Các công ty châu Âu đã tăng gần gấp đôi lượng dầu vận tải từ Nga kể từ khi chiến sự Ukraine bùng nổ, bất chấp nỗ lực của các nhà lãnh đạo EU nhằm trừng phạt Moscow.
Các nhà vận động nói các công ty vận tải biển có trụ sở tại EU đã “nhạo báng” kế hoạch trừng phạt Nga của liên minh, đồng thời cảnh báo rằng lệnh cấm vận một phần dầu mỏ Nga gần như sẽ không gây tổn hại cho Tổng thống Vladimir Putin hay giúp sớm chấm dứt cuộc chiến.
Tổ chức chống tham nhũng Global Witness đã phân tích dữ liệu vận chuyển từ Refinitiv, theo báo Independent. Kết quả cho thấy ba quốc gia vận tải biển lớn của châu Âu – Hy Lạp, Cyprus và Malta – đã tăng nhanh lượng dầu Nga vận chuyển mỗi tháng kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Vào tháng 2, khi Nga đưa quân sang Ukraine, các công ty và tàu có liên hệ với 3 nước này đã vận chuyển 31 triệu thùng dầu từ Nga. Vào tháng 5, con số này đã tăng lên 58 triệu thùng. Tổng cộng, các tàu liên kết với Hy Lạp, Cyprus và Malta đã vận chuyển 178 triệu thùng, trị giá 17,3 tỉ USD (theo giá hiện tại đối với dầu thô của Nga), kể từ tháng 2.
Khi chiến sự mới xảy ra, các tàu liên kết với 3 nước này chở hơn một phần ba lượng dầu xuất khẩu từ các cảng của Nga. Đến tháng 5, tỷ lệ đó đã tăng lên đến hơn 50%.
“Kể từ khi chiến sự Ukraine nổ ra, các tàu chở dầu của châu Âu không chỉ tiếp tục hoạt động buôn bán dầu của Nga mà hoạt động này còn gia tăng”, ông Louis Goddard, cố vấn điều tra dữ liệu cấp cao của Global Witness. Ông cho biết. “Các tàu liên quan đến Hy Lạp, Cyprus và Malta đang nhạo báng nỗ lực của EU trong việc trừng phạt cỗ máy của ông Putin, duy trì dòng tiền chảy sang Nga khi lực lượng vũ trang của nước này tiếp tục tấn công Ukraine”.
Với việc giá dầu tăng mạnh, Nga đã chứng kiến ngân sách gia tăng đáng kể. Independent dẫn lời một chuyên gia tài chính quốc tế cho biết chính phủ Nga trong năm nay có thể sẽ thu về 250 tỉ USD tiền mặt nhờ bán dầu, một mức chưa từng có.
Hôm 31.5, Ủy ban châu Âu cuối cùng đã thông qua kế hoạch cấm vận một phần dầu mỏ Nga, theo đó các nước trong liên minh sẽ ngừng nhập khẩu dầu Nga bằng đường tàu biển, trong khi việc mua bán qua hệ thống đường ống vẫn được phép.
Sau nỗ lực vận động hành lang của các nhóm lợi ích vận tải biển ở Hy Lạp, Malta và Cyprus, tàu thuyền và công ty có đăng ký ở EU sẽ được phép tiếp tục vận chuyển dầu từ các cảng của Nga sang các nước không thuộc EU. Điều này có nghĩa là các công ty EU có thể tiếp tục thu lợi từ việc giúp việc chuyển dầu của Nga sang các thị trường như Ấn Độ và Trung Quốc, hai quốc gia vốn đã thể hiện sự sẵn lòng mua dầu thô mà châu Âu không còn muốn nữa.
Do nhiều công ty đã xa lánh dầu thô của Nga nên một số ít công ty sẵn sàng tiếp tục vận chuyển có thể thu được các khoản phí lớn hơn. Một tàu chở dầu lớn khởi hành từ cảng Primorsk của Nga có thể thu về 32.500 USD/ngày hôm 3.6, trong khi trước chiến sự số tiền này chưa tới 10.000 USD, theo một nguồn tin trong ngành vận tải biển.
T.P