Đảo quốc Samoa đã ký thỏa thuận song phương với Trung Quốc ngày 28-5 trong khuôn khổ chuyến công du của Ngoại trưởng Vương Nghị ở Nam Thái Bình Dương. Thỏa thuận hứa hẹn mang lại ‘sự hợp tác lớn hơn’ cho cả hai nước.
Theo Hãng tin Reuters, ông Vương Nghị đã kết thúc chuyến thăm Samoa ngày 28-5. Trung Quốc và Samoa đã ký “thỏa thuận hợp tác, kinh tế và kỹ thuật”. Theo đó, “Samoa và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa sẽ tiếp tục theo đuổi sự hợp tác lớn hơn để mang lại lợi ích và cam kết chung”.
Thỏa thuận cũng bao gồm một thỏa thuận về xây dựng một phòng thí nghiệm lấy dấu vân tay của cảnh sát và một học viện cảnh sát để “nâng cao năng lực” cho lực lượng thực thi pháp luật.
Thông cáo báo chí của chính quyền Samoa xác nhận Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Thủ tướng Samoa Fiame Naomi Mata’afa đã họp và thảo luận về “biến đổi khí hậu, đại dịch, và hòa bình và an ninh”.
Thông cáo cũng cho biết Trung Quốc sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng cho các lĩnh vực khác nhau của Samoa và sẽ có một khuôn khổ mới cho các dự án “sẽ được xác định và đồng thuận” trong tương lai.
Trước đó, phái đoàn Trung Quốc đã thăm đảo quốc Solomon và Kiribati. Đoàn đến Samoa tối 27-5 và chiều 28-5 bay đến Fiji. Tại đây, ông Vương Nghị sẽ gặp Thủ tướng Fiji Frank Bainimarama và dự cuộc họp với ngoại trưởng các nước Thái Bình Dương.
Các điểm đến còn lại trong hành trình là Tonga, Vanuatu, Papua New Guinea và Đông Timor.
Chuyến thăm 10 ngày của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến 8 quốc đảo Nam Thái Bình Dương từ ngày 26-5 đến 4-6 đang gây quan tâm lớn trong dư luận khu vực và quốc tế.
Các nhà lãnh đạo phương Tây đã hối thúc các đối tác trong khu vực từ chối bất kỳ nỗ lực nào của Trung Quốc nhằm mở rộng phạm vi an ninh của họ trong khu vực.
Theo Hãng tin Reuters, ngày 26-5 Nhà Trắng cho biết đảo quốc Nam Thái Bình Dương Fiji sẽ tham gia Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF) của Tổng thống Joe Biden.
Báo Financial Times nhận định việc Fiji gia nhập IPEF, chỉ vài ngày trước khi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị thăm Fiji, đã trao cho chính quyền ông Biden một chiến thắng trong bối cảnh cạnh tranh ảnh hưởng với Bắc Kinh ở Thái Bình Dương.