đài Loan, việc Mỹ đóng băng tài sản và các “vũ khí tài chính” khác, châu u và Nhật Bản có thể khiến nền kinh tế Trung Quốc rơi vào khủng hoảng. Rủi ro này một phần là do Trung Quốc không nâng đồng nhân dân tệ lên thành đồng tiền toàn cầu
Ông Takashi Suzuki, phó giáo sư tại Đại học tỉnh Aichi chuyên về chính trị Trung Quốc cho biết: “Trong ngắn hạn, khả năng Trung Quốc thống nhất Đài Loan bằng vũ lực có thể đã giảm”.
Theo tác giả TAKAHASH, việc TT Putin ngày càng bị cô lập với phần còn lại của thế giới, ông Tập bây giờ phải đánh giá xem ông sẽ ủng hộ nhà lãnh đạo Nga trong bao lâu khi đang chuẩn bị cho Đại hội Đảng Cộng sản vào mùa thu này.
T.P