Quần đảo Solomon ngày 1.4 thông báo nước này sẽ không cho phép Trung Quốc đặt căn cứ quân sự tại đây dù sắp ký kết hiệp ước an ninh với Bắc Kinh.
Reuters ngày 1.4 dẫn lại thông báo từ văn phòng Thủ tướng Manasseh Sogavare của Quần đảo Solomon cho biết thỏa thuận an ninh giữa nước này và Trung Quốc không tạo điều kiện để Bắc Kinh đặt căn cứ quân sự tại đây.
“Chính phủ nhận thức được các tác động an ninh của việc cho phép đặt căn cứ quân sự và sẽ không bất cẩn để điều đó diễn ra dưới sự giám sát của chúng tôi”, theo tuyên bố từ văn phòng Thủ tướng Manasseh Sogavare.
Tuyên bố này được đưa ra một ngày sau khi giới chức Trung Quốc và Quần đảo Solomon ký kết dự thảo thỏa thuận về an ninh. Hiện văn bản đang “chờ chữ ký của ngoại trưởng 2 nước”.
Thủ tướng Sogavare vẫn chưa công bố chi tiết về thỏa thuận an ninh này. Tuy nhiên, một dự thảo bị rò rỉ cho thấy các tàu hải quân Trung Quốc sẽ có thể tiếp nhiên liệu ở Quần đảo Solomon. Điều này đã khiến các nước trong khu vực lo ngại.
Tổng thống Liên bang Micronesia David Panuelo ngày 31.3 kêu gọi Quần đảo Solomon không ký hiệp ước an ninh, bày tỏ “lo ngại nghiêm trọng về an ninh” và lo ngại khu vực Thái Bình Dương có thể bị lôi kéo vào mâu thuẫn giữa các cường quốc.
New Zealand cũng cảnh báo về các hậu quả của hiệp ước và cho rằng thỏa thuận này có thể làm đảo lộn hợp tác an ninh lâu đời trong khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Peter Dutton ngày 1.4 nói ông tôn trọng quan điểm của Thủ tướng Sogavare nhưng kêu gọi Quần đảo Solomon thận trọng.
Trong một cuộc phỏng vấn với Sky News, ông Dutton nói Trung Quốc đã thiết lập 20 điểm hiện diện quân sự ở Biển Đông dù Bắc Kinh đã nói với Washington rằng họ sẽ không quân sự hóa khu vực này. Úc lo ngại Trung Quốc sẽ làm điều tương tự với các đảo ở Thái Bình Dương.
“Họ muốn có một cảng quân sự ở Papua New Guinea. Họ có một cảng ở Sri Lanka, và rõ ràng là họ đang tìm kiếm những nơi khác để có thể đặt căn cứ”, Bộ trưởng Quốc phòng Úc nói.
Ông Dutton cho biết một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Quần đảo Solomon sẽ thúc đẩy Úc tăng cường triển khai quân sự tới khu vực vì nơi này rất gần nước Úc.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 31.3 tuyên bố “hợp tác an ninh quần đảo Trung Quốc – Solomon không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào và không xung đột với các nước khác”. Bắc Kinh cũng cho biết thỏa thuận bao gồm các vấn đề trật tự xã hội, bảo vệ tính mạng và tài sản, ứng phó với thiên tai.
T.P