Trung Quốc vừa hạ thuỷ tàu mẹ không người lái đầu tiên trên thế giới, được trang bị hệ thống vận hành trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, cho phép hoạt động bán tự động, có thể được sử dụng cho mục đích quân sự.
Zhu Hai Yun dự kiến sẽ được bàn giao vào cuối năm nay, sau khi hoàn thành chạy thử trên biển. Lễ hạ thuỷ con tàu diễn ra ngày 18/5. Dù các mẫu tàu mặt nước không người lái trở nên phổ biến trong những năm gần đây, nhưng Zhu Hai Yun được cho là có hệ thống AI tuỳ chỉnh để thực hiện chức năng tàu mẹ, hỗ trợ nhiều phương tiện không người lái như máy bay, tàu lặn… Theo bài viết trên tạp chí của Bộ Khoa học Công nghệ Trung Quốc, những khả năng kết hợp này sẽ giúp con tàu trở thành công cụ nghiên cứu đại dương rất mạnh. Bên cạnh đó, rõ ràng con tàu có thể phục vụ những ứng dụng quân sự quan trọng.
Chen Dake, giám đốc Phòng thí nghiệm Khoa học và Kỹ thuật biển thuộc ĐH Tôn Trung Sơn – đơn vị phụ trách phát triển hệ thống AI của con tàu – được dẫn lời trong bài viết của nhật báo Khoa học Công nghệ năm 2021 rằng, con tàu có tiềm năng trở thành đầu não của hàng loạt năng lực quan trắc kết nối với nhau. “Con tàu không người lái thông minh… sẽ tạo ra những thay đổi mang tính cách mạng trong lĩnh vực quan trắc đại dương”, ông Chen nói.
Công ty đóng tàu Huangpu Wenchong – đơn vị chế tạo Zhu Hai Yun – khẳng định con tàu có thể thực hiện nhiệm vụ “quan trắc động 3 chiều” ở khu vực mục tiêu cụ thể, sử dụng máy bay, tàu nổi và tàu lặn không người lái. Huangpu Wenchong trực thuộc Tổng công ty Đóng tàu nhà nước Trung Quốc (CSSC).
Zhu Hai Yun được chế tạo từ tháng 7/2021 tại thành phố Quảng Châu, dài khoảng 88m, rộng 14m và cao 6m. Tàu có thể chạy ở tốc độ 18 hải lý, với lượng giãn nước 2.000 tấn.
Giới quan sát cho rằng khả năng quan trắc động 3 chiều sẽ đặc biệt hữu ích cho Hải quân Trung Quốc để thu thập thông tin tình báo ở Biển Đông. Vụ tai nạn của tàu ngầm Mỹ USS Connecticut năm ngoái cho thấy dữ liệu điều hướng dưới biển với độ chính xác cao là yếu tố cực kỳ quan trọng để tàu ngầm hoạt động an toàn. Bên cạnh đó, một tàu như Zhu Hai Yun sẽ giúp giám sát trên diện rộng, cho phép Hải quân Trung Quốc xác định tàu của đối thủ hoặc các mục tiêu khác trên Thái Bình Dương rộng lớn, bằng cách điều động máy bay không người lái hoặc các loại khí tài khác.