Ảnh vệ tinh từ nhà máy đóng tàu ở Liêu Ninh cho thấy, Trung Quốc có thể đang đóng hoặc nâng cấp một mẫu tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân mới. Hiện vẫn chưa rõ đây là mẫu tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân được đóng mới hoàn toàn hay được nâng cấp từ một mẫu cũ.
Ảnh vệ tinh được Planet Labs chụp và công bố ngày 10/5 cho thấy, chiếc tàu ngầm trong ụ nổi tại máy đóng tàu ở thành phố Hồ Lô Đảo (Huludao), tỉnh Liêu Ninh, đông bắc Trung Quốc cách đây vài tuần. Chiếc tàu ngầm ở trong tình trạng không hoạt động trong nước từ ngày 24/4 đến ngày 4/5, trước khi được tái hoạt động.
Theo các chuyên gia, khu vực được che bạt màu xanh lá cây phía sau tháp chỉ huy có thể là vị trí đặt ống phóng thẳng đứng dành cho tên lửa hành trình. Phần đuôi của con tàu, nơi đặt hệ thống đẩy, cũng được che bạt. Hình ảnh tàu ngầm Trung Quốc trên ụ nổi như vậy là rất hiếm gặp trước đây.
Hình ảnh khó có thể xác định được chính xác con tàu. Tuy nhiên, có vẻ đây là một tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân Type 093 lớp Shang. Tàu ngầm hạt nhân Type 093 thường được gọi là “hunter-killer” vì nó có khả năng tìm kiếm và tiêu diệt các tàu hải quân khác trong chiến đấu. Con tàu có khối lượng khoảng 7.000 tấn, nhẹ hơn so với các tàu ngầm lớp Virginia của Hải quân Mỹ.
Lực lượng Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN), đã phát triển hạm đội tàu ngầm của mình trong vài năm qua. Hạm đội nhằm giải quyết một loạt các nhu cầu tiềm tàng ngày càng gia tăng của nước này, bao gồm bảo vệ các hạm đội tàu sân bay để săn lùng tàu của đối phương. Tuy nhiên, sự xuất hiện của hệ thống phóng thẳng đứng (VLS) dành cho tên lửa dẫn đường có thể tăng cường đáng kể năng lực của PLAN. Tên lửa này có thể tăng tầm bắn và độ chính xác cho các tên lửa được sử dụng bởi tàu ngầm.
Theo nguồn tin từ thông nhà nước Trung Quốc China Daily năm 2015, các phiên bản lặp lại trong tương lai của Type 093 sẽ có VLS có khả năng phóng tên lửa hành trình YJ-18 của Trung Quốc.
Một báo cáo (pdf) do Lầu Năm Góc công bố vào tháng 11/2021 cho biết, PLAN đang giới thiệu ống phóng thẳng đứng cho một số lực lượng tác chiến mặt nước của họ. Đồng thời, báo cáo cho biết, nước này cũng sẽ sớm có khả năng tấn công kẻ thù ở tầm xa bằng tàu ngầm của mình.
Báo cáo cho biết: “Trong thời gian tới, PLAN sẽ có khả năng tiến hành các cuộc tấn công chính xác tầm xa nhằm vào các mục tiêu trên bộ từ tàu ngầm và lực lượng tác chiến mặt nước bằng tên lửa hành trình tấn công đất liền. Đặc biệt là tăng cường khả năng triển khai sức mạnh toàn cầu của Trung Quốc. Trung Quốc đang tăng cường khả năng và năng lực tác chiến chống tàu ngầm của mình để bảo vệ các tàu sân bay và tàu ngầm tên lửa đạn đạo của PLAN”.
“Vào giữa những năm 2020, Trung Quốc có thể sẽ đóng tàu ngầm tấn công hạt nhân mang tên lửa dẫn đường Type 093B. Biến thể lớp Shang mới này sẽ nâng cao khả năng tác chiến đối đất của PLAN. Đồng thời, nó có thể cung cấp một lựa chọn tấn công mặt đất bí mật nếu được trang bị tên lửa hành trình tấn công đất liền”.
Tiết lộ này trùng với việc công bố một bộ ảnh vệ tinh thương mại khác do Maxar Technologies chụp trên sa mạc Taklamakan ở phía tây Trung Quốc. Những hình ảnh này cho thấy một địa điểm thử nghiệm tên lửa chưa từng được biết đến trước đây. Điều này giấy lên lo ngại rằng, quân đội Trung Quốc có thể đang thử nghiệm các tên lửa mới. Chính xác hơn là nhằm thực hiện một cuộc tấn công đầu tiên nhằm vào các cảng của đối phương.
Hải Quân Trung Quốc hiện là lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, với hơn 355 tàu và tàu ngầm, trong đó có hơn 145 chủ lực tác chiến mặt nước. Trong số đó có 6 tàu ngầm tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân, và 9 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Điều quan trọng là, sự xuất hiện rõ rệt của tàu ngầm Type 093 trong ụ tàu ‘vừa khớp’ với đánh giá của Lầu Năm Góc rằng, PLAN có thể đang tăng cường trang bị vũ khí mới cho các tàu ngầm tấn công hạt nhân hiện có của mình thay vì đóng tàu ngầm mới.
Báo cáo tháng 11 cho biết: “PLAN cũng có thể trang bị thêm khả năng tấn công trên bộ cho các tàu chiến và tàu ngầm cũ của mình”.
“Việc bổ sung khả năng tấn công trên bộ cho các tàu chiến mặt nước và tàu ngầm của PLAN sẽ cung cấp cho PLA các phương án tấn công tầm xa linh hoạt. Điều này sẽ cho phép Trung Quốc nắm giữ các mục tiêu trên bộ ở ngoài phạm vi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương từ phạm vi hàng hải”.
Sự phát triển này hoàn toàn phù hợp với những nỗ lực không ngừng của quân đội Trung Quốc trong những năm qua. Một tham vọng phát triển một lực lượng chiến đấu có khả năng đẩy Hoa Kỳ và các đồng minh của họ ra khỏi Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Nói cách khác, nó có thể ngăn chặn các cường quốc phương Tây can thiệp vào các cuộc xung đột trong khu vực của nước này.
T.P