Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đối diện sức ép lớn từ đảng Cộng hòa trước cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 tới.
Tờ The New York Times ngày 22.4 hé lộ bản ghi chép mật về lộ trình của đảng Cộng hòa Mỹ nhằm công kích chính quyền Tổng thống Joe Biden, trong bối cảnh đảng này muốn giành thế đa số tại Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ. Bản ghi chép của nghị sĩ Cộng hòa Jim Jordan, thành viên Ủy ban Tư pháp Hạ viện, mô tả chi tiết kế hoạch dự định triển khai vào phiên điều trần tuần tới nhằm chỉ trích đảng Dân chủ về việc thúc đẩy “các chính sách cánh tả”.
Thông tin trên được hé lộ trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ dành cho Tổng thống Biden giảm xuống 40%, mức thấp nhất từ trước đến nay, theo khảo sát do Đài NBC thực hiện từ ngày 18 – 22.3. Chuyên gia John Anzalone phụ trách khảo sát cho chiến dịch của ông Biden thừa nhận rằng năm 2022 là “môi trường chính trị tồi tệ nhất từng chứng kiến trong 30 năm làm tư vấn chính trị”. Tờ Politico dẫn lời ông dự báo đảng Dân chủ có khả năng “thua thảm” tại Hạ viện, dù có thể duy trì thế đa số tại Thượng viện.
Tâm điểm nhập cư, kinh tế
Bản ghi chép dài 60 trang của nghị sĩ Jordan cho hay đảng Cộng hòa dự định sẽ “vũ khí hóa hơn nữa” sự công kích đối với chính sách nhập cư. Theo đó, đảng Cộng hòa sẽ chỉ trích việc lơi lỏng các chính sách về nhập cư của ông Biden, đồng thời nêu lại quan điểm cứng rắn đối với vấn đề này như dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.
Dự kiến, đảng Cộng hòa sẽ tập trung vào việc Tổng thống Biden dỡ bỏ chính sách của người tiền nhiệm mang tên Title 42 về việc nhanh chóng trục xuất người nhập cư nhằm phòng chống nguy cơ lây lan Covid-19. Chính sách này sẽ dỡ bỏ vào ngày 23.5, sau hơn 2 năm với hơn 1,7 triệu người bị trục xuất, theo BBC. Được ông Trump ban hành vào tháng 3.2020, chính sách này cho phép Mỹ trục xuất ngay những người di cư xin tị nạn mà không cho họ cơ hội nào để hồ sơ được xem xét, chỉ trẻ em và một số gia đình được miễn trừ.
Bên cạnh đó, nhiều nghị sĩ Dân chủ lo ngại trước nguy cơ bất lợi trong cuộc bầu cử giữa kỳ đã kêu gọi Tổng thống Biden tập trung nhiều hơn vào các vấn đề đối nội như kinh tế, thay vì chiến sự ở Ukraine. Tờ Washington Examiner dẫn nhiều khảo sát cho thấy cử tri ủng hộ cả 2 đảng đang rất quan tâm đến vấn đề kinh tế trong nước, sau khi chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ vào tháng trước đã tăng 8,5%, mức cao nhất kể từ năm 1981. Ông Biden và Nhà Trắng khởi đầu năm nay với cam kết công du trong nước nhiều hơn để giải thích về các chính sách đối nội nhằm tăng trưởng kinh tế. Thế nhưng trong 2 tháng qua, trọng tâm này đã bị chi phối bởi những nỗ lực phối hợp gây áp lực kinh tế từ phương Tây đối với Nga.
Nỗ lực của Tổng thống Biden
Trước những nguy cơ trên, Tổng thống Biden hôm 14.4 đã khởi đầu chuyến vận động tại nhiều nơi như New Hampshire, Oregon, Seattle, Iowa và Bắc Carolina. Theo AFP, phe Dân chủ đang “chạy đua với thời gian” trước bầu cử giữa kỳ. Giới quan sát cho rằng Nhà Trắng đang tìm cách đổ lỗi cho Nga làm dẫn đến tình trạng lạm phát hiện tại, với giá nhiên liệu và nhiều mặt hàng thiết yếu tăng. Về nhập cư, nhiều nghị sĩ Dân chủ ủng hộ chính sách mới của Tổng thống Biden đã chỉ trích chính sách của chính quyền tiền nhiệm là tạo điều kiện cho tình trạng lạm dụng người nhập cư da màu.
Phát biểu tại Oregon ngày 21.4, ông Biden dự báo đảng Dân chủ có thể thắng thêm 2 ghế tại Thượng viện vào cuộc bầu cử giữa kỳ và bày tỏ quyết tâm tiếp tục kiểm soát lưỡng viện. Trước đó, ông nhấn mạnh thành tựu của chính quyền bao gồm việc thông qua 1.000 tỉ USD về đầu tư hạ tầng. Tờ Washington Examiner dẫn lời một quan chức đảng Dân chủ cho rằng trong khi đảng Cộng hòa muốn nhằm vào tỷ lệ lạm phát 8,5%, phe Dân chủ sẽ đẩy mạnh công kích về việc phe Cộng hòa thiếu “kế hoạch thực sự” nhằm hạ giá tiêu dùng. Theo thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, các nghị sĩ Cộng hòa đã ngăn chặn nỗ lực cấp tiến của ông Biden và đảng Dân chủ cần tận dụng những tháng còn lại trước cuộc bầu cử giữa kỳ, nhằm thể hiện nhiều hơn tính hiệu quả của các chính sách, nếu không muốn thua lớn.
T.P