Trong khi những tổn thất về vũ khí và nhân lực của Nga bị phơi bày trên truyền thông, thiệt hại của phía Ukraine lại không được nhắc đến.
Những con số kỳ lạ
Một chiến thắng đơn giản dành cho Nga bỗng chốc trở thành dự đoán chủ quan. Thay vào đó, diễn biến trên thực địa bắt đầu bế tắc. Người Nga đã đánh giá thấp khả năng kháng cự và nhanh chóng nhận thấy các vị trí và đường tiếp tế của họ bị quấy phá bởi một đối thủ khó nắm bắt.
Đó là tất cả những gì mà giới quan sát và truyền thông phương Tây nhận định về chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine sau hơn một tháng trôi qua. Các ý kiến cho rằng, Ukraine đang có màn trình diễn hiệu quả, Nga phải chịu tổn thất nặng nề, khiến họ có thể sa lầy và thua cuộc.
Nhưng theo Financial Times, dù từng trải qua một tình huống tương tự, Nga đã giành chiến thắng trong “cuộc chiến mùa đông” chống lại Phần Lan vào năm 1940 – một chiến dịch tiêu hao mà các nhà phân tích cảnh báo có thể là khuôn mẫu cho cách kết thúc cuộc chiến ở Ukraine.
Trong khi truyền thông và các quan chức quân sự đề cao thành công của Ukraine trong việc ngăn cản bước tiến của Nga, các chỉ huy quân sự Mỹ và Anh gần như im lặng trước các hạn chế quân sự của chính Kiev.
Có một điều kỳ lạ là dù cho Nga bị nhận xét là hoạt động kém nhưng lực lượng nước này vẫn đang tái triển khai cho những mục tiêu mới, có rất ít dấu hiệu cho thấy Tổng thống Vladimir Putin đang thu hẹp lại các mục tiêu chiến lược của mình.
“Cuộc chiến mùa đông là một sự ví von rất thú vị. Người Nga đã làm rất tệ nhưng họ đã đảm bảo một kết quả thuận lợi bằng khả năng chống leo thang và duy trì tiêu hao”, Sidharth Kaushal, nhà phân tích quân sự tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh cho biết.
“Chúng ta phải nhớ rằng có một số thách thức khá lớn mà người Ukraine phải đối mặt”.
Như Thierry Burkhard, tham mưu trưởng quốc phòng Pháp, đã cảnh báo trong một cuộc phỏng vấn trên tờ Le Monde trong tháng này, các lực lượng của Nga có thể sẽ “đè bẹp” sự kháng cự của Ukraine.
Kiev cho biết họ đã mất 1.300 binh sĩ so với ước tính 7.000 người thiệt mạng và bị thương từ phía Nga.
Tuy nhiên, các quan chức phương Tây và các nhà phân tích cho rằng tổn thất của Ukraine có thể cao hơn nhiều: hầu hết đều đồng ý rằng tỷ lệ tổn thất tương đương với Nga là con số hợp lý, rơi vào khoảng 10% quân số của Ukraine.
Một quan chức NATO cho biết hàng trăm xe tăng và phương tiện của Ukraine cũng bị phá hủy.
“Tôi có thể nói với bạn rằng nguồn cung cấp vũ khí của phương Tây cho Ukraine là hoàn toàn quan trọng vào thời điểm này. Nếu không có thứ đó, tôi nghĩ chúng ta đã rơi vào một tình huống rất khác, bất chấp tinh thần đáng kinh ngạc từ người Ukraine”, quan chức này nêu quan điểm.
Nhưng với một số người, mức cung cấp vũ khí hiện tại cũng có thể không đủ.
Paul Grod, người đứng đầu Hội đồng Thế giới Ukraine, một tổ chức phi chính phủ cho biết: “Các quan chức cấp cao nói với tôi rằng nguồn cung cấp vũ khí chống tăng và phòng không đã giảm xuống mức nhỏ giọt và các kho dự trữ đang cạn kiệt”.
“Điều này cần phải được giải quyết càng sớm càng tốt – nếu không các binh sĩ Ukraine sẽ đối đầu với xe tăng Nga bằng súng máy”.
Nga đang thắng thế, Ukraine có được thiên vị?
Các cuộc không kích gần đây nhằm vào các cơ sở máy bay Antonov và nhà máy sản xuất vũ khí Artem gần Kiev và một nhà máy sửa chữa máy bay gần Lviv, cho thấy Nga có ý định làm tê liệt năng lực sản xuất vũ khí của Ukraine.
Sự thống trị về mặt trận thông tin của Ukraine đã che đậy những tổn thất của nước này. Hàng nghìn bức ảnh về những thiệt hại nặng nề từ phía Nga đã được ghi lại và đăng tải bởi dân thường Ukraine, những người được cho là sẽ giấu nhẹm những bức ảnh tương tự về tổn thất của đất nước mình.
Điều này đã dẫn đến quan điểm cho rằng Ukraine đang được truyền thông phương Tây thiên vị hơn trên các trang báo, tờ Financial Times nhận định.
Trong khi đó, việc quân đội Nga không được phép sử dụng điện thoại di động đã khiến cho khoảng trống thông tin bị lấp đầy bởi các nội dung từ phía Ukraine.
Moscow cũng bị giới hạn trong mục tiêu chiến dịch đặc biệt, khiến họ không thể đưa những hình ảnh về tổn thất của Ukraine trên truyền hình vì có thể để lộ những thông tin chiến trường cần phải giữ kín.
Bất chấp việc Ukraine đang “thắng” trong cuộc chiến trên các trang báo, Điện Kremlin vẫn nhiều lần khẳng định các hoạt động của nước này sẽ vẫn đi theo kế hoạch. Một quan chức quốc phòng phương Tây cho biết: “Tôi không thấy bằng chứng nào cho thấy ý định chung của họ đã thay đổi”.
Cũng không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang thu hẹp lại các kế hoạch của mình, bất chấp các vấn đề về hậu cần.
“Họ không thấy rằng mình cần phải chuyển sang vị trí phòng thủ, đó là điều đầu tiên họ sẽ làm nếu cảm thấy thực sự lo lắng về tiếp tế. Cho đến khi điều đó xảy ra, máy xay thịt Nga sẽ tiếp tục”, Kusti Salm, quan chức thường trực tại Bộ Quốc phòng Estonia cho biết.
Gustav Gressel, nhà phân tích về quân sự Nga tại Hội đồng Châu Âu nhận định: “Vào giữa tháng 4, chúng ta có thể thấy các hoạt động quân sự quy mô lớn của Nga được nối lại”.
Lỗ hổng chiến thuật lớn nhất của Ukraine là phần lớn tài sản quân sự của nước này được triển khai ở khu vực phía tây Donetsk và Luhansk.
Các quan chức phương Tây cho biết, Nga đang tìm cách bao vây quân đội Ukraine, chia cắt họ khỏi Kiev và lôi kéo vào các cuộc giao tranh vũ trang hỗn hợp mở, mang lại ưu thế cho các nhóm tác chiến của nước này.
Một số nhà phân tích cho rằng, việc nghiền nát các lực lượng của Ukraine theo cách như vậy sẽ mang lại chiến thắng không kém gì việc chiếm được Kiev.
Dù vậy, ít người tin rằng cuộc chiến ở Ukraine sẽ sớm kết thúc.
“Ngay cả trong các trường hợp giả định tốt nhất, đây sẽ là một cuộc chiến với nhiều hoạt động cầm chừng”, chuyên gia Kaushal nói. “Một cuộc chiến vừa sức sẽ bắt đầu và có thể duy trì trong một thời gian dài”.
T.P