Trong tuần qua, các đập thủy điện chủ yếu của Trung Quốc đã xả hơn 1,4 tỉ mét khối nước khiến mực nước sông ở Chiang Saen (Thái Lan) ngay dưới chân hệ thống đập thủy điện liên tục hết tăng lại giảm một mét trong suốt tuần.
Dự án MDM (Mekong Dam Monitoring), chuyên theo dõi diễn biến đóng xả các đập thủy điện trên sông Mê Kông cho biết: Các đập thủy điện tiếp tục xả nước, có 12 trong số 45 đập được theo dõi đã xả hơn 1,4 tỉ mét khối nước vào tuần trước (ngày 4 – 10.4).
Hơn một nửa trong số đó đến từ các đập lớn của Trung Quốc như đập Tiểu Loan xả 668 triệu mét khối và đập Nọa Trát Độ xả 286 triệu mét khối nước. Việc các đập phía trên xả nước và ngay lập tức bị giữ lại bởi các đập phía bên dưới ở Trung Quốc. Trong tuần qua, mực nước sông Mê Kông tại ở Chiang Saen (Thái Lan) ngay dưới chân hệ thống thủy điện của Trung Quốc liên tục hết tăng lại giảm tới một mét trong suốt tuần.
Việc tăng xả nước trong tuần đầu tháng 4 gần giống với những tuần đầu tháng 3 vừa qua. Trong 2 tuần đầu tháng trước, các đập thủy điện Trung Quốc đã lần lượt xả từ gần một tỉ mét khối nước lên đến hơn 2 tỉ mét khối làm mức nước Mê Kông nhiều nơi tăng 2 mét so với dòng chảy tự nhiên. Nhưng 2 tuần cuối tháng 3 các con đập này đã giảm mạnh lượng xả. Điều này gây ra nhiều bất thường về mực nước trên dòng sông. Sự bất thường này sẽ giết chết hệ sinh thái của dòng sông tạo nên nhiều hậu quả khôn lường về mặt môi trường.
Nhưng về tổng thể trong mùa khô năm nay, việc xả đập đã làm cho mực nước sông cao hơn mức dòng chảy tự nhiên. Ở Chiang Saen (Thái Lan) có 89% lượng nước vượt mức theo mô hình dòng chảy tự nhiên.
Dòng chảy sông Mê Kông trong tuần qua có đến 34% nguồn cung cấp từ phía Trung Quốc. Việc này đã được dự báo bởi các đập của Trung Quốc chứa hơn một nửa tổng dung tích hữu ích (dung tích vận hành) của các hồ chứa ở sông Mê Kông và hiện xả nước. Bên cạnh đó, tuyết tan ở thượng nguồn góp phần chính cho dòng chảy tự nhiên của sông trong những tháng mùa khô.
Trung bình, thượng nguồn của Trung Quốc đóng góp 16% tổng lượng dòng chảy trên lưu vực sông Mê Kông; tuy nhiên mức đóng góp này có thể lên tới 41% vào mùa khô và khoảng 10% vào mùa mưa.
Tương tự, các bản tin của MRC (Ủy hội sông Mê Kông quốc tế) cũng liên tục ghi nhận mực nước sông Mê Kông cao kỷ lục trong mùa khô năm nay và nhấn mạnh sự bất thường của dòng chảy.
T.P